سیره پیامبر اسلام، راهگشای بحران‌های اخلاقی و معنوی امروز است

غزاله دولتی همزمان با فرا رسیدن ۱۷ ربیع‌الاول، سالروز ولادت پیامبر اکرم (ص) و امام جعفر صادق (ع) در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به تأکید پیامبر بر عدالت و برابری، افزود: حضرت محمد (ص) در جامعه‌ای پر از اختلافات طبقاتی، با رفتار و سیره خود بر برابری انسان‌ها فارغ از نژاد، رنگ پوست و موقعیت اجتماعی تأکید کرد. ایشان اختلافات طبقاتی را کاهش داد و حقوقی برابر برای همه انسان‌ها در برابر خداوند قائل شد.

وی اظهار کرد: در جوامع امروزی نابرابری‌های اقتصادی، اجتماعی و تبعیض‌های نژادی و جنسیتی به معضلی جهانی تبدیل شده و پیروی از سیره رسول خدا می‌تواند به ایجاد جوامع برخوردار از شرایط عادلانه‌تر کمک کند.

دولتی با اشاره به صبر و حکمت پیامبر در مواجهه با مشکلات، اظهار کرد: پیامبر اسلام در شرایط دشوار مانند جنگ‌ها، آزارهای اجتماعی و مشکلات داخلی، با صبر و دوراندیشی عمل می‌کرد و از تصمیم‌گیری‌های شتاب‌زده و احساسی پرهیز داشت. این رویکرد در دنیای پرتنش امروز که بحران‌های متعدد از جمله اقتصادی، سیاسی و اجتماعی جوامع را تحت فشار قرار داده، می‌تواند به‌عنوان الگویی برای یافتن راه‌حل‌های پایدار و بلندمدت مورد توجه قرار گیرد.

وی به ویژگی برجسته پیامبر یعنی اخلاق‌مداری اشاره کرد و افزود: پیامبر حتی در برابر دشمنان خود با مهربانی، بخشش و احترام رفتار می‌کرد. در جهانی که روابط انسانی تحت تأثیر خشونت، بی‌احترامی و قطبی‌سازی قرار گرفته، سیره پیامبر می‌تواند الهام‌بخش ایجاد روابط سالم و مبتنی بر احترام متقابل باشد. مهربانی و اخلاق‌مداری می‌تواند به کاهش تنش‌های اجتماعی و تقویت همبستگی کمک کند.

دولتی با بیان اینکه در دنیای معاصر بحران‌های معنوی و تردیدهای دینی رو به افزایش است، گفت: پیامبر اسلام علم و ایمان را در تضاد با یکدیگر نمی‌دید. براساس آموزه‌های ایشان، علم و دین باید در کنار هم برای هدایت انسان به کار گرفته شوند. علم به پیشرفت مادی و اجتماعی کمک می‌کند، اما ایمان و معنویت، انسان را از انحرافات اخلاقی و فکری حفظ می‌کند. این توازن می‌تواند یاریگر رفع بحران‌های معنوی امروز جوامع باشد.

این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به مهارت‌های مدیریتی پیامبر، اظهار کرد: حضرت محمد(ص) در مدیریت جامعه، نه ‌تنها در امور دینی بلکه در مسائل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، با تکیه بر اصول اخلاقی و انسانی عمل می‌کرد. با توجه به اینکه یکی از معضلات موجود دنیا، فقدان مدیریت مبتنی بر صداقت و انصاف است و مشکلات بسیاری را پدید آورده است، سبک مدیریتی رسول خدا می تواند الگویی بسیار مناسب برای هدایت جوامع به سوی عدالت و پیشرفت باشد.

وی با اشاره به توجه ویژه پیامبر به حقوق اقشار آسیب‌پذیر، گفت: پیامبر اسلام به‌ویژه از حقوق زنان، یتیمان و نیازمندان دفاع می‌کرد. در جهانی که نقض حقوق بشر و بی‌عدالتی اجتماعی به چالشی بزرگ تبدیل شده، پیروی از این سیره می‌تواند در مسیر دفاع از حقوق انسانی و حمایت از گروه‌های محروم موثر واقع شود.

دولتی با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین پیام‌های پیامبر، تقویت اخلاق فردی و اجتماعی بود، گفت: در دنیایی که بسیاری از مشکلات از بی‌اخلاقی، خودخواهی و فردگرایی سرچشمه می‌گیرد، سیره پیامبر راهنمایی برای اصلاح رفتارهای فردی و اجتماعی است. توجه به انسانیت و معنویت می‌تواند به کاهش بحران‌های اخلاقی و ایجاد جامعه‌ای متعادل‌تر کمک کند.

وی خاطرنشان کرد: سیره پیامبر اسلام به‌عنوان یک نقشه‌راه جامع می‌تواند راه‌حلی برای بحران‌های اخلاقی و معنوی امروز باشد. با تکیه بر اصول عدالت، صبر، اخلاق، معنویت و توجه به حقوق انسان‌ها، می‌توان دنیایی ساخت که در آن صلح، احترام و همبستگی حاکم باشد. پیام‌های پیامبر پر از انسانیت و توجه به نیازهای دیگران است و می‌تواند در مواجهه با چالش‌های کنونی راهگشا باشد.