به گزارش پایگاه خبری دانا، گروه دانش و فناوری:
پول دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) در واقع نسخه دیجیتالی شدهی پول ملی است که مستقیماً توسط بانک مرکزی منتشر میشود. برخلاف رمزارزهایی مانند بیتکوین که غیرمتمرکز هستند، ریال دیجیتال کاملاً متمرکز و تحت کنترل بانک مرکزی خواهد بود. هدف از این پروژه، نوسازی نظام پرداخت، کاهش هزینه چاپ و نگهداری پول کاغذی، و افزایش کارایی سیاستهای پولی است.
مزایای وعده داده شده:
مبارزه با پولشویی و فساد:
از آنجایی که هر تراکنش ریال دیجیتال قابل ردیابی است، این امر میتواند به شدت در شناسایی و مبارزه با فعالیتهای غیرقانونی مانند پولشویی و تأمین مالی تروریسم مؤثر باشد.
افزایش سرعت پرداخت:
CBDC میتواند فرآیندهای تسویه بینبانکی را بسیار سریعتر کند و امکان پرداختهای برونمرزی با کارایی بالاتر را فراهم آورد.
پشتیبانی از نوآوری:
بانک مرکزی میتواند با ارائه پلتفرمی امن، زمینه را برای توسعه اپلیکیشنها و خدمات مالی جدید توسط شرکتهای فینتک فراهم کند.
**نگرانی بزرگ: حریم خصوصی و قدرت نظارت:**
بزرگترین نگرانی در مورد ریال دیجیتال، موضوع حریم خصوصی شهروندان است. در حال حاضر، تراکنشهای نقدی عملاً غیرقابل ردیابی هستند. اما با CBDC، بانک مرکزی (و به تبع آن دولت) به طور بالقوه میتواند تمام جزئیات مربوط به هزینهکرد هر فرد – اینکه چه چیزی خریده، از کجا خریده و در چه زمانی – را رصد کند.
کارشناسان معتقدند این قدرت نظارتی میتواند به طور بالقوه برای کنترل اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد؛ به عنوان مثال، اعمال نرخ بهره منفی بر داراییهای افراد برای تشویق آنها به هزینهکرد سریعتر، یا مسدود کردن حسابها بر اساس سوابق مالیاتی یا سیاسی.
تأثیر بر بانکهای سنتی:
اجرای CBDC میتواند نقدینگی بانکهای سنتی را تهدید کند. اگر مردم بتوانند داراییهای خود را مستقیماً در حسابهای دیجیتال بانک مرکزی نگهداری کنند (که فرضاً امنتر و بدون ریسک ورشکستگی است)، تمایل به سپردهگذاری در بانکهای تجاری کاهش مییابد. این امر میتواند مدل کسبوکار بانکهای سنتی را به چالش بکشد و آنها را مجبور به نوآوری کند.
در مجموع، ریال دیجیتال یک فناوری دو لبه است؛ از یک سو وعدهی یک سیستم مالی کارآمدتر، شفافتر و امنتر را میدهد، و از سوی دیگر زنگ خطر را در مورد افزایش نظارت دولتی و کاهش حریم خصوصی مالی افراد به صدا درآورده است. موفقیت این پروژه به توانایی بانک مرکزی در ایجاد یک تعادل دقیق بین این دو عامل وابسته است.