به گزارش پایگاه خبری دانا، گروه دانش و فناوری: لجستیک، شریان حیاتی هر اقتصاد مدرنی است. در ایران، زنجیره تأمین به‌شدت از کندی فرآیندهای گمرکی، فرسودگی انبارها و فقدان اطلاعات لحظه‌ای در نقاط مختلف رنج می‌برد. آینده لجستیک در گرو دو محور اصلی است: مکانیزاسیون فیزیکی و دیجیتالی شدن اطلاعات.
نقش مکانیزاسیون در بنادر و پایانه‌ها:
تأخیر در تخلیه و بارگیری کالاها در بنادر و گمرکات، هزینه‌های سنگینی را به اقتصاد ایران تحمیل می‌کند. استفاده از تجهیزات پیشرفته مانند جرثقیل‌های خودکار، سیستم‌های جابجایی بدون سرنشین (AGVs) و انبارهای مکانیزه، سرعت عملیات را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد. این امر به‌ویژه در پروژه‌های انتقال کالا از مسیرهای ترانزیتی (مانند کریدور شمال-جنوب) اهمیت حیاتی پیدا می‌کند.
اهمیت مراکز داده و پلتفرم‌های یکپارچه:
لجستیک دیگر فقط جابجایی فیزیکی نیست؛ انتقال اطلاعات باید هم‌زمان و دقیق باشد.
پلتفرم‌های یکپارچه:
نیاز به یک پلتفرم ملی وجود دارد که رانندگان، شرکت‌های حمل‌ونقل، گمرک و انبارداران بتوانند اطلاعات بارنامه، مقصد، وضعیت کالا و تأییدیه‌های لازم را به‌صورت لحظه‌ای به اشتراک بگذارند. این امر نیاز به ایجاد مراکز داده قوی و امن دارد.
ردیابی و بلاکچین:
استفاده از فناوری بلاکچین می‌تواند شفافیت و عدم امکان دستکاری در سوابق حمل و نقل و مالکیت کالا را تضمین کند، که این امر ریسک‌های قراردادهای تجاری را کاهش می‌دهد.
چالش‌های بومی‌سازی فناوری لجستیک:
مانند سایر حوزه‌های فناوری، پروژه‌های لجستیکی نیز با موانعی مواجه هستند:
هزینه بالای تجهیزات:
تجهیز بنادر و پایانه‌ها به تکنولوژی‌های مکانیزه نیازمند سرمایه‌گذاری چند میلیارد دلاری است که جذب این سرمایه در شرایط تحریم پیچیده است.
مقاومت در برابر دیجیتالی شدن فرآیندها:
بخش‌هایی از زنجیره تأمین سنتی هنوز با کاغذ و امضا کار می‌کنند و در برابر پذیرش شفافیت دیجیتال مقاومت می‌کنند، زیرا این شفافیت می‌تواند فسادهای کوچک‌تر را آشکار سازد.
دستیابی به یک زنجیره تأمین چابک، مستلزم تعهد دولت به تسهیل سرمایه‌گذاری خارجی در تجهیزات لجستیکی و اجرای قاطعانه فرآیندهای دیجیتالی است. بدون این دو، ایران همچنان یکی از پرهزینه‌ترین و کندترین سیستم‌های لجستیکی منطقه را خواهد داشت.
