به گزارش پایگاه خبری دانا، گروه دانش و فناوری: یکی از تلخ‌ترین واقعیت‌های صنعت ایران، توقف خطوط تولید چند صد میلیارد تومانی به‌خاطر نبود قطعات یدکی کوچک اما حیاتی است؛ مسائلی که اغلب به دلیل مشکلات لجستیکی و تحریم‌ها تشدید می‌شوند. این پدیده، مستقیماً کارایی کلی تجهیزات (Overall Equipment Effectiveness - OEE) را کاهش می‌دهد.
ریشه‌های مشکل مدیریت موجودی:
مدیریت موجودی در ایران بیشتر واکنشی است تا پیشگیرانه. دلایل اصلی عبارتند از:
عدم استانداردسازی قطعات:
در بسیاری از کارخانجات، تجهیزات از برندهای مختلفی خریداری شده‌اند که هر یک قطعات یدکی خاص خود را طلب می‌کنند. این امر انبارها را با هزاران قلم جنس با گردش مالی پایین پر می‌کند.
فقدان پایگاه داده قطعات مشترک:
برخلاف کشورهای پیشرفته که یک پایگاه داده مرکزی برای شناسایی قطعات استاندارد (مانند بلبرینگ‌ها، شیرها، سنسورها) بین صنایع مختلف وجود دارد، در ایران، هر کارخانه مجاز به نگهداری موجودی مجزا است.
سرمایه‌گذاری ناکافی در انبارداری هوشمند:
بسیاری از انبارها فاقد سیستم‌های ردیابی RFID یا نرم‌افزارهای برنامه‌ریزی منابع سازمانی (ERP) به‌روز هستند که بتوانند مصرف واقعی و زمان سفارش‌دهی بهینه را محاسبه کنند.
راه‌حل: ورود به عصر "لجستیک معکوس" و تولید قطعات داخلی:
برای حل این بحران، دو محور اصلی باید مورد توجه قرار گیرد:
تمرکز بر تولید داخلی قطعات بحرانی:
دولت باید با حمایت قاطع از شرکت‌های کوچک و متوسط (SMEs) دانش‌بنیان، آن‌ها را موظف به مهندسی معکوس (Reverse Engineering) و تولید قطعات یدکی حیاتی با تأیید کیفی سازمان استاندارد نماید. این امر وابستگی به واردات را کاهش می‌دهد.
پلتفرم یکپارچه تأمین قطعه:
نیاز به ایجاد یک بازار دیجیتال ملی برای تبادل قطعات یدکی استفاده نشده یا مازاد بین کارخانجات وجود دارد. اگر یک شرکت برای مدتی خط تولیدی را متوقف کرده است، قطعات یدکی آن باید در یک بستر امن برای استفاده شرکت‌های دیگر، در دسترس قرار گیرد.
با گذار به سمت مدیریت موجودی مبتنی بر داده و تقویت توان تولید داخلی قطعات، می‌توان زمان توقف تولید ناشی از کمبود قطعه را از ماه‌ها به چند روز کاهش داد.
