به گزارش پایگاه خبری دانا، گروه دانش و فناوری:
یک روز معمولی را تصور کنید:
ساعت هوشمند شما به آرامی روی مچتان میتپد و بیسر و صدا دادههای حیاتی بدن شما را جمعآوری میکند. ناگهان، یک هشدار ملایم اما قاطع دریافت میکنید: «ضربان قلب شما در حالت استراحت به طور غیرمعمولی بالا است. لطفاً با پزشک خود مشورت کنید.» این یک داستان تخیلی نیست؛ این اتفاقی است که هر روز برای هزاران نفر میافتد. فناوریهای پوشیدنی سلامت، از ساعتهای هوشمند و حلقههای خواب تا وصلههای هوشمند، در حال عبور از مرز دستگاههای تناسباندام به ابزارهای قدرتمند تشخیص پزشکی هستند و نقشی انقلابی در سیستم مراقبتهای بهداشتی آینده ایفا میکنند.
این تحول با پیشرفت حسگرهای کوچکشده و الگوریتمهای هوش مصنوعی ممکن شده است. یک ساعت مدرن امروزی میتواند مجهز به موارد زیر باشد: اپتیکال پالس اکسیمتر برای اندازهگیری ضربان قلب و سطح اکسیژن خون؛ الکتروکاردیوگرام (ECG) تککاناله برای ثبت ریتم قلب و شناسایی احتمالی فیبریلاسیون دهلیزی (یک نوع آریتمی خطرناک)؛ شتابسنج و ژیروسکوپ براي ردیابی حرکت، تشخیص افتادن و نظارت بر کیفیت خواب؛ حسگر دمای پوست؛ و حتی حسگرهای تعریق برای اندازهگیری گلوکز یا الکترولیتها در آینده نزدیک. این دادههای خام، توسط الگوریتمهای پیچیده در دستگاه یا در ابر پردازش میشوند تا الگوها، روندها و ناهنجاریها را استخراج کنند.
قدرت واقعی این دستگاهها در تشخیص زودهنگام و مداوم است. پزشک شما در مطب تنها یک لحظه از زمان را میبیند، اما یک دستگاه پوشیدنی میتواند ۲۴ ساعته و هفت روز هفته شما را زیر نظر بگیرد. این «نظارت مداوم» قادر است اتفاقاتی را که ممکن است در یک ویزیت کوتاه از قلم بیفتد، ثبت کند. برای مثال، فیبریلاسیون دهلیزی (AFib) اغلب پاروکسیمال (متناوب) است و ممکن است در زمان گرفتن نوار قلب در مطب وجود نداشته باشد. مطالعات متعدد، از جمله مطالعه معتبر «Apple Heart Study» که روی ۴۰۰ هزار نفر انجام شد، نشان دادهاند که الگوریتمهای تشخیص AFib در ساعتهای هوشمند میتوانند با حساسیت قابل قبولی این آریتمی را شناسایی و کاربر را برای مراجعه به پزشک و انجام تشخیص قطعی راهنمایی کنند. این تشخیص زودهنگام میتواند از وقوع سکته مغزی ناشی از لخته خون جلوگیری کند.
حوزه دیگر، مدیریت سلامت مزمن است. برای بیماران مبتلا به دیابت، دستگاههای پوشیدنی میتوانند روند گلوکز را در کنار فعالیت بدنی و خواب رصد کنند و بینشهای شخصیشدهای برای مدیریت بهتر قند خون ارائه دهند. برای بیماران مبتلا به فشار خون بالا یا نارسایی قلبی، نظارت بر روند ضربان قلب و تغییرات وزن (از طریق ترازوهای هوشمند مرتبط) میتواند به شناسایی زودهنگام نشانههای بدتر شدن بیماری کمک کند و از بستری شدن در بیمارستان جلوگیری نماید. حتی در زمینه سلامت روان دستگاههای پوشیدنی با تحلیل الگوی خواب، تغییرات ضربان قلب (HRV) و سطح فعالیت، میتوانند نشانههای اولیه اضطراب یا افسردگی را شناسایی کنند.
با این حال، این انقلاب بدون چالش نیست. مهمترین نگرانی، دقت و اعتبار بالینی است. همه دستگاههای پوشیدنی به عنوان دستگاههای پزشکی تأیید نشدهاند. سیگنالهای ضبطشده ممکن است با حرکت یا پوست تیرهتر دچار اختلال شوند و منجر به «هشدارهای کاذب» شوند که میتوانند اضطراب بیجهت ایجاد کنند یا برعکس، «منفی کاذب» که حس امنیت کاذب میدهند. تأیید هر ویژگی تشخیصی توسط مطالعات بالینی قوی و اخذ مجوز از نهادهایی مانند FDA ضروری است. چالش دوم، حریم خصوصی و امنیت دادهها است. دادههای سلامت شما بسیار حساس هستند. چگونه میتوان اطمینان حاصل کرد که این دادهها فقط با رضایت شما و به صورت ناشناس برای بهبود الگوریتمها استفاده میشوند و در اختیار شرکتهای بیمه یا کارفرمایان قرار نمیگیرند؟ چالش سوم، شکاف دیجیتالی است: آیا این فناوریها در دسترس سالمندان یا اقشار کمدرآمد جامعه که ممکن است بیشترین نیاز را داشته باشند، قرار میگیرد؟
آینده فناوریهای پوشیدنی فراتر از نظارت است و به سمت مداخله و پیشگیری فعال حرکت میکند. تصور کنید دستگاهی که با تشخیص افزایش استرس، یک تمرین تنفسی هدایتشده را پیشنهاد کند. یا یک وصله هوشمند که نه تنها گلوکز را اندازه میگیرد، بلکه در صورت لزوم مقداری انسولین رهاسازی میکند. ادغام این دادهها با سوابق الکترونیک سلامت (EHR) بیمار، یک دیدگاه ۳۶۰ درجه و بلادرنگ از سلامت فرد به پزشک ارائه خواهد داد.
در نهایت، فناوری پوشیدنی سلامت در حال انتقال قدرت از مطب پزشک به دست بیمار است. این فناوری به افراد امکان میدهد مسئولیت سلامتی خود را به عهده بگیرند، آگاهانهتر تصمیم بگیرند و مشارکتکنندهای فعال در مراقبت از خود باشند. هدف نهایی، ایجاد یک سیستم بهداشتی «پیشگیرنده» و «شخصیشده» است که در آن بیماری قبل از حاد شدن شناسایی و مدیریت شود. ساعت روی مچ شما ممکن است روزی نه فقط زمان، بلکه سالهای زندگی باکیفیت بیشتری را برای شما به ارمغان بیاورد. این آینده، آینده پزشکی است: همیشه روشن، همیشه همراه و عمیقاً شخصی.