بازگشت اولین همراه اعتباری به میدان رقابت اپراتورها

به گزارش گروه فناوری خبرگزاری دانا(داناخبر)، اگر نگاهی به وضعیت تلفن همراه در سال 82 بیندازیم، می‌بینیم سال 82 سالی است که هیچ اپراتوری در کشور وجود ندارد و مخابرات تنها اپراتور ارایه دهنده تلفن همراه در کشور است.
آن هم چه تلفن همراهی! کسانی که می خواهند موبایل داشته باشند باید در صف‌های طولانی منتظر مانده، مبلغ 500 هزار تومان پرداخت کنند و چیزی در حدود یک سال ونیم هم منتظر بمانند تا بتوانند سیم کارت خود را تحویل بگیرند.
حال اینکه در این صف‌ها چه اتفاقاتی می‌افتاد و گاهی متقاضیان باید حتی یک روز کامل از وقت خود را در صف ثبت نام سیم کارت می‌گذراندند بماند. در آن روزها سیم کارت در بازار آزاد بین یک میلیون 400 تا یک میلیون و 800 هزار تومان قیمت داشت.
چنین وضعیتی با شعار دولت آن زمان که تصمیم داشت همه افراد جامعه را از امکانات فناوری و تکنولوژی بهره مند کند، مغایرت داشت.
دلیل این مغایرت هم گران بودن بی اندازه قیمت سیم کارت بود و علاوه بر این شبکه تلفن همراه کشور در سال 82 اصلا این ظرفیت را نداشت که بتواند به تعداد تمام متقاضیان و تمام افراد جامعه شماره ایجاد کند.

پروژه تلفن همراه اعتباری
از این رو مسوولان امر تصمیم گرفتند هزینه ورود مشترکان به شبکه موبایل کشور را پایین بیاورند. با مطرح شدن این پیشنهاد پروژه‌ای تحت عنوان "پروژه تلفن همراه اعتباری" تعریف شد. از این رو شرکت مخابرات کشور که در آن زمان زیر مجموعه‌ای از مجموعه وزارت پست و تلگراف و تلفن بود مزایده‌ای را برگزار کرد که در آن مزایده شرکتی تحت عنوان "مجتمع صنعتی رفسنجان" برنده شده و قرار شد در فاز اول در تمام 24 مرکز استان کشور(در آن زمان کشور 24 استان داشت) این سرویس راه اندازی شود و بعد هم به سراغ شهرهای کوچکتر رفته و اینگونه پوشش سراسری تلفن همراه اعتباری در کشور برقرار شود تا همه متقاضیان بتوانند از خدمات تلفن همراه در کشور بهره مند شوند.
"پروژه تلفن همراه اعتباری" تالیا نام گرفت و تا سال 1391 "تالیا" تنها نام پروژه بود. بر اساس این مزایده قرار بر این شد که 57 درصد سود این پروژه سهم مخابرات و 42 درصد آن هم نصیب "مجتمع صنعتی رفسنجان" شود(لازم به ذکر است که در آن زمان هنوز رگولاتوری، شرکت ارتباطات زیرساخت و... وجود نداشت) و همچنین این پروژه به عنوان یک پروژه 10ساله تعریف شد که مالکیت آن هم برعهده شرکت مخابرات بود و قرار بر این شد که پس از پایان 10 سال این پروژه کاملا و بدون هیچ قید و شرطی به مخابرات بازگردد.
بنابراین فعالیت تالیا آغاز شد. هنگامیکه تالیا فعالیت خود را آغاز کرد چیزی تحت عنوان تحریم وجود نداشته و روابط خارجی خوبی وجود داشت، علاوه بر این مشکل تشعشع آنتن‌های تلفن همراه و مخالفت‌های مردم نسبت به نصب آنتن‌ها هنوز مطرح نشده بود.
پیمانکار سوئدی به نام TELE2 به عنوان مشاور به ایران آورده شد و شبکه‌ای برای تلفن همراه تالیا طراحی کردند که هنوز هم بعد از گذشت 10 سال از نظر تجهیزات و فناوری‌های روز سرآمد است.
این پیمانکار هنوز هم برای شرکت‌های بزرگ کار طراحی انجام می‌دهد.
تامین تجهیزات پروژه تالیا هم برعهده شرکت‌های زیمنس و الکاتل بود. همانطور که می‌بینیم تمام شرکت‌های همکار پروژه تالیا برندهای اروپایی بودند.

سال 84؛ آغاز بهره برداری از پروژه تالیا
سال 84 از شبکه تلفن همراه اعتباری تالیا با شعار بگو، بخند، زندگی کن رونمایی شد و سیم‌کارت‌های تالیا با قیمت 50 هزار تومان در بازار عرضه شد.
شروع بهره برداری از تالیا مصادف شد با شروع کار دولت جدید که این موضوع کمی شرایط کار تالیا را تغییر داد.
شاید بتوان سال 86 را اوج فعالیت تالیا دانست. چراکه این شبکه در آن سال شش هزار مشترک داشت که از شبکه تالیا استفاده می‌کردند اما بعد از سال 86 دیگر تجهیزات این شبکه به روز نشد و علاوه بر این تغییر سیاست‌های خارجی دولت، مشکلات اقتصادی و حضور رقبای جدید در بازار کار را برای تالیا سخت کرد و تمام این مشکلات حضور تالیا را در بازار کمرنگ و کمرنگ تر کرد و سال 89 بود که عملا دوران احتضار تالیا شروع شد.
در سال 90، زمانی‌که دو سال بیشتر به پایان قرار داد مخابرات با "مجتمع صنعتی رفسنجان" نمانده بود، شرکت مخابرات به عنوان مالک پروژه تصمیم گرفت پروژه تالیا را از این  پیمانکار بگیرد و به یک پیمانکار جدید واگذار کند. از این رو شرکتی تاسیس کرد تحت عنوان "شرکت گسترش ارتباطات تالیا" و در تاریخ بیست و هفتم فروردین سال 91 این شرکت پروژه تالیا را دریافت و سعی کرد کار را مجددا شروع کند.

فعالیت مجدد تالیا آغاز می شود
شروع کارتالیا مساله‌ای است با کلی اما و اگر؛ اینکه آیا این پروژه می‌تواند مجددا در زمینه ارایه خدمات، موفقیت کسب کند؟ نکته مهمتر اینکه با وجود شکستی که این پروژه متحمل شد چطور باید انتظار داشت که کاربران مجددا به آن اعتماد کرده و از خدمات تالیا استفاده کنند؟ و در نهایت اینکه با وجود رقبایی که تالیا در حال حاضر در میدان رقابت با آن‌ها روبه‌روست چگونه می‌توان انتظار داشت که بتواند دوباره به سال‌های اقتدار خود بازگردد؟
هنگامی که این پروژه از سوی "شرکت گسترش ارتباطات تالیا" تحویل گرفته شد، از 700 BTS که برای تالیا در کشور در نظر گرفته شده بود تنها صد تای آنها روشن بود، یعنی تنها یک هفتم سایت‌ها آنتن می‌داد، اکثر مشترکان تالیا به اپراتورهای دیگر روی آورده بودند که دلایل متعددی از جمله عدم آنتن دهی مناسب و در دسترس نبودن کارت شارژ تالیا داشت.
بنابراین برای شروع باید چند کار انجام می گرفت؛ اول اینکه وضعیت شبکه درست می‌شد، و همچنین فکری هم برای امور مشترکین و دسترسی مشترکین می شد. در مورد وضعیت شبکه بر اساس گزارش روابط عمومی تالیا، در حال حاضر، علیرغم تحریم‌ها و اینکه تمام شرکت‌های اروپایی همکار تالیا از ایران رفته بودند و مشکلات فنی که وجود داشت و همچنین بدهی‌هایی که این شرکت با آن روبه‌رو بود تا جایی که می‌شد با دور زدن تحریم‌ها و استفاده از توان داخلی بیش از 95 درصد سایت‌ها روشن شد.
همچنین، شبکه رادیویی GSMWLL یکی از امکاناتی است که مسوولان تالیا توانستند از طریق مذاکره با مخابرات راهبری این شبکه را گرفته و توسط این شبکه تا اوایل شهریور ماه سال جاری پوشش تالیا در کشور سراسری خواهد شد. اتفاق دیگری که قابل توجه است این است که مخابرات این پروژه را 10 سال دیگر تمدید کرده و در حقیقت این پروژه تا سال 1402 وجود خواهد داشت.
در حال حاضر مشکلات کارت شارژهای تالیا برطرف شده و اغلب خودپردازهای کشور شارژ تالیا ارایه می‌دهند، همچنین با راه اندازی امور مشترکین، تمام دارندگان سیم کارت‌های تالیا از بلاتکلیفی درآمده‌اند.

تالیا چه برنامه‌ای برای ماندن دارد؟
مدیر روابط عمومی تالیا درباره برنامه‌های این شرکت در آینده گفت: در حال حاضر سه برنامه داریم اول اینکه پوشش شبکه را بهبود بخشیم که از طریق شبکه رادیویی GSMWLL این اتفاق به راحتی خواهد افتاد، چراکه از طریق این شبکه ما می‌توانیم حتی در دورافتاده‌ترین روستاها نیز حضور داشته باشیم جایی که سایر اپراتورها امکان نصب آنتن نداشته و چنین کاری برایشان بسیار هزینه بر است. دوم اینکه به مشترکان خدمات SLA ارایه کنیم که بر طبق این سرویس که در واقع گارانتی اپراتور است، هنگامی‌که تماس مشترکی که از شبکه تالیا استفاده می‌کند قطع شود، شرکت موظف است خسارت پرداخت کند. برنامه سوم ما هم این است که به سراغ نسل‌های آینده خدمات تلفن همراه برویم و به محض اینکه دوره حفاظت تمام شود به این حوزه ورود خواهیم کرد و در حال حاضر هم در حال گذراندن فاز مطالعاتی این پروژه هستیم و به محض اینکه دوره انحصار رایتل تمام شود، شروع به نصب و راه اندازی و ارایه سرویس خواهیم کرد.
رضا گرامی در خصوص میزان صحت این برنامه‌ها، خاطر نشان کرد: تا زمانی‌که شبکه را درست نکردیم و از نحوه اجرای برنامه‌هایمان مطمئن نبودیم در مورد وضعیتمان صحبتی نکردیم و یک سال در سکوت خبری به سر بردیم اما اکنون که شبکه درست شده می‌توانیم با اطمینان صحبت کنیم.
وی در ادامه بیان کرد: وقتی پروژه را تحویل گرفتیم 60 هزار مشترک در داخل شبکه وجود داشت و الان این رقم 4 برابرافزایش داشته است. باید بگویم شبکه‌ای که TELE2 طراحی کرده بود شبکه خوبی بود و خدمات آن مورد پسند مشترکان تالیا بود.
بنا به گفته تیم تحقیقاتی تالیا یکی از فعالیت‌هایی که این شرکت انجام می‌دهد ساخت تجهیزات بر اساس توان داخلی و در این حوزه تا آنجا پیش رفته است که با دو کارخانه سازنده تجهیزات تلکام مذاکراتی صورت گرفته و قرار بر این شده است که از این شرکت‌ها حمایت مالی صورت بگیرد تا به دانش فنی ساخت تجهیزات تلکام دست یافته و سپس از آن برای ساخت تجهیزات مورد نیاز شرکت تالیا استفاده کنند.
از آنجا که تعداد مشترکان محدودی از خدمات این شرکت استفاده می‌کنند می‌توانند از خدماتی با کیفیت بالا بهره مند شوند. چراکه برای استفاده از هر کدام از خدمات ارزش افزوده اپراتورها سه خط VOICE از کار می‌افتد و گاهی اپراتورها مجبورند خطوط دیتا را از کار بیندازند که خطوط  VOICE بتوانند راحت‌تر کار کنند و این اتفاق اغلب در ایام تعطیل و مناسبت‌ها پیش می‌آید اما به دلیل اینکه تالیا مشترکان کمی در اختیار دارد می‌تواند دیتا را بدون اینکه برای سایر سرویس‌ها مشکلی پیش بیاید ارایه دهد.
چراکه بنا بر گفته مسوولان این شرکت در بهترین حالت این اپراتور می‌تواند شش میلیون شماره به مشترکان ارایه دهد که این مقدار در مقایسه با کاربران سایر اپراتورها بسیار ناچیز است و آنچه که مد نظر مجریان پروژه است کیفیت در ارایه خدمات است نه کمیت و تعداد کاربران.
علاوه بر این بر اساس این گزارش شرکت تالیا با در اختیار داشتنSLA  و GSM و شبکه رادیویی می‌تواند در میان رقبای خود حرفی برای گفتن داشته باشد.
به هر حال بر اساس یافته‌های خبرنگار ما تالیا قصد دارد با ایجاد SLA، بانکداری تلفن همراه، خدمات ارزش افزوده‌ای چون سلامت از راه دور و... در عرصه درقابت خود را به سایر رقبای خود نزدیک کند.
به هرحال باید منتظر ماند و دید که آیا این اپراتور می‌تواند یک بار دیگر اعتماد کاربران و مشترکان را جلب کند و یا اینکه باید بنشینیم و منتظر شکست دوباره این پروژه باشیم. اما آنچه که واضح است این است که پروژه تالیا برای مخابرات ارزشمند است و اگر غیر از این بود در چنین عرصه رقابتی تنگاتنگی که وجود دارد، مخابرات تصمیم به احیای مجدد این اپراتور نمی‌گرفت.