آزادراه 121 کیلومتری تهران - شمال که اولین قراردادش در سال 75 بین وزارت راه و ترابری و بنیاد مستضعفان منعقد شده پس از گذشت 17 سال هنوز تکمیل نشده و تنها قطعه چهار آن به طول 22 کیلومتر بهار امسال زیر بار ترافیک رفته است.
به گزارش گروه دانش خبرگزاری دانا (داناخبر)، آزادراه تهران - شمال به منظور تأمین ارتباط مطمئن، سریع و ارزان بین منطقه شمالی و مرکزی کشور و سهولت ارتباط با کشورهای همسایه شمالی در حال اجراست که مطالعات اولیه طرح این پروژه در سال ۵۳ آغاز شد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی مطالعات مسیر آزادراه از سوی وزارت راه و ترابری به مزایده گذاشته شد و بهترین طرح توسط هیاتی متشکل از وزارت راه و ترابری و سازمان مدیریت و برنامه ریزی نهاد ریاست جمهوری کشور انتخاب شد.
در طرح کالبدی منطقه گیلان و مازندران و مجموعه راهبردها و سیاست‌ها که در سال ۷۳ به تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی رسیده بر ساخت یک راه ارتباطی سریع میان تهران و غرب مازندران تأکید شده است.
این آزادراه بخشی از آزادراه سراسری شمال - جنوب است که کوتاهترین مسیر ارتباطی دریای خزر با خلیج فارس بوده و در ترانزیت منطقه عمده ترین نقش را بر عهده خواهد داشت.
مسیر آزادراه از محل تقاطع غیر همسطح با بزرگراه 76 متری شهید همت و بزرگراه آزادگان شروع و در امتداد دره کن پس از گذشتن از حاشیه روستای سولقان به تدریج از منطقه کوهستانی توچال عبور کرده و سپس توسط تونل بلند تالون به طول 4850 متر این رشته کوه را قطع کرده و در دامنه‌های شمالی آن در منطقه دو آب شهرستانک قرار می‌گیرد.
اجرای این قسمت که طول تقریبی آن 32 کیلومتر است باعث می‌شود مسیر فعلی حدود 60 کیلومتر کوتاه‌تر شود. از آن پس مسیر به موزات جاده قدیم کرج - چالوس امتداد می‌یابد و در دره سرهنگ وارد تونل البرز بطول 6300 متر شده و در پل زنگوله خارج می‌شود.
سپس با عبور از ارتفاعات البرز به موازات جاده موجود کرج - چالوس تا شهر چالوس ادامه یافته و در نهایت با یک تقاطع غیر همسطح به کمربندی نوشهر - چالوس - تنکابن متصل می‌شود.
طول آزادراه 121کیلومتر است و دو خط در هر باند دارد که حداکثر شیب طولی مسیر شش درصد و حداقل شعاع قوس‌ها 450 متر و میانگین سرعت سیر 80 کیلومتر در ساعت است.
تعداد تونل‌ها (در باند رفت و برگشت) 145 دستگاه که جمعا به طول تقریبی 88 کیلومتر است که بلندترین آنها تونل‌های بلند تالون و البرز به ترتیب به طول تقریبی 4850 متر و 6350 متر (در هر باند) هستند و تعداد پل‌های بزرگ (در باند رفت و برگشت ) جمعا 97 دستگاه و طول کل آن حدود 13 کیلومتر است.
تشریح وضعیت فاز نخست
- قطعه نخست: 46درصد پیشرفت
- طول قطعه: 23 کیلومتر
- مسیر: تهران تا شهرستانک
- پیمانکار: یک شرکت چینی
قطعه اول آزادراه تهران – شمال که پایتخت را به شهرستانک متصل می‌کند 46 درصد پیشرفت فیزیکی دارد که به گفته مسوولان مربوطه اتمام این فاز منوط به دریافت مابقی هزینه پیش‌بینی شده است که در صورت تامین دریافت اعتبار مورد نیاز این قطعه طی 18 ماه آینده به بهره برداری می‌رسد.
این قطعه از آزادراه که توسط پیمانکار چینی در قالب فاینانس در حال ساخت است از تهران تا شهرستانک 23 کیلومتر طول دارد و تونل‌های آن 89 درصد پیشرفت فیزیکی دارند. پل‌های قطعه یک آزادراه تهران - شمال نیز در حال ساخت هستند.
وزیر راه و شهرسازی که آزادراه تهران - شمال را نخستین پروژه مورد بازدید خود در بخش حمل و نقل قرار داد در ابتدای بازدیدش طی جلسه‌ای با مدیران این پروژه درباره روند اجرایی و مشکلات پروژه و دلایل تاخیر ساخت آن سوالاتی مطرح کرده و خواستار شفاف‌سازی در مباحث مالی و حقوقی این پروژه شد.
تشریح وضعیت پروژه
بیگدلی، نماینده وزارت راه و شهرسازی با بیان این‌که مقرر شده بود هزینه اجرای پروژه از طریق تهاتر زمین انجام شود، گفت: بعدها این قرارداد تغییر کرده و به مشارکت 50 به 50 بین وزارت راه و بنیاد مستضعفان تبدیل شد که در این صورت بنیاد مستضعفان 18 میلیون متر مربع زمینی را که تحویل گرفته است حق فروش ندارد و باید سهم 50 درصدی خود را خارج از این منبع تامین کند زیرا که منافع حاصل از تردد از این آزادراه (عوارض) تماما برای استهلاک سهم 50 درصدی بنیاد در نظر گرفته شده است.
وی افزود: در قرارداد مشخص شده بود 32 میلیون متر مربع به بنیاد واگذار شود که تا کنون 18میلیون متر مربع تحویل داده شده و سندش هم زده شده است. همچنین مشاور اتریشی پروژه آزادراه تهران – شمال در ارایه نظرات خود خواستار تسریع در ساخت سه تونل 5 کیلومتر قطعه اول شده است.
عمده مشکل تاخیر مالی است
مدیر فاز اول پروژه آزادراه تهران - شمال عمده مشکل تاخیر را مباحث مالی عنوان کرد.
درحال حاضر قطعه آخر آزادراه تهران - شمال که مرزن‌آباد را به چالوس متصل می‌کند تکمیل شده و از بهار امسال زیر بار ترافیک رفته است.
