به گزارش گروه سبک زندگی خبرگزاری دانا (داناخبر) و به نقل از ایران، آمار تجارت خارجی ایران در
هفت ماهه سال‌جاری نشان می‌دهد كه میزان صادرات نسبت به مدت مشابه سال 91 از نظر وزنی
49.7 درصد افزایش و از لحاظ ارزشی 15 درصد كاهش داشته است.
در هفت ماهه امسال 49 میلیون و 325 هزار تن كالا به ارزش 21 میلیون و 162 هزار دلار از كشور صادر شده است. واردات كالا نیز طی این دوره به 16 میلیون و 11 هزار تن و با ارزش 24 میلیون و 56 هزار دلار رسیده كه در مقایسه با هفت ماهه سال گذشته در وزن 5.32 درصد و در ارزش 7.24 درصد افت داشته است.
فارغ از این كه در هفت ماهه سال‌جاری چه میزان كالا وارد یا صادر شده است،
نگاهی به تركیب شركای تجاری ایران و همچنین اقلام عمده واردات و صادرات در سال 92 و
مقایسه آن با سال 84 گواه یك چرخش اساسی در تجارت خارجی كشور است.
در مقایسه پرونده تجارت خارجی ایران در سال‌های 84 و 92 نخستین موضوعی كه توجه را جلب می‌كند تركیب شركای تجاری است كه به‌طور كلی از كشورهای اروپایی به آسیایی تغییر جهت داده است.
بر اساس آمار رسمی گمرك ایران
در هفت ماهه سال‌جاری چین، عراق، امارات، هند و افغانستان پنج مقصد عمده صادرات كالای
ایرانی بوده است. در این مدت چین بیش از 21 درصد از كالاهای صادراتی ایران را خریداری
كرده و پس از آن عراق با 8.19 درصد به دومین شریك صادراتی ما تبدیل شده است.امارات
نیز با سهم 9.11 درصدی در صادرات ایران جایگاه سوم را از آن خود كرده است. هند و افغانستان
هم به ترتیب با 7.8 درصد و 4.8 درصد چهارمین و پنجمین مقصد عمده صادرات ایران بوده‌اند.
اما در سال 84 تركیب شركای صادراتی كشورمان به گونه دیگری بوده است به‌طوری كه تنوع و تعدد كشورهای واردكننده كالا از ایران بسیار بیشتر بوده است و سهم امارات از صادرات كه عمده‌ترین مقصد كالاهای ایرانی بوده تنها 7.14 درصد بوده است.
در فهرست كشورهای واردكننده كالای ایران در سال 84 عراق با 6.11 درصد ارزش كالاها در رتبه دوم نشسته است.
پس از آن سهم كشورهای دیگر با سهم‌های كمتر از 10 درصد تقسیم شده است به‌طوری كه هند، ژاپن و چین به ترتیب با سهم 1.5، 1.5 و 5 درصد در رتبه‌های سوم تا پنجم قرار دارند.
بدین ترتیب چین كه در سال 84 از مجموع صادرات ایران حدود 5 درصد را خریداری می‌كرد و در جایگاه پنجم قرار داشت در سال‌جاری با افزایش 5 برابری سهم خود در صدر جدول نشسته است.
اما در بخش واردات تغییرات محسوس‌تر و ملموس‌تر است.
در حالی كه پنج شریك نخست صادركننده كالا به ایران در هفت ماهه امسال امارات با سهم 3.20 درصدی در جایگاه نخست قرار دارد و چین با تامین 2.19 درصد از كالاهای وارداتی ایران خود را به رتبه دوم رسانده است.
هند نیز جزو كشورهایی است كه طی سال‌های
اخیر جایگاه ویژه‌ای در تجارت خارجی ایران پیدا كرده است.این كشور به عنوان سومین صادركننده
عمده كالا به ایران سهمی معادل 4/9 درصد داشته است.
كره و تركیه چهارمین و پنجمین كشورهای صادركننده كالا به ایران بوده‌اند كه در هفت ماهه سال‌جاری به ترتیب 5.8 و 4.8 درصد از نیاز وارداتی كشورمان را تأمین كرده‌اند ولی در سال 84 جانمایی كشورها در جدول تأمین كالای ایران كاملاً متفاوت بوده است. به‌طوری كه هیچ اثری از كشورهایی كه هم‌اكنون به بزرگترین صادركننده كالا به ایران تبدیل شده‌اند دیده نمی‌شد.
در سال نخست دولت نهم به غیر از امارات كه به دلیل صادرات مجدد كالا همواره یكی از صاردكننده‌های عمده كالا به ایران محسوب می‌شود آلمان با سهم 1.13 درصدی دومین شریك تجاری ایران در واردات است.
پس از آلمان، فرانسه در جایگاه سوم 8.6 درصد از كالاهای مورد نیاز كشورمان را تأمین می‌كرده است. ایتالیا نیز با سهم 6 درصدی چهارمین تأمین‌كننده عمده كالای ایران بوده است.
چین كه در سال‌جاری نخستین واردكننده و دومین صادركننده كالا به ایران است در سال 84 تنها 6.5 درصد از كالاهای مورد نیاز ایران را تأمین می‌كرد و در جدول رتبه پنجم را در اختیار داشت.
البته این اتفاق تنها برای چین نیفتاده است چرا كه كره و هند كه در سال 84 به ترتیب جایگاه ششم و نهم را در صادركنندگان كالا به ایران در اختیار داشته‌اند در سال‌جاری به سومین و چهارمین تأمین‌كنندگان كالا تبدیل شده‌اند.
در ادامه جدول كشورهای صادركننده
كالا به ایران در سال 84 همچنان نام كشورهایی نظیر سوییس، سوید، انگلیس و هلند دیده
می‌شود.
در بخش مهمترین كالاهای وارداتی و صادراتی نیز شاهد تغییرات گسترده‌ای هستیم.
در حالی كه عمده‌ترین اقلام وارداتی در سال 84 را كالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای تشكیل می‌دادند در سال‌جاری این كالاهای اساسی و مصرفی است كه در صدر جدول نشسته‌اند.
در سال 84 بنزین، قطعات منفصله جهت تولید خودرو، شمش آهن و فولاد غیر ممزوج، آهن وفولاد تخت، لوله، ماشین آلات معدنی، قطعات برای تولید كامیون، قطعات توربین گازی، روغن خام سویا، دستگاه‌های مكانیكی و توربین گازی به ترتیب مهمترین كالاهای وارداتی بودند، ولی در سال‌جاری برنج، كنجاله، گندم، ذرت دامی، وسایل نقلیه موتوری، روغن خام سویا، شكر، مكمل‌های دارویی و شمش آهن عمده‌ترین كالاهای وارداتی به كشور هستند.
در كالاهای صادراتی نیز تغییرات بسیاری رخ داده است به‌طوری كه پسته و فرش به عنوان دو كالای سنتی صادراتی ایران جایگاه مناسبی در تجارت خارجی ما ندارند.
بر این اساس در هفت ماهه سال‌جاری سنگ آهن به عنوان عمده‌ترین كالای صادراتی ایران جای پسته را كه در سال 84 این مقام را داشت گرفته است. اوره نیز در جایگاه دوم و متانول رتبه سوم را از آن خود كرده است این در حالی است كه فرش در سال 84 جایگاه سوم را در اختیار داشته است.
