به گزارش خبرنگار گروه دانش خبرگزاری دانا (دانا خبر)، در این گزارش همزمان با فرا رسیدن آغاز سال نو، 7 دستاورد و اتفاقات مهم هوافضایی ایران از نظرتان می گذرد.
آغاز احداث مرکز تحقیقات فضایی شمال کشور
اردیبهشت 92 هم همزمان با سفر استانی هیات دولت به استان مازندران و با حضور وزیر اقتصاد و دارایی و سرپرست سازمان فضایی ایران، کلنگ احداث مرکز تحقیقات فضایی شمال کشور در شهر تنکابن به زمین زده شد.
مرکز تحقیقات فضایی مازندران درتنکابن با زیربنای دو هزار و 500 متر مربع در زمینی به مساحت یک هکتار ساخته می شود.
مهمترین ماموریت این مرکز، پایش زمین و پوشش‌های زمینی (پوشش های گیاهی و پایش محصولات استراتژیک کشاورزی شامل برنج، مرکبات، پنبه و ...، مطالعات مربوط به جنگل و توده‌های عظیم گیاهی)، سنجش از دور جوی و اتمسفری (مطالعات آب و هواشناسی و مطالعات ابر و توده‌های جوی)، مطالعات مرتبط با پهنه‌های آب (آب های سطحی و مطالعات دریایی)، آموزش و ارتباطات منطقه ای و بین‌المللی شامل الهام بخشی و تربیت نسل‌های آینده برای توسعه علوم و فناوری‌های فضایی، توانمندسازی طراحان و محققان سازمان فضایی ایران و پژوهشگاه فضایی ایران و ... است.
افتتاح نخستین پایگاه جامع رصد و مراقبت فضایی کشور
خرداد92 هم نخستین پایگاه جامع رصد و مراقبت فضایی جمهوری اسلامی ایران به نام امام جعفر صادق (ع) افتتاح و به بهره برداری رسید.
این پایگاه به منظور کشف، جستجو و ردیابی اجرام فضایی و رصد دایم اجرام فضایی به ویژه ماهواره های عبوری از فضای کشورمان ایجاد شده و ردیابی راداری، ردیابی الکترواپتیکی و ردیابی رادیویی سه روشی است که در این مرکز به کار گرفته می‌شود.
اطلاعات حاصل از سامانه‌های رصد فضایی این پایگاه علاوه بر استفاده برای ماهواره‌های خودی در زمینه مدیریت ترافیک مداری برای دیگر کشورهای صاحب دارایی‌های فضایی مفید خواهد بود.
کلیه داده‌های رصد از سامانه‌های رصدی به سالن فرماندهی و کنترل عملیات مراقبت فضایی منتقل و از آنجا بعد از دسته‌بندی داده‌ها جمع‌آوری شده و فرآیند کشف و شناسایی اهداف فضایی بازمی‌گردد.
رونمایی نخستین قطعه تلسکوپ رصدخانه ملی ایران
تلسکوپ رصدخانه ملی حدود 60 تا 65 تن وزن دارد که وزن قسمت متحرک آن حدود 55 تن است. این تلسکوپ روی چهار یاتاقان که هر یک تحمل وزنی حدود 13، 14 تن را دارند، نصب خواهد شد. مرداد 92 یاتاقان هیدرواستاتیک به عنوان نخستین قطعه تلسکوپ ملی ایران با هزینه‌ای حدود یک بیستم قیمت درخواستی از سوی شرکت‌های خارجی با همکاری محققان و صنعتگران داخلی طراحی و ساخته شد.
این یاتاقان که به دلیل دقت زیاد و ظرفیت تحمل بار بالا در صنایع مختلف به کار می‌رود متشکل از چند پد هیدروستاتیک ثابت است که در زیر سازه قرار می‌گیرد. لایه‌ای نازک از روغن پرفشار توسط یک واحد هیدرولیکی بین سطوح این پدها ایجاد و باعث جدایی این پدها از سطح زیرین سازه می‌شود. در نتیجه نبود اصطکاک خشک میان این دو سطح، سازه می‌تواند روی لایه نازک روغن حرکت کند.
اعزام دومین میمون فضانورد ایرانی به فضا
«فرگام»، دومین میمون فضایی ایران بامداد 23 آذر92 راهی فضا شد تا با سفری 15 دقیقه‌ای تا ارتفاع 120 کیلومتری، نام خود را به عنوان دومین موجود زنده ای که با موفقیت توسط ایران به فضا پرتاب و سالم به زمین بازگشته است، ثبت کند.
همراه این میمون نر دو میمون ماده هم به عنوان فضانورد ذخیره انتخاب شدند. این سه میمون آموزش‌دیده فضایی ایران با نام های «ترنگ»، «ترنج» و «فرگام»، با محدوده سنی، وزنی و ابعاد بدنی مشخص، متناسب با نوع مطالعه انتخاب شدند.
از ویژگی‌های جدید این کاوشگر می توان به استفاده از پرتابگر با سوخت مایع که به دلیل اعمال سطح شتاب و ارتعاش پایین تر بر محموله زیستی نسبت به پرتابگر های قبلی جهت ماموریت های حامل موجود زنده از قابلیت های بالا تری برخوردار است اشاره کرد.
به کار گیری فناوری ضربه گیر فرود برای کاهش ضربه وارده به موجود زنده در زمان نشست، حداقل سازی زمان جستجو و نجات محموله و پاسخگویی مطلوب چتر نجات در مرحله پایانی پرواز از دیگر ویژگی های کاوشگر پژوهش به شمار می رود.
رونمایی از ماهواره فضایی تدبیر و خلیج فارس
همزمان با روز ملی فناوری فضایی در دهه فجر 92 از 2 ماهواره فضایی تدبیر و خلیج فارس نیز رونمایی شد.
ماهواره مخابراتی خلیج فارس توسط دانشگاه صنعتی مالک اشتر طراحی و ساخته شده است که سازگار با بستر ارتباطی بی‌سیم زمین پایه کشور بوده و خدمات ارتباطی بی‌سیم ماهواره‌ای را به صورت امن و مطمئن با پوشش جغرافیایی ملی و یا منطقه‌ای ارایه می کند. این سامانه مجهز به پایانه‌های کاربری کوچک و سبک بوده و در شرایط بحران ناشی از حوادث و بلایای طبیعی نیز توسط نیروهای امدادی مورد استفاده قرار می گیرد.
ماهواره تدبیر نیز با مدیریت سیستمی سازمان فضایی ایران توسط مرکز تحقیقات فضایی دانشگاه علم و صنعت ایران به صورت صددرصد بومی توسط اساتید و دانشجویان جوان و متعهد این دانشگاه با کمک صنایع داخلی در مدت پنج ماه طراحی و ساخته شد. این ماهواره توسعه یافته ماهواره نوید دانشگاه علم و صنعت است و دارای ماموریت عکسبرداری با قدرت تفکیک مکانی است.
موفقیت محققان ایرانی در طراحی فضاپیمای سرنشین دار
از دیگر دستاوردهای محققان کشور در سال 92 طراحی و ساخت فضاپیمای سرنشین دار است. محققان دانشکده مهندسی هوافضای دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی در راستای تلاش‌های تحقیقاتی در زمینه طراحی و ساخت فضاپیماهای سرنشین دار در کشور، موفق به ارایه الگوریتم طراحی سیستمی فضاپیمای سرنشیندار شده‌اند.
در الگوریتم طراحی فضاپیمای سرنشین دار با بهره گیری از مدل‌های آماری و پارامتری، فضاپیمای سرنشین‌داری طراحی شده که می تواند یک تا سه سرنشین را برای چند ساعت تا چند روز به مدارهای پایینی زمین ببرد. این نوع فضاپیماها از چند مدول (بخش) تشکیل شده‌اند. در فضاپیماهای سرنشین دار مدولار، تنها یکی از مدول ها (کپسول بازگشتی) به زمین باز می‌گردد.
این سیستم‌ها با بهره‌گیری از سیستم پیشرانش خود تا مدار زمین پیش می روند و بخش مدارگرد آنها در مدار قرار می گیرد.
طول بدنه این فضاپیمای (دوستی)، 500 سانتی متر، قطر آن 250 و اسپن آن 1450 سانتی متر است که حدود چهار متر مکعب فضا را برای سرنشینان فراهم می کند. وزن کل فضاپیما هم پنج تن است که 2.5 تن مربوط به مدول پیشرانش و 2.5 تن مربوط به مدول بازگشتی است.
رونمایی نخستین شبیه‌ساز كامل متحرك
همچنین سال92 نخستین شبیه‌ساز كامل متحرك ایران 140 كه مجموعه ای از فناوری‌های هوایی، نرم‌افزاری و سخت‌افزاری است، افتتاح و به بهره‌برداری رسید .
این شبیه‌ساز دارای سیستم حركتی كامل 6 درجه آزادی، سیستم تصویری گسترده و كابین واقعی است.
