چرا شرکت های بزرگ نفتی برای استقرار در امارات تمایل دارند؟ / بازارهای نفت آسیا در انحصار یک شیخ نشین

به گزارش گروه انرژی خبرگزاری دانا، دیر زمانی نمی پاید که جهانیان برای تامین انرژی مورد نیاز خود چشم به خاور میانه می دوزند؛ چرا که از مجموع ذخایر نفتی اثبات شده، ۶۶ درصد در اختیار کشورهای خاور میانه است و در میان این کشورها عربستان سعودی با جای دادن ۲۵ درصد از ذخایر نفتی در خود، در صدر قرار دارد. سهم عراق در ذخایر نفتی جهان ۱۱ درصد، سهم ایران ۸ درصد، سهم امارات متحد عربی ۹ درصد و سهم کویت نیز ۹ درصد از کل ذخایر جهان است.

تا پایان سال ۲۰۲۰ میلادی، خاور میانه کنترل ۸۳ درصد از کل ذخایر نفتی جهان را در دست خواهد داشت، در حالی که اکنون تنها ۷۱ درصد کل ذخایر در اختیار خاور میانه است. در چنین شرایطی اگر سطح تولید نفت در کشورهای مختلف جهان در سطح کنونی باشد، اروپا تنها ۵ درصد، آسیا و اقیانوسیه یک درصد، آفریقا ۲ درصد، آمریکا جنوبی و مرکزی ۸ درصد و آفریقای شمالی یک درصد از کل ذخایر نفتی را در اختیار خواهند داشت.

همین آمار و ارقام به روشنی نشان می دهد که تا زمان مورد بررسی، نقش خاور میانه در عرصه صنعت نفت جهان باز هم پر رنگ تر می شود و کنترل این منطقه بر جهان افزایش می یابد. در چنین شرایطی، خاور میانه می تواند سیاست های خود را به بازار های جهانی دیکته کند و وابستگی بیش از حد صنایع به تولیدات این بخش از جهان، تمام کشورها را وا می دارد تا از این سیاست ها پیروی کنند.

از همین رو  کشورهای خاورمیانه باید با بهره گیری از درآمد نفتی، زیرساخت های اقتصاد و صنعت خود را اصلاح کرده و ثبات بیشتری را برای کشورهایشان به ارمغان بیاورند. در این میان به نظر می رسد امارت بیشتر از کشورهای دیگر خاورمیانه به این حساسیت ها واقف است چرا که به گفته وزیر نفت امارات شرکت های بزرگ نفتی جهان برای ادامه فعالیت های خود در این کشور ابراز تمایل کرده اند و حتی شرکتهای آسیایی هم آماده ورود به امارات هستند. به نظر می رسد در صورت ورود شرکت های آسیایی، امارات این فرصت را خواهد داشت تا روابط سیاسی خود را با بزرگ ترین خریداران نفت خود همچون چین، کره و ژاپن تقویت کرده و بازارهای نفت آنان را در دست بگیرد.

در مقابل کشور های دیگر نیز به حضور در بازار و صنعت نفت امارات تمایل دارند چرا که نظام قرارداد حق امتیازی امارات به تولید کنندگان نفت این اجازه را می دهد تا در بهره برداری از منابع هیدروکربری این کشور شرکت داشته باشند. همچنین سیستم واگذاری قراردادهای نفتی در امارات به تولید‌کنندگان نفت و گاز اجازه می‌دهد در پروژه‌های تولید نفت خام و گاز طبیعی سهیم شوند و در قبال آن در این پروژه‌ها سرمایه‌گذاری کنند. در عین حال سیستهای حمایتی، نظام مالیاتی و نیز نیروی کار ارزان غول های نفتی دنیا را ترغیب کرده که دفاتر اصلی خود در خاورمیانه  را در امارات مستقر کنند.

دفتر منطقه ای شل در دبی؛ از تولید تا خدمات پس از فروش

نگاهی به  فعالیت های شرکت های مطرح نفت و گاز در امارات نشان می دهد که آنها حساب ویژه ای برای امارات باز کرده اند؛ شل در دبی سه تیم برای ارایه خدمات به بخش‌های عملیاتی، بازاریابی و فروش، لجستیک و خدمات حمایت از مشتریان در صنایع شیمیایی و پتروشیمی خاورمیانه دارد.


محصولات عرضه شده در منطقه خاورمیانه در پایانه محصولات شیمیایی «شل» در دبی ذخیره‌سازی می‌شوند که مرکزی برای بسته‌بندی مورد نیاز مشتریان نیز دارد. دبی دفتر مرکزی منطقه‌ای چهار شرکت شل مارکتز خاورمیانه، اکتشاف و تولید شل، برق و نیرو شل و گلوبال سولوشنز شل به شمار می‌رود.

تولید و بازاریابی انواع سوخت‌های با کیفیت و روان‌کننده‌ها در امارات و دیگر بخش‌های منطقه خاورمیانه از جمله فعالیت‌های این شرکت به شمار می‌رود.

کشف و تولید نفت و گاز در ابوظبی، خاورمیانه، آفریقای شمالی، روسیه و کشورهای مستقل همسود (CIS)، امضای حق امتیازها و توافقنامه‌ها، فعالیت‌های اکتشافی، لرزه‌نگاری و حفاری، ارزیابی و بررسی نتایج، برنامه تولید و توسعه، عملیات تولید، نگهداری و از دور خارج کردن تأسیسات نفتی فرسوده و قدیمی از فعالیت‌های این دفتر منطقه‌ای شرکت شل در دبی به شمار می‌آیند.

طیف گسترده‌ای از فعالیت‌ها از صنایع پایین‌دستی تا پالایش و حمل و نقل گاز، توسعه نیروگاه‌ها و بازاریابی گاز و برق برای مشتریان در منطقه خاورمیانه، آفریقای شمالی و جنوب آسیا همگی از فعالیت‌های این دفتر منطقه‌ای به شمار می‌روند.

ارایه مشاوره‌های تجاری و عملیاتی، خدمات فنی، تحقیق و توسعه دانش فنی در صنعت انرژی منطقه‌ای از فعالیت‌های شرکت شل در منطقه خاورمیانه هستند.

شرکت شل 9.5 درصد از حق امتیاز پروژه‌های برداشت نفت و گاز از طرف شرکت نفت ابوظبی برای عملیات در بخش‌های خشکی (ADCO) را بر عهده دارد. شل همچنین 15 درصد از حق امتیاز شرکت گاز ابوظبی (GASCO) را که در سال 2028 مهلت آن به پایان می‌رسد، بر عهده دارد.

شرکت گاز ابوظبی پروپان، بوتان و مایعات هیدروکربوری سنگین را که از گازهای همراه میدان‌های نفتی تحت اداره شرکت ادکو تولید می‌شود، روانه بازارهای جهانی می‌کند.

حضور توتال در پروژه های مطرح امارات

شرکت فرانسوی توتال هم اکنون با شرکت آمریکایی اکسون‌موبیل، شرکت انگلیسی-هلندی شل، شرکت انگلیسی بی‌پی و شرکت پارتکس اویل اند گس در پروژه‌های برداشت نفت از میدان‌های نفتی خشکی ابوظبی شریک است.

شرکت توتال همچنین برای فعالیت در میدان فراساحلی ABK و حضور در پروژه‌های توسعه میدان‌های گازی امارات از جمله میدان باب با مقام‌های اماراتی در حال مذاکره است.

شرکت توتال همچنین علاقه‌مند به همکاری با ابوظبی برای ساخت یک پایانه واردات گاز طبیعی مایع شده (ال‌ان‌جی) در بندر فجیره است.

شرکت توتال هم اکنون از طریق یک سرمایه‌گذاری مشترک با شرکت ملی نفت ابوظبی (ادنوک) در توسعه یک کارخانه مواد شیمیایی در امارات با عنوان فرتیل( 2-2 (Fertil- سهیم است.

فرتیل (Ruwais Fertilizer Industries) در منطقه صنعتی روایس حدود 23 کیلومتری ابوظبی واقع شده است. این سرمایه‌گذاری مشترک ساخت نخستین کارخانه مواد شیمیایی را در دسامبر 1983 آغاز کرده بود. شرکت توتال همچنین در پروژه شرکت دلفین انرژی امارات، واردات گاز ابوظبی از قطر با خط لوله، 24 درصد سهام دارد.

ورود اکسون‌موبیل به آموزش‌ها و فعالیت‌های توسعه‌ای

اکسون‌موبیل از زمان نخستین واگذاری حق امتیازهای نفتی ابوظبی در سال 1939 میلادی در امارات متحده عربی حضور داشته است.

توسعه و تولید نفت خام در ابوظبی از جمله فعالیت‌های شرکت اکسون‌موبیل در این کشور حوزه خلیج فارس به شمار می‌روند.

شرکت اکسون‌موبیل در دبی به بازاریابی روغن‌های روان‌کننده و محصولات پتروشیمی خود در بازار منطقه خاورمیانه و آفریقای شمالی (منا) می‌پردازد.

اکسون‌موبیل به همراه شریکانش در توسعه یکی از بزرگ‌ترین میدان‌های نفتی فراساحلی جهان واقع در امارات حضور دارد.

ضمنا اکسون‌موبیل یکی از حامیان اصلی راهبرد ابوظبی برای افزایش اشتغال در بخش صنایع امارات به شمار می‌رود.

از زمان ورود اکسون‌موبیل به میدان نفتی فراساحلی آپرزاکوم در سال 2006 میلادی، این شرکت حدود 5000 روز آموزش در مرکز آموزش‌های فنی اکسون‌موبیل برای شرکت ملی نفت امارات (ادنوک) و شرکت‌های عملیاتی زیر مجموعه این شرکت در بخش‌های خشکی و فراساحلی با هدف توسعه منابع داخلی و ظرفیت‌سازی ارایه داده است.

این شرکت آمریکایی همچنین زمینه را برای ارایه آموزش‌ها و فعالیت‌های توسعه‌ای در مجموعه اکسون‌موبیل فراهم کرده است و به امارات اجازه می‌دهد به فناوری‌ها و پیشرفت‌های این شرکت دسترسی داشته باشند.


بازاریابی دفتر bp در دبی برای بازارهای نفتی جهانی

فعالیت‌های شرکت انگلیسی بی‌پی در خاورمیانه بیش از صد سال قدمت دارد و عمر این فعالیت‌ها به زمان تاسیس شرکت نفت آنگلو-پرشیا در سال 1909 برای اکتشاف نفت در مناطق جنوبی ایران باز می‌گردد.

 با توجه به فعالیت‌های بالادستی در ابوظبی و اداره فعالیت‌های پایین‌دستی از دبی، امارات متحده عربی یک هاب مهم عملیاتی برای شرکت بی‌پی در خاورمیانه به شمار می‌آید.

تاریخ فعالیت‌های اولیه شرکت بی‌پی در امارات به دهه 1930 میلادی، زمانی که شرکت Air BP  برای ارایه خدمات به هواپیماهای مسیر هوایی انگلیس به هند، یک انبار سوخت‌گیری در شارجه تاسیس کرد، باز می‌گردد.

دفتر فعالیت‌های بالادستی منطقه‌ای بی‌پی در ابوظبی واقع شده است.

دبی هاب منطقه‌ای تجارت فرآورده‌های نفتی و بازاریابی شرکت بی‌پی در خاورمیانه با عنوان بی‌پی خاورمیانه (BP Middle East) به شمار می‌آید.

بی‌پی از طریق این دفتر برای سوخت‌های دریایی، هوایی و روغن‌های روان‌کننده مورد نیاز صنایع مختلف بازاریابی می‌کند و به کشورهایی از مصر در غرب و سریلانکا در شرق خدمات فنی و دیگر خدمات مرتبط نفت و گاز در منطقه خاورمیانه ارایه می‌دهد.

بخش تجاری دفتر منطقه‌ای شرکت بی‌پی نیز در دبی واقع شده است و به طور فعال در زمینه بازاریابی برای نفت خام، فرآورده‌های نفتی و ارتباط با شبکه پالایشی و بازاریابی بی‌پی و دیگر بازارهای نفتی جهانی فعالیت می‌کند.

شرکت بی‌پی در سرمایه‌گذاری‌های مشترک با شرکت ملی نفت ابوظبی (ادنوک) در شرکت ابوظبی مارین آپرتینگ 14.6 درصد سهام دارد و سهام شرکت ابوظبی برای عملیات در بخش‌های خشکی 9.5 درصد، در شرکت مایع سازی گاز ابوظبی 10 درصد، شرکت حمل‌ونقل گاز 10 درصد، شرکت تولید نفت البندق امارات 3 درصد است.

بی‌پی همچنین به شرکت ادنوک و دیگر شرکت‌های عملیاتی بخش نفت این کشور، نیروی متخصص اعزام و از آن‌ها حمایت‌های فنی و مدیریتی می‌کند.

این شرکت انگلیسی همچنین در توسعه قابلیت‌های داخلی شامل اعزام متخصصان اماراتی به مراکز بی‌پی در سراسر جهان سرمایه‌گذاری می‌کند.

سهم بی‌پی از مجموع تولید نفت خام امارات حدود 235 هزار بشکه در روز است که بخش قابل‌توجهی از تولید جهانی این شرکت را شامل می‌شود.

بی‌پی در حوزه‌های پالایش و بازاریابی شامل سرمایه‌گذاری‌های مشترک در واحدهای تولید روان‌کننده‌ها در دبی تحت لیسانس برندهای بی‌پی، کاسترول، داکهامز و ودول به امارات کمک می‌کند.

شرکت Air BP  مسوولیت فروش سوخت به خطوط هوایی در بیش از 20 کشور از مصر در غرب تا بنگلادش در شرق را بر عهده دارد و با کشورهای امارات، مصر، عربستان سعودی، بحرین و لبنان در سرمایه‌گذاری‌های مشترک عملیاتی مشارکت می‌کند.

شرکت Air BP همچنین توافقنامه‌های فنی و تجاری با شریکان کلیدی منطقه‌ای از جمله ادنوک، توزیع‌کننده سوخت در ابوظبی، شرکت ملی نفت عمان، شرکت ایندین اویل، شرکت فرودگاه‌های مالدیو و شرکت میسر پترولیوم را امضا کرده است. این شرکت تنها دارنده انبار و خدمات سوخت‌گیری دوباره در فرودگاه بین‌المللی شارجه به شمار می‌رود. شرکت بی‌پی همچنین با برگزاری برنامه‌های آموزشی متنوع نسبت به توسعه قابلیت‌های داخلی امارات تعهد دارد.

استات‌اویل و او‌ام‌وی در بخش های بالادستی صنعت نفت امارات

استات‌اویل برای دسترسی به فرصت‌هایی در بخش‌های بالادستی، حضور خود در این منطقه را حفظ کرده است. این شرکت نروژی در ابوظبی دفتر منطقه‌ای دارد.

او‌ام‌وی در سال 2012 نخستین فعالیت بالادستی خود در امارات متحده عربی را آغاز کرد. این شرکت به همراه شرکت ملی نفت امارات (ادنوک) و شرکت آلمانی وینترشل در پروژه ارزیابی میدان گاز ترش و میعانات گازی میدان شویهات حضور دارد.

این روزها امارات در حالی غول‌های نفتی جهان را با دادن امتیازات مختلف به خود جلب کرده که ایران برای بازگرداندن شرکت‌های بزرگ به پروژه های نفتی خود با مشکلات فراوانی رو به روست.

لزوم اهمیت شرکت‌های قدرتمند در ایران زمانی روشن تر می شود که حضور آنها نه تنها صنعت نفت کشور را دگرگون می کند بلکه به اشتغال زایی و آموزش در کشور کمک شایانی می شود.