در افتتاحیه اولین کنفرانس بلندمرتبه‌سازی عنوان شد:
رییس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در افتتاحیه اولین کنفرانس گفت: بلندمرتبه‌سازی در دنیا برای ارزان تمام شدن ساخت و ساز صورت می‌گیرد اما در ایران شاهد هستیم که اینچنین نیست و ساخت بلندمرتبهها گرانتر تمام می‌شود. وقتی از مناظر مختلف نگاه کنیم می‌بینیم در زمینة ساخت بلندمرتبهها فضای نظری، مه‌آلود وجود دارد.
به گزارش خبرگزاری دانا (دانا خبر) افتتاحیة اولین کنفرانس بلندمرتبه‌سازی در ایران و خاورمیانه روز جمعه 19 دی 93 با حضور سیدمحمد بهشتی دبیر این کنفرانس و رییس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، دکتر پیروز حناچی معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی، دکتر محمدسعید ایزدی دبیر شورای راهبردی اولین کنفرانس بلندمرتبه‌سازی و مدیرعامل شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری و احمد مسجد جامعی دبیر کارگروه حقوق شهروندی اولین کنفرانس بلندمرتبه‌سازی و عضو شورای اسلامی شهر تهران در سالن همایش‌های برج میلاد برگزار شد.در ابتدای این مراسم، سیدمحمد بهشتی با بیان اینکه برگزاری این کنفرانس یک حادثة مهم است، گفت: در دنیا بلندمرتبه‌سازی را راه حلی برای صرفه‌جویی در زمین می‌دانند اما در ایران این چنین نیست. از سوی دیگر شاهد هستیم که بلندمرتبهها در ایران برای فضاهای شهری جای تنفس نگذاشته‌اند.
وی ادامه داد: بلندمرتبه‌سازی در دنیا برای ارزان تمام شدن ساخت و ساز صورت می‌گیرد اما در ایران شاهد هستیم که اینچنین نیست و ساخت بلندمرتبهها گرانتر تمام می‌شود. وقتی از مناظر مختلف نگاه کنیم می‌بینیم در زمینة ساخت بلندمرتبهها فضای نظری، مه‌آلود وجود دارد.
بهشتی تصریح کرد: امروزه شاهد هجوم موضوع بلندمرتبه‌سازی هستیم که متأسفانه در فضایی مه‌آلود این اتفاق رخ داده است. از یک سو شاهد نظراتی نسبت به این پدیده هستیم که آن را حرام و مغایر با سنت‌های شهرسازی می‌دانند. از سوی دیگر شاهد هستیم که ساخت بلندمرتبهها با شیوه‌های غلط صورت می‌گیرد.
وی سابقة ایران در ساخت بلندمرتبهها را طولانی دانست و گفت: اگر بلندمرتبهها را ساختمان رفیع بدانیم، سابقه بلندمرتبه‌سازی در سرزمین ما بسیار طولانی است. کاخ فیروزآباد در فارس یکی از این نمونه‌ها است.
رییس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری افزود: راه این است که از تمام ظرفیت‌ها بهره بگیریم و از تمام مشکلات آگاه شویم. باید در پرتو نور، وارد بحث‌های بلندمرتبه‌سازی شویم. آن نور ورود به مباحث نظری است.
بلندمرتبه‌سازی یک مزیت است
معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر ضرورت بررسی چالش‌های مرتبط با بلندمرتبه‌سازی، گفت: فضایی که منافع شهروندان را در نظر نگیرد پایدار نیست. ما ناگزیریم بین 3 حوزه مردم، مسؤولان و سرمایه‌گذاران ارتباطی سالم به وجود آوریم و در این میان وقتی حقوق شهروندی را در نظر نگیریم فضای به وجود آمده نامتعادل می‌شود.
پیروز حناچی متذکر شد: اصلی ترین وظیفه ما مدیریت خردمندانه فضای سرزمین است که تمام عرصه‌های کشور را در بر می‌گیرد و فقط با مطالعه قابل انجام است. باید در این مطالعات از مزیت‌ها و فرصت‌هایی که شهر‌ها در اختیار ما قرار می‌دهند استفاده کنیم.
وی ادامه داد: شهر‌ها گسترش پیدا می‌کنند و زمین ارزش پیدا می‌کند؛ امکان بازتولید زمین نیز وجود ندارد؛ از همین رو باید به طور خردمندانه شهر را توسعه داد. این جاست که استفاده بهینه از زمین مطرح می‌شود. بلندمرتبه‌سازی در مناطق کم جمعیت کم‌تر مطرح می‌شود اما در شهر‌های پر جمعیت این موضوع قابل توجیه خواهد بود.
حناچی عنوان کرد: به طور طبیعی و پیرو مدیریت خردمندانه، همه عرصه‌های شهر قابلیت بارگذاری بلندمرتبهها را ندارند و مسبب این مساله دلایلی همچون ترافیک است.
معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی افزود: اگر به درستی پدیدة بلندمرتبه‌سازی را شناسایی نکنیم ممکن است در دراز مدت شرایط تهدید‌آمیزی را برای شهروندان شکل بگیرد.
وی خاطرنشان کرد: ما همه عرصه شهر را درگیر بلندمرتبه‌سازی کرده‌ایم. بی توجهی به موضوع بلندمرتبه‌سازی عارضه‌هایی را به وجود می‌آورد. مثل مجوز‌هایی که به طور مداوم و همیشگی برای ساختمان‌های همسایة خود مزاحمت ایجاد می‌کنند.
حناچی عنوان کرد: در این چند روز باید به این سوال جواب دهیم که چگونه بین جنبه‌های مختلف بلندمرتبه‌سازی تعادل ایجاد کنیم؛ هیچ عقل سلیمی نمی‌تواند با بلندمرتبه‌سازی مخالف باشد مگر آنکه بلندمرتبه‌سازی با مکانیزم اصولی خودش همراه نباشد.
دکتر حناچی گفت: امیدوارم یکی از خروجی‌های این کنفرانس سند راهبردی باشد تا ما برای تدوین ضوابط بلندمرتبه‌سازی بدانیم که به چه موضوعاتی باید به طور جدی توجه کنیم.
منشأ شکل‌گیری شهر‌ها عقلانیت است
عضو شورای اسلامی شهر تهران نیز در ادامه این کنفرانس، بخش اعظم مسایل بلندمرتبه‌سازی را به حقوق شهروندان مرتبط دانست و گفت: باید به مسایل مختلف مرتبط با حقوق شهروندان دقت کرد و آن را مورد بررسی قرار داد و اساس این بررسی عقلانیت است. امروزه تعاریف روشنی در مورد بلندمرتبه‌سازی وجود ندارد و ساخت بلندمرتبهها در ایران نه تنها گرهی را باز نکرده بلکه به مشکلات امروزه در حوزة بلندمرتبهها دامن زده است.
احمد مسجدجامعی اضافه کرد: تمام این مساله نیازمند بررسی است و بسیار خوشحال هستم که جمعیت متخصصان، مهندسان، مسؤولان و فعالان اقدام به برگزاری این کنفرانس کرده‌اند اما جای یک گروه خالی است که این گروه انجمن‌های متخصصان هستند که باید به مدیران در به وجود آوردن فضایی مناسب یاری برسانند و همچنین مشکلات را گوشزد کنند.
وی ادامه داد: آنچه منشأ شکل‌گیری شهر می‌شود مساله عقلانیت است. کاربرد کلمه شهر در سخنان رسول اکرم نیز به شکلی خاص جلوه پیدا کرده است.
مسجدجامعی گفت: چرا شأن پیامبر به عنوان شهر علم بیان شده است. چرا از لغتی دیگر استفاده نشده. مدینه یا یک شهر چه ویژگی خاصی داشته است. مبنای اتفاقاتی که در یک شهر رخ می‌دهد یک نوع عقلانیت است. شهر معنای خاص و متمایزی نسبت به طوایف دارد. شهر یک هویت خاص دارد.
عضو شورای اسلامی شهر تهران خاطرنشان کرد: در این میان مساله حقوق متقابل بین جامعه و فرد مطرح می‌شود. برای نمونه قوانینی وضع می‌شود که امنیت شهر را حفظ می‌کند. در این میان حتی اگر حقوق افراد در خطر باشد باز هم حقوق مدنی ارجح است.
وی عنوان کرد: مدنیت شامل مجموعه قوانینی است که به اسم حقوق شهروندی آن را می‌شناسیم. اگر این قاعده را مبنا قرار دهیم شهر می‌تواند از هر نوع صورت و یا تکنولوژی خاصی برخوردار باشد که البته این موضوع به شهروندان و اقتضای زمانه بستگی دارد.
مسجدجامعی افزود: حقوق شهروندی تا آنجا ارزشمند است که دیگران آسیب نبینند. آنچه امروزه به نام بلندمرتبه‌سازی وجود دارد باید به رعایت حقوق شهروندان و ساکنان در برج‌ها بپردازد اما در حال حاضر حتی تعریف مورد وفاقی در مورد بلندمرتبه‌سازی وجود ندارد.
باید به تعریفی جامع از بلندمرتبه‌سازی دست یابیم
مدیر کل دفتر سازمانهای مهندسی و تشکلهای حرفه ای وزارت راه و شهرسازی نیز پدیده بلندمرتبه‌سازی را به دلیل مسایل بین رشته‌ای از اهمیت زیادی برخوردار دانست و گفت: البته ابعاد فرهنگی نیز در این زمینه دخیل است و باید مورد توجه قرار بگیرد.
منوچهر شیبانی اصل افزود: باید 3 محور را مورد نظر قرار دهیم؛ اول بحث توسعه مهندسی، دوم حقوق شهروندی و سوم قوانین و ضوابط مربوط به بلندمرتبه‌سازی در تهران است.
وی ادامه داد: باید با توجه به تفکر سیستمی و فارغ از جزیره‌گرایی و جزیی گرایی به صورت جامع و کلی پدیده بلندمرتبه‌سازی را بررسی کنیم که یکی از مباحث اولیه آن، تعریف است؛ باید در ابتدا به تعریفی جامع از بلندمرتبه‌سازی دست پیدا کنیم.
شیبانی اصل به بحث توسعه مهندسی اشاره کرد و افزود: مکان‌یابی صحیح از الزامات اقتصادی و اجتماعی بلندمرتبهها است. علاوه بر مکان‌یابی رعایت ضوابط شهرسازی نیز بسیار حایز اهمیت است.
وی گفت: مشکل مدیریت مهندسی را به طور برجسته در مدیریت زمان و مدیریت هزینه مشاهده می‌کنیم. همه این‌ها دست به دست هم می‌دهند تا ما مدیریت مهندسی ساختمان را به عنوان یک ضرورت مطرح کنیم. دومین ضرورتی که باید به آن پرداخته شود HSE است (ایمنی، بهداشت و محیط زیست)؛ همانطور که می‌دانید در مبحث ایمنی بیشترین حوادث ناشی از کار در بخش ساختمان بوده است.
مدیر کل دفتر سازمانهای مهندسی و تشکلهای حرفه ای وزارت راه و شهرسازی عنوان کرد: قانون تملک آپارتمان‌ها که تصویب آن به دهه 40 بازمی‌گردد. امروزه به دلیل ظرفیت پایین آن قابلیت اجرایی ندارد بنابراین باید این قانون و قانون‌های مشابه آن را با توجه به مکان و زمان، به روزرسانی کنیم یا قوانین تکمیلی را ارایه دهیم.
شیبانی اصل گفت: نگهداری و بهره‌برداری یکی دیگر از ابعاد مهم بلندمرتبه‌سازی است که باید به طور جدی به آن پرداخته شود به نحوی که صلاحیت نگهداری و بهره‌برداری برای ورود به حرفة مهندسان شاغل، صادر می‌شود و به زودی بخش‌نامه آن ابلاغ می‌شود.
هدف این کنفرانس طرح پرسش است
مدیرعامل شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری گفت: نباید این انتظار که در طی چند روز به نتیجه برسیم وجود داشته باشد بلکه باید طرح سوال کنیم تا در کنفرانس سال آینده بتوانیم به نتیجه مطلوب دست پیدا کنیم. دیگر بحثی که در اجرای این همایش حایز اهمیت به شمار می‌رود موضوع بررسی از جنبه‌های مختلفی مثل کارگروه‌های شهرسازی، کارگروه معماری، کارگروه حقوق شهروندی و ... است که امیدواریم گفت‌و‌گو‌ها به شکل دقیقی پیش برود.
محمدسعید ایزدی ادامه داد: باید در ابتدا به این پرسش پاسخ داد که آیا تک تک کارگروه‌ها که به راه‌حل می‌رسند می‌توانند به نتیجه مطلوب برسند. در همین رابطه لازم است که گفت‌و‌گوی کارگروه‌ها با یکدیگر تلفیق شوند تا در نهایت بتوانیم یک هم‌اندیشی را به وجود آوریم و در نهایت بیانیه نهایی را منتشر سازیم.
وی افزود: این کنفرانس می‌تواند یکی از چالش‌های بزرگ در ایران را مورد بررسی قرار دهد که در این میان دولت، دانشگاه‌ها، حرفه‌مند‌ها و فعالان دیگر می‌توانند از یافته‌های این هم‌اندیشی بهره‌بردار شوند.
ایزدی گفت: در نهایت باید به این پرسش پاسخ بگوییم که آیا بلندمرتبه‌سازی یک راه حل است و یا باید آن را به عنوان یک چالش بزرگ شناخت. فکر می‌کنم در تک تک عرصه‌ها باید بلندمرتبه‌سازی را آسیب‌شناسی کنیم.
