وی با بیان اینکه آموزش و پرورش در هیچ نقطه از جهان به شکل ایران اداره نمی‌شود، گفت: دستگاه تصمیم‌ساز باید بیشتر به سیاست‌گزاری و برنامه‌ریزی کلان و نظارت عالیه بپردازد اما خودش تصدی‌گری تمام امور را عهده‌دار شده و می‌خواهد همه مسائل را مدیریت و اجرا کند.
دانش‌آشتیانی با تاکید براینکه مدارس نیز باید از حالت تمرکز خارج شوند، گفت: به نظر می‌رسد باید شورایی نظیر شورای آموزش و پرورش در استانها متصدی امور باشد و یکی از برنامه‌های مد نظر من واگذاری بخشی از اختیارات ستادی به استانها بوده است و در استانها هم باید تا حد ممکن اختیارات را به لایه‌های پائین‌تر تفویض کنند.
او تاکید کرد که تا زمانیکه چنین اتفاقی در آموزش و پرورش حادث نشود، مشکلات همچنان تداوم خواهد داشت لذا این بخش‌هایی از اختیارات این نهاد باید به نهادهای استانی، مردمی و در بخش‌هایی حتی به تشکل‌های مردم‌نهاد واگذار شود.
وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه همواره یکی از مشکلات جدی این وزارتخانه، مسائل مالی برای تامین ساختمان، تجهیزات، حمل و نقل و ... بوده و هست، گفت: اگر بخواهیم این روال را ادامه داده و از بودجه عمومی مسائل را حل کنیم تا 50 سال آینده هم وزرای آموزش و پرورش گرفتار مسائل مالی خواهد بود.
او نیاز به تغییر نگرش و بینش را یک امر ضروری دانست و گفت: باید از فکر و تجربه دیگر کشورها استفاده و با بومی‌سازی تجارب و کاربردی کردن آن مشکلات را حل کرد.
دانش‌آشتیانی با تصریح اینکه اعتقاد ندارد که سیستم آموزش و پرورش در سایر نقاط جهان خالی از اشکال و ایراد است، گفت: هدف‌گذاری ما برای نظام تعلیم و تربیت به واسطه وجود دیدگاه‌های کنونی خدشه‌دار شده و وضعیت کنونی تا آنچه در نظام‌های جهان مد نظر است فاصله دارد.
او گفت: سلطه آموزش در نظام ما باعث شده که به تعلیم و تربیت کمتر توجه شود و اگر امروز در ابعاد مختلف شاهد مشکلاتی در جامعه در بعد ناهنجاری‌های اجتماعی و رفتاری هستیم، به واسطه همین کم توجهی است.
دانش‌آشتیانی با بیان اینکه در نظام کنونی آموزش و پرورش، فرایند یادگیری اصولی نیست و اعتقاد براین است که دانش‌آموز باید به مدرسه برود تا دانشی فراگیرد، گفت: روالی ایجاد کرده ایم که به دروس با اهمیت کمترین توجه را داریم. تاریخ، جغرافیا و مسائل اجتماعی از نگاه آموزش و پرورش و اولیاء دانشآموزان مورد توجه نیست. حال آنکه این موضوعات مسائل کلیدی در تربیت و تعلیم محسوب می‌شوند.
او با بیان اینکه در زندگی فردی یادگیری فرمول‌های فیزیک و شیمی کاربرد چندانی ندارد، گفت: یادگیری مهارت زندگی است که به افراد در زندگی فردی و اجتماعی کمک می‌کند. بد عهدی و بد اخلاقی‌های امروز در گرو این است که نظام تعلیم و تربیت به مهارت‌ها و ارتقا قدرت تفکر و نقادی بپردازیم. امروز فارغ‌التحصیلان نظام آموزشی ما مهارت حل مسائل زندگی را ندارند.
وزیر آموزش و پرورش معتقد است که در مدارس نه تنها روی افزایش اعتماد به نفس دانشآموزان کار نمی‌شود بلکه با سلطه آموزشی، اعتماد به نفس افراد را از بین برده و امیدواری و توان حل مسئله را مورد توجه قرار نداده‌ایم حال آنکه برای مواجهه صحیح با مشکلات و پیشگیری از بروز ناهنجاری‌های مختلف هر فرد نیازمند داشتن اعتماد به‌نفس و مهارت حل مسئله است.
دانش‌آشتیانی ضمن تاکید براینکه اعتقاد دارد باید بیشترین سهم بودجه عمومی به آموزش و پرورش اختصاص یابد، گفت: ما باید از ظرفیت‌های موجود در آموزش و پرورش به بهترین شکل استفاده و مشکلات را حل کنیم.
