افزایش جمعیت دانشجویی و گسترش پدیده مدرک گرایی شغلی کاذب به نام پایان نامه نویسی در کشور و به خصوص در تهران به وجود آورده است این بحران تا جایی ادامه پیدا کرده است که حتی برخی اساتید دانشگاه برای دانشجویان پایان نامه نویسی می کنند.
نرگس درودیان؛ خبرگزاری دانا، گروه آموزش؛ در سال‌های اخیر صحبت از افرادی با عنوان پایان نامه نویس و یا مقاله نویس به موضوعی گرم تبدیل شده است. اگر کسی چند روز از وقتش را صرف جستجو در دفترها و شرکت‌های پایان نامه کند، با کسانی مواجه می شود که عموما مدارک تحصیلی عالی دارند و در این حوزه، حتی استادان هم در کنار دانشجویانی که پس از طی مقاطع عالیه تحصیلی شغلی را نیافته اند و ناچار به جذب در شرکت های نام برده شدند، بسیار فعال هستند.
متاسفانه در کشورمان از ابتدای عمر آموزش عالی قوانین سخت گیرانه ای برای مبارزه با پدیده پایان نامه فروشی تدوین نشد و افزایش جمعیت دانشجویی و مشکلاتی که در راه پایان نامه نویسی دانشجویان ایجاد شده و همچنین گسترش مدرک گرایی موجب شده تا شغلی کاذب به نام پایان نامه نویسی در کشور و به خصوص در تهران به وجود آید و مرکز این تخلف آشکار علمی که البته دانشجویان بسیاری از آن استقبال هم کرده اند، میدان انقلاب است.
تدوین قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در آثار علمی
حسن روحانی، رئیس جمهور در نوزدهم شهریورماه سال 96 طی نامه های جداگانه به وزارت علوم تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، قانون مصوب مجلس شورای اسلامی، مبنی بر پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی را برای اجرا ابلاغ کرد.
بعد از تصویب قانون مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی توسط مجلس و ابلاغ آن از سوی رئیس جمهور ، شاید بسیاری از مسئولان و مدیران ارشد کشور تصور کنند که شریان های حیاتی تقلب علمی در کشور بسته شده است؛ اما این تصور درست نیست و این قانون، جز مسکنی برای فساد علمی موجود کارکرد دیگری نخواهد داشت.
موضوع مهم این است که مقابله با ریشه های پدیدآورنده تقلب و تخلف های علمی، هنوز در رأس برنامه های مسئولان ارشد کشور نیست و مسدولان به جای مقابله با ریشه ها، با پیامدها مقابله می کنند.
ساز و کارهای اجرای قانون مقابله با تقلب علمی تدوین شده است
به گفته وزیر علوم بعد از تصویب و ابلاغ آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با تقلب در دولت، در تمامی دانشگاه ها کارگروه اخلاقی - پژوهشی تشکیل شده است. اعضای این کارگروه ها با ضابطانی که توسطقوه قضاییه تربیت و آموزش می بینند همکاری دارند و در هر استان به ویژه تهران تعداد زیادی از دانشگاه ها کار بازرسی و رسیدگی به گزارش ها را شروع کرده اند.
منصور غلامی گفته بود با وجود تلاش برای برخورد با پایان نامه فروشی، برخی نهادها این موضوع را جدینگرفته اند ولی به زودی برخوردهای حقوقی و قضایی با آنها می شود و هر نوع تخلفی که انجام شود اول استاد راهنما در دانشگاه تحصیلات تکمیلی و سپس دانشجو مسئول است.
اشتغال هدف اصلی دانشجویان در تقلب علمی
معاون اسبق پژوهشی وزارت علوم تحقیقات فناوری در گفتگو با باشگاه خبرنگاران گفته بود یکی از دلایل اصلی که دانشجویان را به این سمت می‌کشاند اشتغال است زیرا دانشجویان تصور می‌کنند که با دریافت مدارک بالا می توانند اشتغال هم داشته باشند.
احمدی گفته بود با تصویب قانون مقابله با تقلب در آثار علمی، تخلف‌ها در این دانشگاه رسیدگی می‌شود و مدارک مربوط ارزیابی و به کمیته انضباطی ارسال می شود. در برنامه دوم با اساتید متخلف برخورد قانونی می‌شود به این معنا که ارتقا آنها صورت نخواهد گرفت و تخلف آنها پرونده سازی می‌شود.
پایان نامه نویسی واحد درسی اجباری شود
یک عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی برای حل این مشکل در گفتگو با ایرنا پیشنهاد کرده پایان نامه به عنوان 6 واحد درسی اجباری به واحدهای دوره كارشناسی ارشد و دكتری اضافه شود. به این وسیله می توان از این معضل جلوگیری كرد و این كوتاه ترین راه برای دوری جامعه دانشگاهی از فساد در زمینه پایان نامه ها است.
به اعتقاد علی اکبر امینی باید ساز و كار دقیقی در عرصه مجازی تعریف شود كه اقتباس و راه كپی كردن و تقلب مشخص شود. برای مثال در دانشگاه های پیشرفته دنیا نرم افزارهایی وجود دارد كه تقلب را كشف و بررسی می كند. مكانیزم های مجازاتی هم باید در چارچوب قانون تعریف شود كه دانشجو در صورت تخلف برای چند سال از ادامه تحصیل محروم شود.
