در روز اول جمادی الاول سال ۱۳۰۹ هجری قمری میرزای شیرازی، برای جلوگیری از چپاولگری‌های استعمار انگلیس، با صدور فتوایی، زمینه لغو امتیاز تنباکو را فراهم کرد.
۱۳۴ سال پیش، در روز اول جمادی الاول سال ۱۳۰۹ هجری قمری آیت الله میرزا «محمد حسن حسینی شیرازی» مشهور به میرزای شیرازی، روحانی مبارز و مرجع تقلید مسلمانان برای جلوگیری از چپاولگری‌های استعمار انگلیس، با صدور فتوایی، زمینه لغو امتیاز تنباکو را فراهم کرد.
در جریان سومین سفر ناصرالدین شاه قاجار به اروپا، قراردادی با یکی از مشاوران نخست وزیر انگلیس به نام تالبوت منعقد شد. براساس این قرارداد، امتیاز انحصاری تولید، فروش و صدور تنباکوی ایران به مدت ۵۰ سال به کمپانی انگلیسی رژی واگذار شد. این امتیاز، گام دیگری برای گسترش سلطه استعمار انگلیس و چپاول منابع و ثروت‌های ایران بود.
انعقاد قرارداد فروش تنباکو به انگلیس، با مخالفت شدید مردم مسلمان ایران و روحانیون آگاه رو به رو شد. پس از فتوای میرزای شیرازی مبنی بر تحریم استعمال توتون و تنباکو، مردم مسلمان سراسر ایران، از خرید و فروش و استفاده از تنباکو اجتناب کردند و در نتیجه ناصرالدین شاه قاجار مجبور به لغو امتیاز تنباکو شد.
این واقعه بار دیگر همبستگی و آزادگی ملت مسلمان ایران و احترام و نفوذ علمای دینی در میان آنان را به اثبات رسید.
