محمد داخته مدیر ژئو پارک قشم در گفتگو با خبرنگار دانا گفت: برای ثبت ژئوپارک یک روند کلی وجود دارد. اگر کشوری بخواهد مکانی را به عنوان ژئوپارک ثبت کند باید پرونده پدیدههای زمینشناسی را مطالعه کند و سپس پروندههای زمینشناسی که در سطح بینالمللی ارزشمند است را برای شبکه جهانی ژئوپارکهای ملی ارسال کند.
سازمان علمی فرهنگی یونسکو، ژئوپارک را یک محدوده معین جغرافیایی تعریف میکند که شامل چند پدیده خاص و زیبای زمینشناسی است. در این محدوده ممکن است علاوه بر جاذبههای زمینشناسی تعدادی جاذبههای طبیعی، فرهنگی، هنری و تاریخی هم وجود داشته باشد.
ژئوپارکها توسط سازمان علمی فرهنگی یونسکو به ثبت می رسند و توسط بالاترین مقام حکومتی منطقه اى که ژئوپارک در آن واقع شده است اداره مى شوند.
ژئو پارک محدوده ای است که ویژگی اصلی آن وجود ژئوسایتهای پر اهمیت، طبیعت و محیط زیست غنی، ویژگیهای فرهنگی جذاب و از همه مهمتر مشارکت و حضور فعال جامعه محلی در برنامه های توسعه، حفاظت و پایداری است.
ژئوپارک قشم به عنوان تنها ژئوپارک خاورمیانه هفت سال پیش یعنی در سال ۸۵ در شبکه جهانی ژئوپارکها به ثبت رسید و یونسکو در سال ۸۸ اولین کارت زرد را به این مجموعه داد که معنی آن فرصتی دوساله برای بازگرداندن شرایط منطقه به نرمهای بین المللی و استانداردهای جهانی ژئو پارک بود که پس از پایان این فرصت در سال ۹۰ این سازمان جهانی در شهریورسال ۹۱ اقدام به حذف ژئوپارک قشم (که ثروتی منحصربه فرد در ایران و آسیا است)از فهرست جهانی کرد.
داخته گفت:4 رکن اصلی در شبکه جهانی ژئوپارکها وجود دارد که شامل توانمندسازی جامعه محلی، آموزش، گسترش ژئوتوریسم و حفاظت میشود.
وی افزود: جامعه محلی باید بداند که سایت مهم زمینشناسی چیست، چه طور باید حفاظت شود و به چه صورت میتواند مرتفع شود .
وی گفت: ژئوپارکها هر 4 سال یک بار ارزیابی میشوند و به طور مداوم نیز پایش میشوند. ژئوپارک باید همیشه با شبکه در ارتباط باشد، در کنفرانسهای شبکه حضور فعال داشته باشد و با سایر ژئوپارکها تبادل تجربه داشته باشد، اما با وجود اینکه از سال ۲۰۰۶ تا کنون بیش از ۵۰ کنفرانس، همایش و کارگاه برگزار شده، ژئو پارک قشم تنها در یک کنفرانس و یک کارگاه شرکت کرده و همین مساله باعث شد تا ژئوپارک قشم هیچ ارتباطی با شبکه ژئوپارکها نداشته باشد و از تغییر و تحول آن باخبر نشود تا براساس آن معیارهای خود را ارتقا دهد.
داخته گفت: برای اولین بار در تاریخ ژئوپارکها به ژئوپارک قشم فرصتی 2 ساله داده شد تا به نرمهای بین المللی و استانداردهای جهانی ژئو پارک برگردد اما در 21 ماه از این فرصت ژئوپارک قشم عملا غیرفعال بود و تنها سه ماه باقی مانده گروه جدید دعوت به همکاری شد که در این فرصت کوتاه باز هم به استانداردها نرسید و در واقع باید حذف میشد اما به گفتهی ارزیابهای یونسکو، در مدت سهماه آخر فرصت دو سالهی یونسکو، گروه جدید خوب توانسته بود کار کند و ارزیابها بعد از بررسی دوباره، فرصت دیگری به قشم دادند و البته در ازای این فرصت دوباره دو درخواست داشتند؛ نخست اینکه در اولین فرصت جنگل حرا به ژئوپارک قشم ملحق شود و دوم، فعالیتهایی مانند توسعهی راهها و مسیرها که با هزینهی بالا و گسترده شروع شده بود، به پایان برسد.
وی افزود: در حال حاضر کارشناسان شبکه جهانی ژئوپارکها فرصتی یکساله را به ایران دادهاند تا ژئوپارک قشم را به معیارهای مورد نظر این شبکه نزدیک کند و از مسوولان خواسته شده تا در این یک سال فرصت برای ثبت مجدد اقدام نکند بلکه تنها برای رسیدن به استانداردها تلاش کند.
مدیر ژئو پارک قشم در مورد الحاق جنگلهای حرا به ژئوپارک گفت: الحاق صوری این جنگلها به عنوان ذخیرهگاه زیستکره به مرز ژئو پارک نقش عمده ای در بازگشت مجدد آن به شبکه جهانی دارد زیرا داشتن دو عنوان جهانی این جنگلها از یک سو و خاص بودن آنها برای شبکه جهانی اهمیت به سزایی دارد.
داخته در ادامه بیان کرد: فلسفه ژئوپارکها هم افزایی مدیریتی است اما مدیران ما نمیتوانند به صورت صوری هم با هم کار کنند و سازمان محیط زیست برای الحاق جنگلهای حرا به مرز ژئو پارک تا کنون حاضر به همکاری نشده است. /پایان پیام