دکتر کیست؟ ریشه آن به کجا باز می گردد؟ آیا در همه جای دنیا لقب و عنوان دکتر به یکسان به کار می‌رود؟
به گزارش
خبرنگار گروه آموزش خبرگزاری دانا(داناخبر)، به کار بردن عنوان دکتر، در کشور ما همواره محل بحث های زیادی بوده است. به خصوص در سال های اخیر و صحبت از مدارک جعلی، دیگر گویا نمی دانیم به چه کسی باید بگوییم آقای دکتر.
از سوی دیگر، برخی تحصیل کردگان در کشور ما، علاقه دارند که سمت دکتر، پیش از نام آن ها به کار برده شود. این یک علاقه مندی قدیمی است. اما این که در دنیا، به چه کسانی دکتر خطاب می شود، پرسشی است که پاسخ آن کشور به کشور متفاوت است.
عنوان دکتر، از یک کلمه لاتین ریشه گرفته
است. این کلمه اسم فاعل فعلی به معنای «تدریس کردن» است. به عنوان یک عنوان افتخار دانشگاهی برای بیش از
یک هزاره در اروپا استفاده می شود، و قدمت آن به ظهور اولین دانشگاه ها باز می گردد. این گسترش استفاده به آمریکا، مستعمرات سابق اروپا،
و در حال حاضر رایج در بسیاری از کشورهای جهان است.
پدران روحانی نخستین دکترها بودند
درجه دکترا در قرون وسطی در اروپا به عنوان نوعی مجوز برای تدریس برای اولین بار استفاده می‌شود. ریشه‌های آن را می‌توان در کلیسای اولیه یافت؛ زمانی که واژه "دکتر" برای اشاره به حواریون، پدران کلیسا و سایر مقامات مسیحی که در کار تدریس و تفسیر کتاب مقدس است، مورد استفاده می شد. حق اهدای این عنوان هسته مناقشه ای بین کلیسا و دانشگاه های نو ظهور بود تا اینکه با حکم پاپ در سال 1213 دانشگاه پاریس نیز امکان اهدای این عنوان را یافت.
اولین درجه دکترا در رشته های الهیات، حقوق و پزشکی منعکس کننده جدایی تاریخی تحصیلات دانشگاهی در این سه رشته است. با گذشت زمان مطالعات انجام شده در خارج از الهیات، حقوق و پزشکی شایع تر شدند و این عنوان برای سایر شاخه ها نیز تسری یافت.
پی.اچ.دی مدرکی برای فیلسوف‌ها و پژوهشگران
در سراسر جهان علمی، از واژه «دکتر» برای اشاره به فردی که درجه دکترای فلسفه دارد استفاده می شود. در واقع Ph.D مخفف doctor of philosophy است. نکته مهم ان است که در ابتدای ورود این اصطلاح دامنه فلسفه بسیار گسترده بود.
به همین صورت به کسی که در علم مدرک دکتری می گیرد Sc.D. گفته می شود. در رشته های حرفه ای و کلاسیک، مانند حقوق و پزشکی، دکترای حرفه ای پدید آمده است مانند JD Juris یا دکتر حقوق و دکترای پزشکی با عنوان (MD) . به همین شکل زیر شاخه های آنها نیز مانند: دکتر جراحی دندان ( DDS ) دکترای فیزیوتراپی ( DPT )، دکتر بینایی سنجی ( OD )، دکترای روانشناسی ( Psy.D. )، دکترای شنوایی شناسی ( Au.D. )، دکترای فنی و مهندسی (EngD ).
Ph.D در اصل یک درجه اعطا شده توسط دانشگاه به افرادی است که یک زندگی حرفه ای طولانی و مولد در حوزه فلسفه (در معنای گسترده ای از اصطلاح فلسفه، پیگیری دانش) نشان داده اند بود. وجه تسمیه "دکتر" نشان می دهد که زندگی فرد دارنده این عنوان به یادگیری دانش و گسترش دانش معطوف بوده است.
عنوان Ph.D در قرن نوزدهم از دانشگاه فریدریش ویلهلم در برلین به عنوان یک مدرک به کسی که پژوهشی عمده در علم و علوم انسانی انجام داده بود اعطا می شد. این روند به ایالات متحده گسترش یافت، پس از رسیدن در سال 1861به دانشگاه ییل ، پس از آن در سال 1921 به انگلستان راه یافت. کم کم عنوان D.Phil که برای افراد پژوهشگر بود جای خود را به عنوان Ph.D داد اگر چه برخی از دانشگاه ها مانند آکسفورد و ساسکس انگلستان (و تا همین اواخر، نیویورک ) از همان عنوان D.Phil برای افرادی که در زمینه پژوهش کار کرده اند استفا ه می کند.
در ایالات متحده آمریکا، دکتر علوم یا Sc.D. ، درجه پژوهش دانشگاهی است که برای اولین بار در دانشگاه هاروارد در سال 1872 اهدا شد. برای مدتی طولانی این درجه از طرف نهادهای پیشرو همچون دانشگاه هاروارد، دانشگاه جانز هاپکینز، موسسه تکنولوژی ماساچوست، دانشگاه بوستون و دانشگاه واشنگتن اهدا می گردد.
در بسیاری از این دانشگاهها، الزامات علمی مورد نیاز برای Ph.D و Sc.D یکسان است و آن ها نیز در مراسم فارغ التحصیلی با لباس فاخر یکسان مدرک دکترا تحصیلی (هر چند کلاه دانش آموختگان و دارندگان Sc.D. طلایی است و کلاه Ph.D آبی) دریافت می کنند. در تلاش برای استاندارد سازی اعطای درجه دکترا در این موسسات تحقیقاتی بزرگ، Ph.D جایگزین SC.D شده است.
بهداشت و درمان
در ایالات متحده، برای تبدیل شدن به پزشک افراد باید یک دوره چهار ساله در مقطع کارشناسی آموزش ببینند و به دنبال آن است که در یک برنامه چهار ساله در سطح آموزش عالی، فارغ التحصیل پزشکی یا درجه دکتری پزشکی (MD) می شوند.
در کانادا، مشاغل مراقبت های بهداشتی که برای کاربران ممکن است به عنوان دکتر نامیده می شود عبارتند از: پزشکی، دندانپزشکی، فن ماساژ و جابجا کردن ستون فقرات، فن معالجه ودرمان امراض پا، بینایی سنجی، دامپزشکی، و، اخیرا، داروسازی. کاربران از این مشاغل به طور کلی حداقل 2 سال در علم آموزش می بینند و به دنبال ان یک برنامه چهار ساله کارشناسی در پزشکی می بینند تا دکترای پزشکی (MD) ، دکتر جراحی دندانپزشکی (DDS) ، دکتر طب پا (DPM)، دکترای بینایی سنجی (OD)، دکترای دامپزشکی (DVM)، دکتر کایروپراکتیک (DC)، و در برخی از ایالت ها، دکترای داروسازی (Pharm.D) اخذ کنند.
در هند، MBBS، BDS( (ورود به کارشناسی ارشد) و مدارج BPT، BAMS، BHMS مدرک پزشکی مورد نیاز برای تبدیل شدن به یک دکتر است.
در کشورهای آلمانی زبان، کلمه دکتر به تحقیقاتی علمی اشاره دارد و از کلمه Arzt برای اشاره به پزشک استفاده می شود. اگرچه استفاده از کلمه دکتر در محاوره برای پزشک شایع است.
در زبان هلندی کلمه "dokter" اشاره به یک پزشک است، در حالی که "دکتر" اشاره به رتبه بالای علمی است.
زبان فرانسه نیز بین دو عنوان "médecin" و "docteur" تمایز قائل است. مدرک پزشکی فرانسوی متمایز از دکترای تحقیقاتی است.
آقای وکیل یا آقای دکتر
از لحاظ تاریخی، وکلا در بسیاری از کشورهای اروپایی با عنوان دکتر خطاب می شوند و کشورهای خارج از اروپا به تبعیت از کشور اروپایی که همراه با نفوذ سیاسی از طریق نوسازی و یا استعمار همراه بود همین رویه را در پیش گرفتند.
عنوان دکتر برای وکلا در انگلستان باب نیست. دلیل آن هم ان است که وکلا در انگلستان نیازی به دریافت مدرک دانشگاهی نداشتند و طی کارآموزی نزد وکلای دیگر و در دادگاه آموزش داده می شدند. البته در شاخه های رشته وکالت غیر حقوق عرفی برخی از عنوان دکتر دفاع می کنند.
در ایالات متحده اگر چه وکلا به طور معمول از عنوان دکتر استفاده نمی کنند؛ آنها مدرک تحت عنوان JD دریافت می کنند که یک مدرک دکترای حرفه ای است. برخی از دارندگان JD در ایالات متحده عنوان دکتر حرفه ای در موقعیت های آکادمیک استفاده می کنند. /پایان پیام
