یادداشت؛
گروه دانش - محمد امین آهنگری: کشورهای آمریکای لاتین قصد دارند تا سه سال آینده، ۹۸ ماهواره مخابراتی متعلق به خود را در فضا مستقر کنند. این کشورها در سالهای اخیر تعداد پرتاب ماهوارههای خود را به میزان قابل توجهی افزایش دادهاند.
در حالی که ایالات متحده آمریکا به عنوان یکی از پیشگامان عرصه فضا، ماهوارههای بسیاری را در اختیار دارد، خبرگزاری فرانسه در گزارشی، نشان داد که همسایههای جنوبی این کشور، به تازگی فعالیتهای فضایی خود را با کمک چین و روسیه افزایش دادهاند. بنا بر این گزارش کشورهای آمریکای لاتین، به اهمیت ماهوارهها بیش از پیش آگاهی پیدا کرده و طرحهای بسیاری را در این زمینه در دست اجرا دارند. تازهترین این طرحها ماهواره مخابراتی توپاک کاتاری Tupac Katari بولیوی است که به تازگی از پایگاهی در چین پرتاب شد. کارشناسان کشورهای آمریکای لاتین به این باور رسیدهاند که داشتن یک ماهواره در دوران جهانی شدن اطلاعات و اطلاع رسانی، میتواند مسئله مهم حاکمیتی باشد. خوان دودالمائو، کارشناس آژانس فضایی اروپا میگوید: این مسئله بر حاکمیت و خودگردانی تاثیر گذار است. زیرا امروزه برای تصمیمگیریهای خوب، باید اطلاعات کافی و به روز داشت و در بیشتر موارد، این ماهوارهها هستند که میتوانند چنین اطلاعاتی را در اختیار ما بگذارند، اطلاعاتی درباره محیط زیست، هواشناسی، تغییرات اقلیمی یا هر چیز دیگر. برای مثال، برزیل پس از افشای فعالیتهای اطلاعاتی گسترده آمریکا از مسوولان، شرکتها و برخی اشخاص در سراسر جهان، تصمیم گرفت برنامهای را برای پرتاب اولین ماهواره دولتی مخابراتی به اجرا بگذارد. این کشور هماکنون با در اختیار داشتن دست کم ۳۰ ماهواره، پیشگام استفاده از ماهوارهها به ویژه ماهوارههای مخابراتی در آمریکای لاتین است. همچنین جام جهانی فوتبال سال ۲۰۱۴ و مسابقات المپیک سال ۲۰۱۶ که در ریودوژانریو برگزار خواهند شد، موجب شتاب بیشتر برزیل در توسعه مخابرات فضایی خود به منظور تقویت خدمات تلفنی، اینترنتی و تلویزیونی این کشور شده است. برگزاری مناقصه بین المللی، برای بهره برداری از چهار ماهواره زمینآهنگ توسط برزیل نیز در این راستا میباشد. برزیل که هماکنون هفتمین اقتصاد جهان است در زمینه ماهوارههای شناسایی که برای کشاورزی یا رصد روند از بین رفتن جنگلهای آمازون استفاده دارد هم قراردادهایی با چین بسته است. نظامیان برزیل هم طرحی راهبردی را در بخش فضایی تهیه کردهاند.
چین، قدرت نوظهور ماهوارهای است که نقش فعالی را در توسعه برنامههای فضایی آمریکای لاتین بازی میکند. این کشور که به تازگی سومین کشور جهان پس از روسیه و آمریکا در زمینه فرستادن کاوشگر به فضا شده است، بیشتر با آرژانتین، برزیل، ونزوئلا، اکوادور و نیکاراگوئه همکاری میکند. از سوی دیگر روسیه که از بازیگران دیرین در زمینه پرتاب ماهواره است، در سالهای اخیر قراردادهایی را با پرو، کلمبیا، اکوادور، مکزیک و کوبا امضا کرده است.