اولین شعبه این فروشگاه در خیابان جمهوری (شاه سابق) در هشت طبقه تاسیس و محلی برای شهروندان تهرانی شد تا برای نخستین بار، آسانسور و پله برقی که از نمادهای مدرنیته است را در یک فروشگاه تجربه کنند.
تهرانی‌ها برای نخستین بار به جای خرید از بازارهای سنتی و دکان های کوچک محلی می توانستند همه محصولات مورد نیازشان را در یک ساختمان غول پیکر تهیه کنند بعد از مدتی با استقبال مردم، شعبه های دیگر این فروشگاه در بلوار کشاورز، میدان آرژانتین، خیابان ولیعصر تاسیس شدند.
پس از آن در سال ۱۳۴۸ «فروشگاه کوروش» تاسیس شد و سوپراستور خیابان ولیعصر و همچنین سوپر شیلان طالقانی یا تخت جمشید سابق جزو گروه فروشگاه کوروش درآمد، این فروشگاه‌ها پس از انقلاب ۱۳۵۷ مصادره و به «فروشگاه قدس» تغییر نام داده شدند.
پس از انقلاب با پایان یافتن بحبوحه جنگ و آغاز روند توسعه دراوایل دهه هفتاد شمسی اولین شعبه فروشگاه «شهروند» در میدان آرژانتین افتتاح شد.
با افتتاح این شعبه حرکت رو به رشد فروشگاه های زنجیره ای در ایران شدت گرفت، در میان فروشگاه های زنجیره ای در ایران فروشگاه شهروند و رفاه با بیشترین تعداد شعبات در کشور از موفق ترین آن ها محسوب می شوند.
اما در سال های اخیر شاهد افتتاح چندین فروشگاه زنجیره ای خصوصی نیز در تهران و مراکز استان ها بوده ایم که خبر از تغییر جدی عادات خرید و گرایش مردم به سمت هایپر مارکت ها و تغییر در سبک زندگی دارد.
آنچنان که در گزارش اخیر یورومانیتور از روند توسعه این نوع تجارت در ایران آمده است: مشغله زیاد در اثر ساعت کار بالا، بر الگوی مصرف ایرانیان تاثیر داشته است، افراد زمان کمتری برای خرید و آماده کردن غذا دارند، به خصوص با کار کردن خانم ها در خارج از منزل این موضوع نمود بیشتری پیدا کرده است. در مقایسه با خوار و بار فروشی ها، قصابی ها، و بازارهای شلوغ، سوپرمارکت ها سرویس بهتری به مصرف کنندگان ارایه می دهند.
صنعت بسته بندی رشد کرده، طیف گسترده ای از غذاهای بسته بنده شده، میان وعده ها و نوشیدنی ها در سوپرماکت های ایران وجود دارد.
ورود شهروند به شهرستان ها
قدرت گودرزی مدیرعامل شرکت فروشگاه های شهروند در گفت و گو با خبرگزاری دانا با بیان اینکه 90 درصد از مشتریان شهروند با رضایت از این فروشگاه خارج می شوند گفت: تا به حال درخواست احداث 480 شعبه در کل ایران به این مجموعه داده شده و شهروند برنامه توسعه برای ورود به شهرستان ها را نیز در دستور کار دارد.
وی اظهار کرد: خرده فروشی در مقایسه با فروشگاه های خرده فروش در فروشگاه های زنجیره ای بین 5 تا 10 درصد است اما به مرور میزان این نوع فروش رو به افزایش است و یکی از مهم ترین دلایل آن تغییر نگاه مردم به خرید و تبدیل شدن خرید به نوعی تفریح و گرایش مردم به برند و خرید کالاهای خاص است.
گودرزی درباره طراحی مجموعه فروشگاه های شهروند نیز تصریح کرد: در طراحی این مجموعه سعی شده استاندارهای لازم مارکتینگ رعایت شود اما طراحی چیدمان این فروشگاه ها در محیط های بیرونی در مقایسه با فروشگاه های بزرگ جهانی محدود تر است.
وی بزرگترین مشکل حاضر بعضی از این فروشگاه ها نبود فضای کامل برای احداث پارکینگ دانست و ادامه داد: روزانه 140هزار نفر به فروشگاه های شهروند مراجعه می کنند که در ایام خاصی از سال مانند اسفندماه حدود 250 تا 300 هزار نفر مشتری افزوده می شود.
بیشترین فروش از آن لبنیات و مواد پروتئینی است
از میان فروشگاه های زنجیره ای که با مشارکت بخش خصوصی در این سال ها احداث شده است، فروشگاه دیوکس است. این مجموعه مدعی است که به عنوان نخستین فروشگاه با رویکرد «مشتری در جایگاه شریک» در غرب تهران آغاز به کار کرده است.
حبیب زند مدیرعامل فروشگاه دیوکس در گفت و گو با خبرگزاری دانا درخصوص فعالیت فروشگاه های زنجیره ای گفت: فروشگاه های بزرگ و زنجیره ای از نظر نظارت، کیفیت و قیمت و برخورد با مشتری ملزم به رعایت استانداردهایی هستند و این امر منجر به بالارفتن کیفیت خدمات به مشتریان می شود.
وی ادامه داد: این فروشگاه ها در زمان افزایش قیمت ها تخفیف های دایمی را به مشتریان ارایه می کنند و خرید محصولات زیر قیمت مصرف کننده از خدمات این نوع فروشگاه ها است، علاوه بر این فروشگاه های زنجیره ای به دلیل نظارت مداوم نمی توانند کالاها را برای مدتی احتکار کنند و به قیمت بیشتری بفروشند.
مدیر عامل دیوکس معتقد است: به دلیل نظارت کامل بررعایت استانداردها معمولا در فروشگاه ها کالاهای سالم تری عرضه می شود.
وی بالاترین میزان خرید را از خرید لبنیات و مواد پروتئینی عنوان کرد وگفت: عموما در روزهای آخر هفته فروش بیشتری داریم اما برای افزایش استقبال در روزهای آغازین هفته نیز تخفیف های خاصی را در نظر گرفته ایم.
به گفته کارشناسان افزایش مشغله و به دنبال آن مدیریت زمان و همچنین تخیفیفاتی که که این فروشگاه ها به مناسبت های مختلف برای مشتریان در نظر می گیرند، مهم
ترین مسایلی است که منجر به جذابیت فروشگاه های زنجیزه ای برای خرید یکجای سبدخانواده ها شده است.
کمبود وقت عامل خرید یکجای مایحتاج چند روز
برنامه های گیج کننده و ترافیک های سنگین
شهرهای بزرگ سبب شده ایرانیان خریدهای خود را به صورت یک بار در هفته انجام دهند این امر باعث می شود حجم خرید افزایش پیدا کند و خانوار هزینه های بیشتری را به صورت یکجا پرداخت کند اما تخفیف های خاص این فروشگاه ها که در برخی ایام تا 25 تا 30 درصد نیز افزایش می یابد تقاضای مراجعه را بیشتر می کند و باعث می شود مردم تنها در صورت ضرورت از خوار و بار فروشی ها خرید کنند، تولید کنندگان هم از این فرصت استفاده کرده نمایش وسیعی از محصولات و انواع غذاهای آماده دارند و توجه بیشتری به بسته بندی برای جذب هرچه بیشتر مصرف کنندگان دارند. بر این اساس، توسعه فروشگاه های زنجیره ای و هایپرمارکت ها رقابت میان تولید کنندگان و اقبال عمومی را
افزایش داده است.
گزارش از سمیرا خباز
