به گزارش خبرگزاری دانا شتابگرها که ابتدا تنها برای پژوهش‌های فیزیک هسته‌ای و فیزیک ذرات ساخته می‌شدند، امروزه کاربردهای فراوانی در شاخه‌های دیگر مهندسی و پزشکی دارند.
حدود 50 سال از خرید شتابدهنده «واندوگراف» در ایران می‌گذرد و در این مدت محققان کشور تلاش‌هایی در جهت ساخت شتابگرها داشتند تا این که از 10 سال پیش با تعریف طرح ساخت شتابگر خطی کوچک، در این مسیر گامهای موفقی برداشتند.
طرح ساخت شتابگرهای بزرگ برای کاربرد در حوزه‌های پزشکی با رویکرد درمان تومورهای سرطانی از جمله این تلاش‌های موفقیت‌آمیز در این زمینه بوده است.
اکثر مراکز پرتو درمانی دنیا رادیوتراپی به وسیله شتاب دهنده‌ها را جایگزین دیگر دستگاه‌های درمانی کرده‌اند و مطالعات محققان کشور نیز در راستای تحقیقات پژوهشگران دنیا بوده است.
مهندس فرید نجات بخش، مجری طرح شتابگر خطی پزشکی در شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان در گفت‌و گو با خبرنگار علمی ایسنا در این باره گفت: پروژه طراحی و ساخت شتاب دهنده خطی پزشکی از دو سال قبل در شرکت دانش بنیان بهیار صنعت سپاهان مستقر در شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان کلید خورد و تاکنون پیشرفت‌های خوبی داشته است.
وی با بیان این که این دستگاه برای از بین بردن تومورهای سرطانی به کار برده می‌شود، خاطر نشان کرد: دستگاه شتاب دهنده با تولید باریکه الکترون با جریان بالا، توان زیادی در پرتو درمانی تومورهای سرطانی با استفاده از الکترون و پرتو ایکس دارد.
نجات بخش، به بیان عملکرد دستگاه شتاب دهنده خطی پزشکی پرداخت و یادآور شد: الکترون‌ها در این دستگاه پس از اعمال نیروی شتاب، در مسیر اصلی تیوب دستگاه قرار می‌گیرند و این ذرات به مسیر اصلی دستگاه هدایت می‌شوند.
مجری طرح ادامه داد: این ذرات بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته بر روی دستگاه و اطلاعاتی که از تومور به دستگاه شتاب دهنده داده می‌شود، به تومورهای سرطانی برخورد می‌کنند و به این طریق تومورها از بین می‌روند.
وی خاطر نشان کرد: با استفاده از این روش تنها سلول‌های سرطانی از بین می‌روند.
نجات‌بخش با بیان این که این شتابدهنده با طیف فوتون با انرژی 6 MV یا 6 الکترون ولت ساخته شده است، ادامه داد: نمونه خارجی این دستگاه با قیمت 3 میلیارد تومان وارد می‌شود و در این مطالعات با 50 درصد هزینه واردات، به دانش فنی ساخت این دستگاه دست یافتیم.
نجات‌بخش، با تاکید بر این که این دستگاه مراحل نهایی ساخت را طی می‌کند، ابراز امیدواری کرد که تا پایان سال جاری به بهره‌برداری برسد.
