به گزارش خبرگزاری دانا از مهر رئیس سازمان هواشناسی در نشست خبری پایان سال ۱۳۹۶ این سازمان اعلام کرد: سازمان هواشناسی کشور مطابق روال هر ساله در ایام تعطیلات به ویژه تعطیلاتی مانند نوروز پیش‌بینی هایی را تهیه می‌کند و اطلاع‌رسانی انجام می‌دهد و علاوه بر آن یک بروشوری را تهیه کردیم که به نوعی اطلاع‌رسانی و آموزش برای هم‌وطنان است که در رویارویی با هواهای مخرب چه واکنشی نشان دهند.
پرهیزکار افزود: در سال‌های گذشته بسیاری از تلفات مالی و جانی که رخ داده ناشی از عدم آشنایی با پدیده‌های مخرب بوده و این که چه نوع واکنشی نشان دهند. سازمان هواشناسی امسال هم مانند پارسال بروشوری تهیه کرده که به طور مختصر و مفید اطلاعاتی در این راستا به شهروندان می‌دهد تا در رویارویی با بارش‌های سیل‌آسا، گرد و غبار، هوای مه‌آلود، گرم‌باد و موارد این چنینی چه واکنشی نشان دهند.
وی تاکید کرد: در سال زراعی جاری یعنی از مهر ۱۳۹۶ تا پایان شهریور ۱۳۹۷ از ابتدا اطلاعیه و اخطاریه‌های لازم و پیش‌بینی‌های فصلی ارائه شده بود که سال زراعی جاری کم بارش خواهد بود. این کم‌بارشی در اطلاعیه‌های بعدی به خشکسالی بدل شد. متاسفانه پیش‌بینی‌ها به وقوع پیوست و امروز شاهد یک کم‌بارشی ۴۴ درصدی در سطح کشور هستیم و لازم است برای این که بتوانیم تابستان آینده را بدون مشکل سپری کنیم از الان برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام دهیم و در مدیریت مصرف آب در سطح کشور همگی به میدان بیاییم.
رئیس سازمان هواشناسی ادامه داد: طی سی سال گذشته یک سال یعنی سال زراعی ۸۶-۸۷ یک خشکسالی شدید داشتیم با کم‌بارشی حدود ۴۱ درصد و امسال در حال حاضر ۴۴ درصد کم بارشی داریم که با توجه به پیش‌بینی‌ها ممکن است در پایان سال زراعی جاری رکورد سال ۸۶ شکسته شود یعنی یک سال بسیار خشک را پیش رو داریم.
پرهیزکار تاکید کرد: در ۱۱ سال گذشته هیچ سال پربارشی در تاریخ هواشناسی کشور نداشتیم یعنی یا بارش ها در حد نرمال بوده و یا زیر نرمال و امسال دومین خشکسالی شدید را پیش رو داریم.
وی تصریح کرد: پدیده کم بارشی و خشکسالی یکی از پدیده‌هایی است که دانشمندان و محققان هواشناسی تکرارش را با پدیده گرمایش جهانی مرتبط می‌دانند. دمای کره زمین نسبت به دوره پیش از صنعتی حدود یک در جه سلسیوس افزایش پیدا کرده است و این افزایش دما را ناشی از افزایش غلظت گازهای گلخانه‌ای به ویژه دی اکسید کربن می‌دانند.
پرهیزکار افزود: با افزایش دمای کره زمین، فراوانی رخداد پدیده‌های هواشناختی با انرژی بالا افزایش پیدا می‌کند یعنی یا خشکسالی‌ها شدیدتر می‌شود و یا بارش‌های سیل‌آسا را شاهد خواهیم بود و هر دوی این پدیده‌ها را در ایران شاهد هستیم و این یعنی شاهد تغییر اقلیم در ایران هستیم.
وی تاکید کرد: طی ۵۰ سال گذشته دمای کشور حدود ۲ درجه سلسیوس افزایش پیدا کرده است. از طرفی بارش‌های کشور در ۵۰ سال گذشته حدود ۵۰ میلیمتر کاهش پیدا کرده است. همچنین افزایش دما، به دنبال خود افزایش تبخیر و تعرق را ایجاد کرده است و آب‌های قابل استحصال کاهش پیدا می‌کند. یعنی باید تمام برنامه‌های توسعه‌ای در سطح کشور را با توجه به تغییر اقلیم بازنگری کنیم. اگر برنامه‌ریزی ما بر اساس بارش ۲۸۰ تا ۲۹۰ میلیمتر در سال‌های دور بوده امروز حداکثر باید روی ۲۳۰ میلیمتر برنامه‌ریزی کنیم.
رئیس سازمان هواشناسی ادامه داد: باید صنایع آبی را به جایی ببریم که آب باشد. باید کشاورزی را مدیریت کنیم که با کمترین مصرف آب محصول تولید کند. مصرف خانگی و آب شرب را باید تنظیم کنیم تا با کمترین میزان مصرف این کم‌بارشی که رخ داده و به این زودی هم جبران‌پذیر نیست را از سر بگذرانیم.
پرهیزکار تاکید کرد: علاوه بر این باید در بحث توسعه به توان اقلیمی توجه کنیم. تعریفی برای توسعه پایدار هست که اگر در یک جمله بگوییم یعنی هر توسعه اقتصادی و اجتماعی باید در حدی و به گونه‌ای شکل بگیرد که محیط زیست را دچار اختلال نکند و توسعه باعث نابودی محیط زیست و منابع نشود.
وی ادامه داد: از دید هواشناسی باید توسعه‌ای داشته باشیم که در حد توان خرد اقلیم باشد. توسعه بیش از آن اتفاقاتی رخ می‌دهد که نمونه‌هایش را در کشور می‌توان دید مثل دریاچه ارومیه، زاینده‌رود و دیگر نقاطی که خشک شدند. آب، هوا، خاک و زیست‌بوم چهار مولفه‌ای هستند که محدودیت‌های توان اقلیمی را تعیین می‌کنند.
رئیس سازمان هواشناسی گفت: یکی از محدودیت‌های تهران منابع آبی بوده است. برای تهران از کرج آب آوردیم، از لتیان آب آوردیم و حالا از طالقان آب می‌آوریم اما مشکل تهران حل نشده و این یعنی توسعه ما ناپایدار است. آن چهار مولفه ما مشکل دارد. الان مشکل آلودگی هوا داریم و تلفات ناشی از آلودگی هوا داریم. در مساله خاک بحث زلزله و گسل‌ها امروز مطرح است و روی گسل‌ها شهرسازی کرده‌ایم. زیست‌بوم را هم به هم زده‌ایم و شاهد این هستیم که شیر ایرانی و ببر مازندرانی از بین رفته و یوز ایرانی هم در معرض خطر جدی است. در توسعه باید این موارد را در نظر داشته باشیم.
پرهیزکار تأکید کرد: سازمان هواشناسی یک گزارش در حوزه تغییر اقلیم ارائه کرد و مقامات کشور در جریان اتفاقی که رخ داده هستند و خوشبختانه حساسیتی بین مقامات ایجاد شده که به موضوع اقلیم می‌پردازند.
وی افزود: یکی از بحث‌هایی که به آن توجه نمی‌شود انتقال آب بین حوضه‌ای مثلاً از دریای خزر به کویر مرکزی یا دریای عمان به کویر هستیم. اولین پیامدی که این بی‌توجهی دارد آن است که می‌گویند چون در کویر آب نداریم آب دریا را منتقل کنیم. اما شاید یکی از مولفه‌ها را هم این‌طور بتوانیم برطرف کنیم ولی سه مولفه دیگر باقی می‌ماند و مشکلی که الان در تهران داریم طی سال‌های بعد در کویر مرکزی با همان مواجه خواهیم بود. با بردن آب به کویر مردم را به سمت کویر جلب می‌کنیم در حالی که جایی که آب باشد آبادانی صورت می‌گیرد نه اینکه هرجا آب نیست آب ببریم تا آبادانای ایجاد کنیم. قطعاً این پروژه‌ها و این نوع توسعه‌ها مشکل ایجاد خواهند کرد.
رئیس سازمان هواشناسی اعلام کرد: سازمان هواشناسی جهانی هر ساله یک شعار را برای روز سوم فروردین مطابق ۲۳ مارچ که روز هواشناسی است اعلام می‌کند و امسال این شعار «آمادگی برای پدیده‌های جوی و هوشیاری در مقابل اقلیم» است. لب کلام این شعار این است که سعی نکنیم با تغییر اقلیم درگیر شویم. انرژی‌های جوی آن‌قدر عظیم است که نمی‌توان با آن در افتاد. به جای درگیر شدن با اقلیم باید سازگاری با آن را در پیش بگیریم و همچنین هوشیاری نسبت به پدیده‌های جوی داشته باشیم.
پرهیزکار تأکید کرد: باید به طرقی آسیب‌پذیری در مقابل تغییر اقلیم را کاهش دهیم. تغییر اقلیم در کشور ما باعث شده بسیاری از روستاهای ما خالی از سکنه شوند. به دنبال آن مهاجرت شکل می‌گیرد و دو مشکل ایجاد می‌شود. یکی اینکه روستا خالی شده و امنیت اجتماعی آنجا کم می‌شود و دوم اینکه حاشیه‌نشینی در شهر ایجاد می‌شود و امنیت اجتماعی شهر هم کاهش می‌یابد. از سوی دیگر شهرها بزرگ می‌شود و جزیره گرمایی در شهر ایجاد می‌شود.
وی تصریح کرد: توصیه سازمان جهانی هواشناسی این است که باید کاری کنیم این مهاجرت شکل نگیرد، حاشیه‌نشینی رخ ندهد و جزیره گرمایی ایجاد نشود.
رئیس سازمان هواشناسی تأکید کرد: سازمان هواشناسی طی سال‌های گذشته از راه‌های مختلف سعی کرده مخاطبانش را به‌هنگام اطلاع‌رسانی کند. الان هم پرتال را داریم، هم کانال و ربات تلگرامی داریم، و هم رسانه‌ها را داریم. خوشبختانه در این سال‌ها تلفات انسانی به حداقل ممکن کاهش پیدا کرده اگرچه یک نفر هم بسیار زیاد است اما شاهدیم که سیل‌های عظیم رخ می‌دهد و تلفات در حد انگشتان یک دست گزارش می‌شود.
پرهیزکار گفت: آمار ثبت شده بازدید از پرتال ما هم نشان می‌دهد رویکرد مخاطبان ما به هواشناسی طی سال‌های گذشته بیشتر شده و از سال ۹۵ نسبت به ۹۲ بیشتر از ۹ برابر شده و به بیش از ۱۰۰ میلیون بازدید در سال رسیده است.
وی اضافه کرد: برنامه ما در سال ۹۷ این است که خدمات را در حد روستا توسعه دهیم. الان دو لایه خدماتی داریم یکی سطح ملی که در ستاد است و سطح استان که در مراکز استان است و امیدواریم در سال ۹۷ بتوانیم خدمات را به سطح شهرستان و روستا برسانیم و در این شرایط می‌توانیم ادعا کنیم بیش از ۹۵ درصد مردم را تحت پوشش خدمات هواشناسی قرار داده‌ایم.
رئیس سازمان هواشناسی در پاسخ به پرسشی درباره زمان مناسب کشت بهاره امسال گفت: بخش کشاورزی در سازمان هواشناسی در دولت یازدهم و دوازدهم خیلی شکوفا شد. نشست‌هایی با معاونت‌های وزارت جهاد کشاورزی دارند و نظرات هواشناسی با وزارت جهاد تجمیع می‌شود و آنجا زمان کشت بهاره تعیین خواهد شد.
وی در پاسخ به پرسشی درباره باروری ابرها نیز گفت: پیشینه این مساله به ۷۰ سال پیش بر می‌گردد و در ایران هم پیش از انقلاب رخ داده است. کشورهای پیشرفته هم در این زمینه هم دانش تولید کرده‌اند و هم امکانات پیشرفته زمینی، هواپیما و موشک برای این کار دارند. آخرین مقاله‌ای که من خواندم سال ۲۰۱۶ بود و قریب به اتفاق کارشناسان نظرشان بر نفی این روش است و معتقدند که این روش جواب نمی‌دهد. نظر ما هم همین بوده است اما وزارت نیرو ادامه داده است و از ما هم هرگاه کمک خواسته کمک کرده‌ایم اما معتقدیم روش باروری ابرها برای تهیه آب و رفع بحران آب روش مناسبی نیست. از نظر آزمایشی این کار شدنی است اما راه حل عملیاتی تولید آب و رفع مشکل خشکسالی نیست.
