جاهای دیدنی کاشان از تنوع و جذابیت بالایی برخوردار هستند که به دو گروه کلی تاریخی - باستانی، طبیعی و آيین‌های سنتی تقسیم می‌شوند. جاذبه‌های تاریخی - باستانی شامل بناهای تاریخی مانند خانه‌های بروجردی، طباطبا‌ئی، عامری، بازار تاریخی، شهر زیرزمینی و... هستند. از جمله جاذبه‌های طبیعی کاشان نیز می‌توان به غار نیاسر اشاره کرد.
کاشان یکی از مهم‌ترین و مشهورترین مقصدهای گردشگری در ایران است و نقش مهمی در صنعت توریسم کشور دارد. قدمت این شهر به بیش از ۷,۵۰۰ سال می‌رسد که تپه سیلک شاهد این ادعا است. در واقع، کاشان بنا به شواهد تاریخی و باستان‌شناسی یکی از قدیمی‌ترین سکونتگاه‌های جمعی بشر در تاریخ محسوب می‌شود و خوشبختانه توانسته است تا به امروز بافت تاریخی خود را حفظ کند.
ازاین‌رو، جاهای دیدنی کاشان از تنوع و جذابیت بالایی برخوردار هستند که به دو گروه کلی تاریخی - باستانی، طبیعی و آيین‌های سنتی تقسیم می‌شوند. جاذبه‌های تاریخی - باستانی شامل بناهای تاریخی مانند خانه‌های بروجردی، طباطبا‌ئی، عامری، بازار تاریخی، شهر زیرزمینی و... هستند. از جمله جاذبه‌های طبیعی کاشان نیز می‌توان به غار نیاسر اشاره کرد.
مراسم گلاب‌گیری در اردیبهشت و مهر نیز پربازدترین جشنواره‌های کاشان هستند. در ادامه با مکان‌ها و دیدنی‌های کاشان به‌صورت موردی آشنا می‌شویم.
۱. باغ فین
قطعا یکی از زیباترین و دوست‌داشتنی‌ترین جاهای دیدنی کاشان، باغ زیبای فین است که می‌توان از آن به‌عنوان نمونه‌ی کاملی از باغ‌های ایرانی نام برد. این مکان از لحاظ تاریخی نیز بسیار مهم و ارزشمند بوده است؛ به‌گونه‌ای که در «تاریخ قم»، از کهن‌ترین منابع تاریخی، دراین‌باره چنین نوشته شده است:
بناها و كاريزهای فين، به امر جمشيد احداث شده است.
محوطه‌ای چشم‌نواز و مطبوع که از گذشته‌های دور موردتوجه پادشاهان قرار داشته و در دوران دیگر حکمرانان تاریخ از جمله «آل بویه» و «ایلخانان» گسترش یافته و در برخی دوران نیز بازسازی شده است.
۲. حمام فین
دو حمام مهم و تاریخی ایران، در شهر کاشان و بخش جنوبی باغ فین قرار دارد که به نام‌های حمام بزرگ (حمام سلطنتی، به دستور فتحعلی شاه قاجار ساخته شد) و حمام کوچک (حمام خدمتکاران) شناخته می‌شوند.
در بخش خزینه‌ی حمام کوچک، هفت کاشی به قدمت ۵۰۰ سال وجود دارد
حمام کوچک، در دوران حکومت صفویانساخته شده و از پیشینه‌ی کهن‌تری نسبت به حمام بزرگ برخوردار است که قتل امیرکبیر، یکی از تلخ‌ترین و مهم‌ترین اتفاق‌های تاریخی و سیاسی ایران کهن، در آن رخ داد.
۳ . مسجد جامع کاشان
کهن‌ترین بنای تاریخی در کاشان، مسجد جامع این شهر است که قدمت آن به دوران حکومت سلجوقیان بازمی‌گردد. این اثر ارزشمند تاریخی به‌همت دختر مالک اشتر، صفیه خاتون، ساخته شده است.
این بنای تاریخی و ارزشمند مذهبی، در ادوار مختلفی همچون کریم‌خان زند و عبدالرزاق خان (حاکم کاشان)، مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. از زیبایی‌های قابل‌توجه این مسجد می‌توان به هنر خطاطی استادانی چون عبدالکریم و ابن محمد حسین محمد کاظم اصفهانی اشاره کرد که بر دیواره‌های آن وجود دارد.
۴. مسجد و مدرسه آقا بزرگ کاشان
مسجد و مدرسه‌ی آقا بزرگ کاشان، یکی از زیباترین و باشکوه‌ترین مساجد ساخته شده در دوران قاجار است که با کمک مالی حاج محمدتقی خانبان، احداث شده و پروسه‌ی ساخت آن در زمان سلطنت ناصرالدین شاه، به اتمام رسیده است. عمارتی که گنبد آن، معماری زیبا و چشم‌نوازی دارد و از نظر نوع ساخت، جزو کم‌نظیرهای زمان خود محسوب می‌شود.
۵. آتشکده نیاسر کاشان
آتشکده‌ای چهارطاقی و به‌جای‌مانده از دوران حکومت ساسانیان در ارتفاعات نیاسر کاشان قرار دارد که در گذشته‌های دور به‌عنوان مکانی برای برگزاری آیین و رسوم خاص پیروان دین زرشت، مورد استفاده بود. این اثر تاریخی که به نام‌های «چهار قاپو» و «چهار دروازه» نیز شهرت دارد، توسط باستان‌شناسان در گروه قدیمی‌ترین و عظیم‌ترین نمونه‌های بنای چهارطاقی ایرانی قرار گرفته که اتفاقا بین دیگر آثار مشابه، سالم‌تر بوده و خسارات و خرابی‌های کمتری را به خود دیده است.
۶. تپه های سیلک کاشان
قطعا بازدید از مکانی که می‌تواند از کهن‌ترین تمدن‌های تاریخ بشری باشد، جالب و هیجان‌انگیز خواهد بود. تپه‌های سیلک کاشان برای علاقه‌مندان به تاریخ و باستان‌شناسی، بسیار جذاب است. گورستان‌های الف و ب هرکدام به‌ترتیب از قدمتی بیش از ۳۵۰۰و ۳۰۰۰سال پیش از میلاد برخوردار هستند و در آن، لایه‌های تمدنی متفاوتی توسط باستان‌شناسان رقم خورده است. این زیگورات از گل رس و سفال ساخته شده است و تا مدت‌ها از وجود آن‌ها، اطلاعاتی در دسترس نبود تا اینکه پس از جاری شدن سیل در هشتاد سال پیش، سر از خاک بیرون آورد و به‌عنوان آثاری تاریخی و ارزشمند، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت.
۷.آرامگاه شاعر معاصر سهراب سپهری
چنانچه علاقه‌مند به ادبیات و هنر هستید، می‌توانید به ۴۲ کیلومتری شهر کاشان به‌سمت مشهد اردهال رفته و از آرامگاه شاعر مشهور و نقاش معاصر ایران سهراب سپهری بازدید کنید. این شاعر بزرگ در صحن امامزاده سلطان علی ابن محمد باقر در روستای مشهد اردهال به خاک سپرده شد.
۸. خانه بروجردی‌ها
در شهر کاشان می‌توان عمارت‌ها و خانه‌های قدیمی با معماری زیبا و شگفت‌انگیز بسیاری را مشاهده کرد که به‌واسطه‌ی معماری جالب و منحصربهفرد، از شهرتی مثال‌زدنی برخوردار هستند و امروزه به یکی از دوست‌داشتنی‌ترین جاذبه‌های گردشگری این شهر زیبا و تاریخی تبدیل شده‌اند. خانه‌ی بروجردی‌ها از جمله این بناهای ارزشمند تاریخی است که در زمان حکومت قاجار ساخته شد. از ویژگی‌های این خانه‌ی کهن، بادگیرهای هلالی شکل و قرینه‌ی آن است که روی بام تالار و کلاه‌فرنگی قرار دارد.
خانه بروجردی‌ها در خیابان علوی و محله تاریخی سلطان امیر احمد واقع شده و تاریخ ۱۱۹۴ هجری قمری در کتیبه بنا درج شده است. به‌دلیل اینکه مالک خانه از بروجرد، مال‌التجاره وارد می‌کرد و با تجار این شهر نیز در ارتباط بود، لذا به آقای حسن بروجردی مشهور شد و این خانه نیز به نام بروجردی‌ها بر سر زبان‌ها افتاد.
خانه مذکور به‌خاطر دارا بودن ویژگی‌ها و ارزش‌های والای معماری ایرانی، به‌کارگیری تمامی فنون معماری سنتی در حد کمال، تزیینات متنوع و بسیار ظریف و هنرمندانه، نبوغ و خلاقیت شگرف معماری در آن، به‌خصوص در ترکیب منحصربهفرد و استثنایی سرپوشیده حیاط بیرونی، تقریبا معروف‌ترین و مهم‌ترین خانه تاریخی ایران و به‌نوعی نماد بناهای مسکونی ایران به شمار می‌رود.
۹. غار نیاسر (غار تالاررئیس)
یکی از دیدنی‌های شگفت‌انگیز شهر کاشان، غاری بسیار زیبا و دیدنی است که در نزدیکی روستای نیاسر قرار دارد و به همین نام شهرت یافته است. این پدیده‌ی زیبای گردشگری، یکی از عجایب و جاذبه‌های محبوب منطقه به شمار می‌رود که ظاهرا از قدمتی نزدیک به ۲۰۰۰سال برخوردار بوده و به دست بشر احداث شده است.
از عجایب و ویژگی‌های غار نیاسر کاشان، ساخته شدن آن توسط بشر است که تماما با دست کنده شده و احتمالا جهت برگزاری مراسم مذهبی ایجاد شده است
در مورد علت ایجاد غار نیاسر که از آن به غار سوراخ رئیس نیز یاد می‌شود، روایت‌های متعددی بیان شده است که محتمل‌تر بودن آن را می‌توان ایجاد این غار زیبا و عجیب به‌دلیل برگزاری مراسم آیینی و مذهبی دانست.
در کتاب «آیین مهر» آمده است که آب در آیین میترا دارای اهمیت زیادی بود و یکی از آداب پیروان مهر، شست‌وشو و غسل محسوب می‌شد که برای شرکت در مراسم ستایش مهر، افراد باید تا چند شبانه‌روز با آدابی خاص خود را شست‌وشو می‌دادند و ضربه‌های تازیانه را هم تحمل می‌کردند. در مهرابه‌ها هم چاه آب یا چشمه‌های جوشان وجود داشت و به همین دلیل کف مهرابه‌ها را حفر می‌کردند.آبشار نیاسرهم گواه دیگریاست که احتمالا غار نزدیک آن معبدی متعلق به پیروان آیین میترا بوده است.
این آبشار در محله‌ی سرکمر واقع شده و آب آن از چشمه‌ی تالار (اسکندریه) سرچشمه می‌گیرد که در کنار چارطاقی (آتشکده‌ی ساسانی) قرار دارد؛ چشمه‌ای که شاید بتوان گفت نیاسر تمام قدمت و تاریخ خود را مدیون آن است. دوسوم از آب این چشمه به طرف آبشار و از آنجا به دشت‌های نیاسر جاری می‌شود و یک‌سوم هم به محله‌ی نو می‌رود.امروزه این مکان که به‌صورت تونل‌های سنگی پیچ‌درپیچ و تودرتو ساخته شده، به یکی جاهای دیدنی کاشان تبدیل شده است.
۱۰. بازار سنتی کاشان
از دیگر میراث ارزشمند تاریخی در شهر کاشان، بازار سنتی این شهر است که علاوه بر زیبایی‌های معماری، در دوران خود نیز از بهترین و معروف‌ترین بازارها محسوب می‌شد؛ به‌گونه‌ای که بسیاری از مورخان، ایران‌شناسان و نویسندگان بزرگ ایران و جهان در مورد آن سخن‌ها گفته‌اند. در کتاب «زینت‌المجالس» چنین نوشته شده است:
مثل راسته‌ی بازار کاشان در تمام جهان نیست و طول آن بازار تقریبا دو هزار قدیم است.
«تاورنیه» نیز در مورد بازار سنتی کاشان نوشته است:
بازار کاشان خیلی زیباست و به اتاق‌های خوب پوشیده شده، کاروان‌سراها هم بزرگ و راحت. خصوصا یکی از آن‌ها خیلی عالی است که نزدیک باغشاه دولت‌خانه واقع شده است.
این اثر ارزشمند ایران کهن که پیشینه‌اش به دوران حکومت صفویان برمی‌گردد، در کنار معماری کم‌نظیر و قرارگیری در مجاورت راه‌های بازرگانی باستانی، به یکی از زیباترین و پررونق‌ترین بازارهای سنتی ایران تبدیل شده است.بازار سنتی کاشان در واقع چندین قرن قدمت دارد؛ آن‌گونه که از اسناد و شواهد تاریخی به نظر می‌رسد، قدمت اصلی بازار به دوران آل‌بویه و پس از آن سلجوقیان می‌رسد؛ اما دوران رونق آن مربوط به دوران صفویه است. این بازار در دوران صفویه و به‌ویژه در زمان حکوت شاه عباس اول نیز بسیار پررونق و در اوج بود. در سال ۱۱۹۲ هجری قمری بر اثر یک زلزله شدید، بازار کاشان ویران شد و اهمیت و رونق پیشین خود را از دست داد. بنای فعلی بازار را می‌توان شاهکاری از هنر معماری در دوران قاجار دانست؛ چراکه این بازار در دوران فتحعلی شاه قاجار روی بقایای بازار پیشین ساخته شد.
یکی از مهم‌ترین بناهایی که در این بازار وجود دارد، بازار نو مسگرها و فرخ خان امین الدوله غفاری بوده که به‌دلیل طراحی خوب و بی‌نظیرش، در کل ایران مثل و مانندی نداشته است. بیش از ۱۲۰ دکان کوچک و بزرگ با ایوان جلو و بالاخانه از دروازه دولت (میدان شهرداری کنونی) تا میدان فیض و مقابل مسجد میدان نیز ساخته شده است. در فاصله بین دکان‌ها هم چندین کاروان‌سرای وسیع در مقابل یکدیگر با چهارسوهای بلند و سقف‌دار بنا شده‌اند و انتهای هر دکان به صحن کاروان‌سراها، در و پنجره و نور گیر دارد.
۱۱. قمصر کاشان
از زیباترین و جالب‌ترین نقاط ایران‌زمین، قمصر کاشان است که همه آن را به‌واسطه‌ی گلاب خوش‌عطر و مشهورش می‌شناسند. سرزمینی مملو از گل‌های محمدی که در اواسط فصل بهار به بهشتی بی‌نظیر تبدیل می‌شود و میزبان جمع بسیاری از گردشگران و توریست‌های سراسر جهان است. مشاهده‌ی چشم‌انداز بی‌نظیر مزارع گل محمدی، استشمام عطر مدهوش‌کننده‌ی آن، تنفس هوای مطلوب بهاری و تماشای آیین گلاب‌گیری در قمصر کاشان را می‌توان در زمره‌‌ی دوست‌داشتنی‌ترین و هیجان‌انگیزترین کارهایی قرار داد که هر گردشگر در بدو ورود به این سرزمین رویایی، با آن مواجه خواهد شد.
12- روستای ابیانه
قطعا روستای ابیانه‌کاشان، یکی از زیباترین و منحصربه‌فردترین روستاهای تاریخ ایران است که در بین گردشگران و توریست‌های سراسر جهان، از محبوبیت قابل‌توجهی برخوردار است. این روستای زیبا که می‌توان آن را یکی از مرتفع‌ترین مناطق مسکونی در کشور معرفی کرد، با برخورداری از آب‌و‌هوایی معتدل، معماری زیبای منازل، زیبایی طبیعی و جاذبه‌های گردشگری تاریخی، امروزه به یکی از پربازدیدترین نواحی کشور تبدیل شده و میزبان جمع بسیاری از مسافران داخلی و خارجی است.
منازل روستا کاملا روی دامنه‌ی پرشیب شمال رودخانه احداث شده‌اند که دارای پنجره‌های چوبی ارسی و نمای خارجی پوشیده شده با خاک سرخ رنگ هستند. بازدید از این مکان زیبا، به‌واسطه‌ی طبیعت جالب و مناظر دیدنی شگفت‌انگیز، روح و جسم آدمی را جلا می‌بخشد.
کاشان، شهر زیبایی‌ها، مهد شعر و ادب، میزبان خانه‌های تاریخی، سرزمینی آمیخته با عطر گل‌های محمدی، مملو از جاذبه‌های گردشگری و دیدنی‌های جالب و هیجان‌انگیز بسیاری است که معرفی تمامی آن‌ها در یک مقاله امکان‌پذیر نخواهد بود.
از دیگر مکان‌های دیدنی شهر کاشان می‌توان به خانه‌ی طباطبایی‌ها، بقعه‌ی خواجه تاج‌الدین، موزه‌ی ملی کاشان، آبشار نیاسر، عمارت عباسیان، منزل عامری‌ها، حمام سلطان امیر احمد، کاروان‌سرای مرنجاب، مسجد میر عماد کاشان، پل گبرآباد کاشان، روستای کمال‌الملک (کله)، آتشکده‌ی خرم‌دشت، روستای ون، روستای آذران برزک، سید ضیاالدین و قدمگاه حضرت علی (ع)، کاروان‌سرای سن‌سن کاشان، مدرسه‌ی سلطانیه، مناره‌ی زین‌الدین، قلعه‌ی جلالی، خانه‌ی حشمت‌اله خان، خانه‌ی رزاقیان و... اشاره کرد.
.
