دانشمندان در دانشگاه کالیفرنیای آمریکا «یخچالی» ساخته‌اند که تنها صد نانومتر، معادل یک‌ده‌هزارم میلی‌متر ضخامت دارد.
پروفسور کریس ریگان، استاد فیزیک در دانشگاه یو‌سی‌ال‌ای (UCLA) که هدایت این تحقیق را بر عهده داشته است گفت: «ما کوچکترین یخچال جهان را ساخته‌ایم.»
دستگاه‌های ریز ساخته شده البته مانند یخچال‌های واقعی در یا کشو ندارند، اما در مقیاس بزرگ‌تر از فناوری آن‌ها برای خنک‌سازی رایانه‌ها و دستگاه‌های الکترونیکی و همچنین تنظیم دما در شبکه‌های فیبر نوری استفاده می‌شود.
این دستگاه ترموالکتریک از دو ماده نیمه‌رسانای مختلف بین صفحات فلزی ساخته شده است. وقتی یک طرف داغ می‌شود، طرف دیگر خنک می‌ماند که این امر باعث می‌شود تا بتواند به عنوان کولر یا یخچال عمل کند.
تیم تحقیقاتی دانشگاه کالیفرنیا در این آزمایش از پوسته‌های نازک تک‌کریستالی دو ماده استاندارد نیمه‌‌رسانا یعنی تلوراید بیسموت و تلورید آنتیموان استفاده کرده و دستگاهی ساخته‌اند که ضخامت آن ۱۰۰ نانومتر و کل حجم فعالیت آن تقریبا ۱ میکرومتر مکعب است. به نحوی که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست.
این دستگاه در واقع به قدری کوچک است که اگر برای مثال انگشتان انسان به جای ناخن این یخچال‌های ریز را تولید می‌کرد، در هر ثانیه ۵ هزار عدد از این‌ها از سر انگشتان بیرون می‌ریخت.
نانومیله ها به جنگ سلولهای سرطانی می روند
طراحی فناوری‌های نانو با الهام از ریزساختار پوست جانوران
شین یی لینگ از نویسندگان مقاله تحقیقی می‌گوید: «ما رکورد کوچکترین خنک‌کننده ترموالکتریک جهان را با ضریب ده‌هزار واحد شکستیم.»
در شرایطی که به دلیل کوچک بودن این دستگاه‌ها دماسنج‌های نوری قادر به اندازه‌گیری دقیق دمای این کولرها نیستند، محققان گروه پروفسور ریگان با استفاده از میکروسکوپ الکترونی عبوری و با اندازه گیری تغییرات چگالی، درجه حرارت آن‌ها را در مقیاس نانو تعیین می‌کنند.
دانشمندان امیدوارند با تمرکز بر ساختارهای نانو عملکرد این دستگاه‌های ریز را بهبود بخشند.
نتایج این تحقیق به تازگی در نشریه علمی انجمن شیمی آمریکا ای‌سی‌اس نانو ( ACS Nano) منتشر شده است.
