به اعتقاد روانشناسان نقاشی، یک روش خوب برای بیان استرس و آرامش یافتن در زمانهای سخت است و هم چنین پزشکان موفق شده اند که مشکلاتی مانند شب ادراری، مکیدن شست و لکنت زبان را در طی تراپیهایی که شامل نقاشی کشیدن هستند، حل کنند از این رو درک کردن نقاشی های کودک به شما والدین کمک می کند تا به وضعیت احساسی، روانی،جسمانی آنها توجه کنید.
چگونگی درک نقاشی:
۱-خط خطی
خط خطی کردن، اولین مرحله ی شروع نقاشی است که شاید از نطرتان منطقی نداشته باشند اما روانشناسان معتقد هستند که خط ها به هر شکلی که باشند هر کدام دارای معنای خاص خود هستند. اگر کودک خطوطی نازک و هماهنگ در نقاشی بکشد نشان از سازگار بودن وی می باشد. کشیدن خطهای کوچک و فشرده نشان دهنده ناراحتی درونی و ضعف عصبی کودک است.
خطوط مارپیچ در نقاشی کودک نشانه پرخاشگری کودکان می باشد. رسم خطوط نازک و ملایم، احساسات و عواطف کودک را نشان می دهد. کشیدن خطهای کوتاه و ناپیوسته که کودک در رسم آنها تردید داشته است، نشان دهنده خجالتی بودن کودک است. مشاهده خطوط کمرنگ در نقاشی کودکان نشانه دهنده کمبود جوش و خروش در یک کودک است و در آخر خطوط باز و بلند نشان دهنده خوشحالی و راحتی کودک است.
۲- محل نقاشی
اینکه کودک از کدام قسمت صفحه شروع به نقاشی کشیدن می کند نیز دارای اهمیت است و می توان به بخشی از وضعیت روانی وی پی برد اما این موضوع بیشتر برای بچه هایی کاربرد دارد که به اندازه ی کافی رشد کرده باشند و مهارت های حرکتی آنها کامل شده باشد. کودکی که در سمت چپ صفحه نقاشی میکند یک بچهی خجالتی و غمگین و درونگراست. این مورد همچنین ممکن است به این معنی باشد که کودک به دنبال حضور یک بزرگسال مراقب بوده یا اینکه در حال پروش دادن شمایل پدر یا مادر خود است. از سوی دیگر، نقاشی در سمت راست صفحه، نشاندهندهی تمایل کودک به ارتباط و برونگرا بودن اوست. کشیدن خط خطی و یا نقاشی در نقطه مرکزی کاغذ، نشان دهنده کودکی است که بر احساسات خود توجه و غلبه و تمرکز بیشتری دارد. اینکه کودک نقاشی اش را نیمه کار رها می کند احتمال دارد به تشویق و دلگرمی از سوی والدین نیاز دارد.
۳- رنگها
کودک، در نقاشی های خود از رنگهای مختلفی استفاده می کند که هر کدام از آنها از لحاظ روانشناسی رنگها، معنا و مفهوم خاصی را به دنبال دارد. کودکی که از رنگ های متنوع و شادی در نقاشی استفاده می کند، به این معناست که در زندگی خوشحال و شاد می باشد. به طور کلی می توان گفت کودکی که به طور مکرر رنگهای آبی و سبز استفاده میکند، شاد و سرحال است.
رنگهای تند و گرم مانند نارنجی و زرد، نشاندهندهی شادابی کودک هستند، در حالی که رنگهای تیره، بخصوص در نقاشیهایی که به خودی خود حاوی افسردگی و ناراحتی هستند، ممکن است از نیاز کودک، خبر دهند.
تفسیر نقاشی:
۱- خانه
خانه، یکی از چیزهایی است که در نقاشی بین کودکان مشترک است و به فور یافت می شود. خانه نماد پناهگاه و هسته اصلی خانوادهای است که ممکن است مورد علاقه یا تنفر کودک باشد. خانههایی که کودکان ترسیم میکنند با هم متفاوت هستند و هر کدام دارای نماد و تفسیر مختص به خود هستند اما به طور کلی می توان گفت کودک اگر در نقاشی، خانه را با دیوارهایی بلند بدون در و پنجره ترسیم کند نشان دهنده وابستگی شدید کودک به مادر است. نقاشی خانه ای که کودک در آن برای آن, در و پنجره و آنتن و پرده و دودکش گذاشته باشد نشان دهنده روان سالم کودک و آرامشی است که از درون خانواده به دست آورده است.
۲- آدم
آدم ها و افرادی که کودک به تصویر می کشاند در واقع خانواده ی خودش هستند. اینکه کودک در نقاشی ها، صورت یک آدم را بزرگتر از بقیه می کشد به معنای اهمیتی است که کودک برای او قائل است و اگر خودش را نزدیک یکی از اعضای خانواده بکشد نشان از میزان نزدیکی کودک به وی دارد. به طور کلی اگر هماهنگی در تصویر باشد نشان از کودک سازگار دارد و اگر برعکس باشد اگر برعکس آدمک در اندازهای خیلی کوچک و یا در گوشهای از کاغذ کشیده شده باشد، نشان دهنده ی این است که خانواده به او توجه لازم را ندارند و یا کودک در برقراری ارتباط با دیگران مشکل دارد و اعتماد به نفس پایینی دارد و خود را کم ارزش می پندارد.
۳- آسمان و
جزئیاتش
آسمان در نقاشی کودکان به مفهوم الهام و پاکی می باشد.
خورشید به معنای خوشحالی، امنیت، قدرت، گرما و پدر است.
وقتی رابطه پدر و کودک خوب است، خورشید به طور کامل و در حال درخشیدن
نمایش داده میشود. وقتی خورشید در پشت کوه ناپدید است و یا به صورت قوسی در افق دیده
میشود این رابطه مطلوب نیست. همچنین اگر کودک از پدرش هراس داشته باشد، خورشید به
رنگ قرمز تند یا سیاه ترسیم میشود.
اگر کودکتان رنگین کمان را به وفور نقاشی می کند، خوشحال باشید چرا که
نشان از دید مثبت کودک دارند.
وجود ابرهای زیاد و همچنین باران در نقاشی کودک، میتواند نشان از این
باشد که کودک در حالتجربهی اضطراب یا ترس
است. اگر کودک به طور خاص این حسها را داشته باشد، ممکن است خود را
در حالی که زیر یک ابر ایستاده است، نقاشی کند.
۴- حیوانات
کودکی که به حیوانات علاقه دارد یا آنهارا دیده و یا در کنارشان
زندگی می کند مشخص است که در نقاشی هایش آن ها را به تصویر می کشد و یک کار طبیعی
است. اما کودکی که علاقه ای به حیوانات ندارد و
یا حیوان در دسترسی برایش وجود ندارد، کشیدن حیوان در نقاشی او نشان دهنده چیز
مهمی است. تفسیر نقاشی کودکان از رسم حیوانات در چنین مواقعی نشان دهنده یکی از
دلایل زیر است: گاهی کودک احتمال دارد احساس گناه و
اشتباهی را که تجربه کرده اما شهامت ابراز آن را نداشته است، در قالب یک حیوان مثل
مارمولک بکشد. حیوانات درنده در نقاشی کودکان نشان دهنده فشارهای درونی و پنهانی
کودک است.
کشیدن یک حیوان غیر واقعی نشان دهنده یک ممنوعیت کشاننده ای است که
کودک جرات قبول آن را ندارد.
نقاشی حیوانات وحشی نشانه پرخاش نسبت به یکی از افراد خانواده است.
به یاد داشته باشید نقاشی های کودکان در شرایط مختلف با یکدیگر متفاوت
است و نتیجه ی آنها با هم فرق می کند.
جنسیت کودک، شرایط محیطی و خانوادگی وی، سن کودک از جمله عواملی هستند
که در تفسیر نقاشی کودک دخالت دارند. هیچوقت از روی یک نقاشی نمی توان در مورد روان
کودک قضاوت کرد بلکه نیاز است چندین نقاشی از یک کودک در شرایط مشابه مورد بررسی
قرار بگیرد.
تفسیر نقاشی کودکان کار حساسی است که نیاز به توجه و دقت فراوان دارد.
علاوه بر این کودکان خود را بدون اجبار و تحمیل موضوعی خاص به نقاشی کشیدن
تشویق کنید تا کودکان بتوانند احساساتی را که نمی توانند زبانی بیان کنند در نقاشی
بازگو کنند.
در صورتی که در نقاشی های کودکتان به طور مکرر، یک تصویر غیرعادی را
مشاهده کردید بهتر است با یک متخصص مشورت کنید.