نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس راهبرد؛ در همه کشورهای دنیا شروع پاندمی کووید-۱۹ یک فاجعه برای گردشگری بود، به طوری که سازمان ملل در اوایل تابستان پیشبینی کرد که این صنعت حداقل ۱.۲ میلیارد دلار از کروناویروس آسیب میبیند، اما وضعیت در ایران بدتر از بسیاری از کشورها هم شده است، چراکه تقریبا هیچوقت آمار مبتلایان کرونا کاهش زیادی پیدا نکرد.
گویا ناتوانی دولت در کنترل شیوع کرونا و مدیریت بحران دیواری کوتاهتر از گردشگری و اوقات فراغت مردم نداشته است. در اولین ماه های انتشار کووید ۱۹ اولینی صنعتی که تحت تأثیر این مسئله قرار گرفت و پیکانها به سمت آن رفت گردشگری بوده است و فعالین و کسب و کارها صنعت گردشگری در راستای سیاستهای کلان حاکمیت و ستاد ملی کرونا جهت مدیریت بحران، هماهنگیها و همکاریهای لازم رو با ستاد ملی کرونا داشتهاند و کسب و کارهای این صنعت بهصورت داوطلبانه بهصورت کامل متوقف شدهاند.
در این میان هیچ تحقیق علمی و مستندی وجود نداشته است که بیانگر آن باشد که یکی از عوامل اصلی شیوع کووید ۱۹ در کشور ما گردشگری بوده است. بدینسان فعالین صنعت گردشگری جهت حل این بحران به وجود آمده اقدام به طراحی الگویی جهت انجام سفرهای ایمن با رعایت پروتکلهای بهداشتی و با نظارت کامل کردهاند ولی به دلیل عدم توان وزارت گردشگری در مقابله با چالشهای پیش رو نتوانست بهصورت درست این مسئله را در سطح ستاد ملی مقابله با کرونا تبیین و تفهیم کند.
اصفهان؛ کاهش یک میلیونی گردشگران
حتی در اصفهان که یکی از توریستیترین مناطق ایران است تعداد گردشگران خارجی و داخلی کاهش به شدت کاهش پیدا کرده است، براساس اطلاعاتی که اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان داده است تعداد گردشگران داخلی این استان (بدون حساب گردشگران نوروزی) سال گذشته حدود ۸۳۰ هزار نفر بود اما امسال تنها ۱۸۰ هزار گردشگر داخلی از این استان بازدید کردهاند، همچنین در حالی که پارسال ۳۳۰ هزار گردشگر خارجی به اصفهان سفر کرده بودند، امسال ۸هزار نفر به این استان رفتند؛ این یعنی در مجموع تعداد توریستهای اصفهان نسبت به سال گذشته نزدیک به یک میلیون نفر کمتر شده است.
گردشگری در آیسییو
دهها هزار نفر دیگر هم مانند پیهانی و میک که در تورها کار میکنند، وضعیت مشابهی دارند، براساس اطلاعات جامعه تورگردان نزدیک به ۱۰۰هزار نفر در تورهای ایران کار میکنند که حداقل ۵۰درصد آنها تعدیل شدهاند، علت این موضوع هم مانند اصفهان کاهش تعداد گردشگران داخلی و خارجی در سرتاسر کشور است.
گفته شده است که تاکنون بیش از ۹۶ درصد سفرهای خارجی به ایران در حوزه گردشگری کاهش داشته است.
ابراهیم پورفرج رییس جامعه تور گردانان ایران، به خبرآنلاین میگوید: «از پارسال بعد از شیوع بیماری کرونا، عملا تورهای خارجی تعطیل شدند. حتی به جز تورهای ورودی و تورهای خارجی کم شدهاند. درباره گردش داخلی وضعیت به همین شکل است. اگر شرایط این گونه پیش برود، بخش زیادی از این صنعت از بین میرود، شرایط اصلا مناسب نیست. حتی هنوز برای سال ۱۴۰۰ هیچ تقاضایی برای ما نیامده است، سال پیش که بیکار بودیم، سال بعد هم انگار وضعیت همین است. اگر این روند طولانی شود ما نسبت به ورشکستگی نگران میشویم.»
تفریح و گردشگری نیازمند برنامه ریزی درست
گویا ناتوانی دولت در کنترل شیوع کرونا و مدیریت بحران دیواری کوتاهتر از گردشگری و اوقات فراغت مردم نداشته و گردشگری و سفر بهانه خوبی برای توجیه عدم توانایی در مدیریت بحران است، در این میان نتایج پدافند زیستی استان یزد حائز توجه است، در این نتایج گردشگری حتی جزو ۱۰ عامل اصلی شیوع کرونا در یزد نبوده است.
عدم همصدایی از سمت تشکلهای گردشگری در سطح حاکمیت قابلتوجه است و این تشکلها در این بحران به وجود آمده صدای واحد نداشتهاند و نتوانستهاند در این میان بیانیه مشترک و واحد بدهند، اینکه کووید ۱۹ با جهشهای اخیر مسئلهای بغرنج و پیچیدهای شده صحیح است ولی اینکه وزارت گردشگری در بحران پیش رو منفعل عمل کند و اقدامی سازنده نکند که مبادا پیکانها علیه صنعت گردشگری در سطح حاکمیت فعال بشود ابتداییترین واکنش به بحران پیش رو است.
مسئله اوقات فراغت و سفر فراتر از کسبوکارهای ورشکسته گردشگری است، حال روحی جامعه ما به خاطر بحران کووید ۱۹ و مشکلات به وجود آمده مساعد نیست. سفر بهمانند مسکنی جهت ترمیم این فشارها است، آیا به مشکلات روحی جامعه نباید توجه شود؟ راهکاری که در این بحران به وجود آمده پیشنهاد میشود، شفافیت و پاسخگویی وزارت گردشگری است اینکه بهصورت شفاف اقدامات مؤثر خود را بیان کند و همچنین همصدایی توسط تمام فعالین و تشکلهای صنعت گردشگری با بیانیه مشترک به بحران حاضر است.