نبرد با کلیشههای سبک زندگی مدرن
محمدامین قاسمی پیربلوطی، خبرگزاری دانا، گروه فرهنگ؛ همهی ما انسانها از لحظهای که در این دنیا چشم گشودهایم، با پدیدهها و شگفتیهای گوناگونی روبهرو شدهایم. شکلها، رنگها، صداها، طعمها و بوهای مختلفی که محیط پیرامون ما را دربرگرفتهاند و شرایط خاصی را برایمان بهوجود آوردهاند. هنگامی هم که به جای غریبی سفر میکنیم، در ابتدا همه چیز برایمان تازگی دارد و هر تکاپوی ریز و درشتی که در اطرافمان پدید میآید، اعجابآور بهنظر میرسد. اما رفتهرفته تمامی این تازگیها و ادراکات نو، در وجودمان رسوب کرده و تبدیل به عادت میشوند و آن چیزهایی که زمانی قند در دلمان آب میکردند، آنقدر تکراری و عادی میشوند که گویی همیشه وجود داشته و از ابتدا در قلمروی بدیهیات بودهاند.
از سوی دیگر، اکنون که تقریباً تمامی انسانها در پیوند با ساختارها، الگوها، مظاهر و مصنوعات مدرنیته صبح خود را شام میکنند و روزگار میگذرانند، این بیحسی، بدیهیپنداری و کلیشهپذیری نسبت به مدرنیته و سبک زندگی مدرن نیز وجود دارد. این هستهای مدرن آنقدر در ژرفای زندگی یکایک ما نفوذ کرده و بر آن استیلا پیدا کردهاند که تصور یک لحظه گسستگی از آنها ناممکن بهنظر میرسد؛ گویا این هستها و لوازم و اقتضائات آن، بایدهایی اند که از دیرباز بودهاند و تا ابد نیز باید باشند! اما اگر اندکی در جهان ذهنی خود به کندوکاو بپردازیم و شالودهی معانی بدیهی و پیشفرضهای بنیادین خود را بشکنیم، متوجه میشویم که هرچه اکنون هست، همهی آن چیزی نیست که باید باشد.
مستند چند قسمتی «ضد» که تهیهکنندگی و کارگردانی آن را محسن کریمیان و مهدی افضلزاده بهطورمشترک برعهده داشتهاند، به جنگ همین کلیشهها و بدیهیات ظاهری زندگی مدرن رفتهاست. کریمیان دربارهی این مجموعه مستند اینگونه توضیح دادهاست: «خیلی از ما در سبک زندگی مدرن از روز تولد درگیر کلیشههای رفتاری شدهایم که از گذشته به ما ارث رسیدهاست و نمیدانیم از کجا آمده است، آیا درست هستند و چه قدر قابل تغییرند. مجموعه مستند "ضد" تلاش میکند در هر قسمت با طرح یک موضوع ظاهراً کماهمیت، به جنگ کلیشههای ذهنی مردم دربارهی محیط پیرامونشان برود. چرا که ضدیت با کلیشهها کلید دیدن وقایع جهان از دریچهای جدید است. هر قسمت از این مجموعه مستند به موضوع متفاوتی مثل آلودگی هوا، آلودگیهای نوری، حیوانات خانگی، صنایع جنگ و ... پرداخته و میکوشد مردم را وادار کند که نگاه متفاوتتری داشته باشند.»
مستند «ضد» در شبکهی مستند و مرکز مستند سوره تولید شده و از تاریخ 3 اسفند، یکشنبهها ساعت 22:15 از شبکهی مستند سیما پخش میشود. تکرار آن هم روز بعد ساعت 15 خواهد بود.