خطر موج ششم کرونا بیخ گوش کشور/ بیمارستان ها در حالت اماده باش

نازنین دادور، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ خبرها حکایت از آن دارد که چهره آرام کرونا به‌دنبال تداوم روند کاهشی در عمل به توصیه‌های بهداشتی تغییر کرده است. رؤسای بیمارستان‌ها خیز آرام موارد بستری روزانه در روزهای اخیر نسبت به هفته‌های قبلی را ناشی از کاهش چشمگیر رعایت پروتکل‌های بهداشتی پس از تزریق واکسن می‌دانند. در این میان طبق ارزیابی اپلیکیشن ماسک و آخرین رنگ‌بندی کرونایی شهرها، نسبت به هفته گذشته، دو شهر به شهرهای قرمز کشور اضافه شد و به این ترتیب اکنون ۹ شهرستان کشور در وضعیت قرمز و ۱۰۶ شهرستان نارنجی هستند.

اگرچه که رنگ آبی پس از ۵ ماه به نقشه کرونایی کشور بازگشته اما گفته می‌شود شهرهای کشور وضعیت باثباتی ندارند. در تهران نیز مطابق اعلام ستاد مقابله با کرونا همچنان شرایط ناپایدار گزارش می‌شود.

نادر توکلی معاون درمان ستاد مقابله با کرونا در تهران نیز می‌گوید: در استان تهران پس از افزایش واکسیناسیون شرایط روبه کاهشی را داشتیم اما سرعت کاهش موارد بستری و مراجعات سرپایی و مرگ و میرها به‌دلیل تداوم روند کاهشی رعایت نکات بهداشتی مطلوب نیست. با این حال در شرایط کنونی تغییر عمده‌ای در آرایش تخت‌های بیمارستانی در مراکز درمانی تهران انجام نداده‌ایم اما همین کاهش سرعت موارد بستری و بیماران سرپایی بخصوص در پایتخت نگران کننده است چرا که اگر کانون آلودگی در نقطه‌ای از کشور فعال شود بسرعت استان تهران را به‌دلیل ارتباط مستقیم آن با بقیه نقاط کشور درگیر می‌کند و این بزرگترین چالش ما است.

موج ششم در راه است؟

دکتر محمدمهدی گویا، رییس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت درباره احتمال بروز موج ششم کرونا در کشور و اقدامات انجام شده در این زمینه، گفت:‌ درباره موج ششم پیش‌بینی‌ها این است که این احتمال وجود دارد. هرچه جلو می‌رویم، از آنجایی که داریم به فصل سرما نزدیک‌تر می‌شویم و زندگی در ازدحام مانند رفتن دانش‌آموزان به مدرسه شروع می‌شود موارد بیماری مجددا آغاز خواهد شد. موارد بیماری مجددا آغاز شود.

وی افزود: البته در این زمینه عوامل متعددی موثرند که می‌توانند این موج را تا جای ممکن کاهش دهند؛ اول از همه بحث واکسن است. اگر موج پنجم با این شدت سنگین وجود داشت، بنابه دو عامل بود؛ یکی اینکه با سویه جدیدی از ویروس کووید۱۹ مواجه بودیم یعنی سویه دلتا که چندین برابر قدرت سرایت بیشتر و همچنین بیماری‌زایی بیشتر داشته است. دوم اینکه زمانی که این موج شروع شد، هنوز واکسیناسیون در کشور ما آن طور که ظرف دو ماه اخیر اوج گرفته، اوج نگرفته بود. اکنون ظرف حداقل یک ماه اخیر، در روز بیش از یک میلیون دز واکسن تزریق شده که این خودش منجر به کاهش موارد ابتلا به بیماری می‌شود، اما اگر این تصور را داشته باشیم که تنها واکسن می‌تواند باعث کنترل این بیماری شود، به بیراهه رفته‌ایم.

گویا ادامه داد: واکسن به تنهایی نمی‌تواند این بیماری را کنترل کند، بلکه در کنار رعایت توصیه‌های بهداشتی به ویژه رعایت استفاده از ماسک، شست‌وشوی دست‌ها، ‌ عدم حضور در اجتماعاتی که ضرورتی برای آن‌ها وجود ندارد و عوامل دیگر می‌تواند موثر باشد و این موارد کنار هم معنی و مفهوم پیدا می‌کند.

وی گفت: موضوع دیگری که خیلی تاثیرگذار است، این است که در محیط‌های پر ازدحام باید سیستم‌های تهویه‌ای به نحو مناسبی باشد که مانع به چرخش درآمدن ویروس به ویژه در فضاهای بسته باشد. بنابراین اینطور نیست که یک عامل را دخیل بدانیم. از طرف دیگر موضوع بسیار مهم این است که زمانی می‌توانیم پیش‌بینی کنیم که اطلاعات کافی داشته باشیم. اطلاعات ما درباره بیماری کووید۱۹ به ۱۴ تا ۱۵ روز آینده محدود می‌شود. بنابراین اگر بخواهیم بیش از آن را پیش‌بینی کنیم، ‌ این پیش‌بینی مبتنی بر شواهد علمی نیست.

آماده باش بیمارستان ها برای موج ششم

شروین شکوهی رئیس بخش عفونی بیمارستان لقمان نیز درباره وضعیت آمادگی بیمارستان‌ها می‌گوید: ما هنوز از موج پنجم بیماری خارج نشده‌ایم چرا که کماکان تعداد بیماران و مرگ و میرها از پیک‌های قبلی بیشتر است و همچنان در موج بیماری هستیم. تنها در دو هفته گذشته تعداد بیماران در بیمارستان‌ها به شرایط پایدار رسیده بود اما از ۶ روز گذشته مجدداً تعداد بیماران ورودی به بیمارستان‌ها و موارد بستری زیاد شده است. عمده‌ترین دلیل افزایش موارد بیماری به اشتباهات مردم مربوط است. بازگشایی‌ها موجب شده مردم رعایت نکنند که مثال واضح آن حجم انبوه سفرها بود بنابراین آنچه ما در مراکز درمانی می‌بینیم افزایش تدریجی مراجعات سرپایی و بستری است.

شکوهی درباره آماده باش بیمارستان‌ها برای ورود به موج ششم کرونا نیز عنوان می‌کند: از یک سال و نیم گذشته کادر درمان برای برخورد با بیماران آموزش می‌بینند ما در موج پنجم بودیم هنوز هم در همین موج هستیم و همه چیز برای افزایش بار بیماری در بیمارستان‌ها آماده است البته اینکه مراکز درمانی بخش‌های غیرکووید را به بخش کووید تغییر دهند و تخت‌های بیشتری را جهت رسیدگی به بیماران کووید۱۹ وارد مدار کنند بستگی به تعداد بیماران موجود در اورژانس دارد.

رئیس بخش عفونی بیمارستان لقمان در ادامه می‌افزاید: در حال حاضر تعداد تخت‌های موجود در بخش‌های بستری جوابگوی تعداد بیماران موجود در اورژانس بیمارستان است حتی اگر یک مرتبه و در کمتر از دو روز تعداد بیماران اورژانس دو برابر شود آمادگی باز کردن بخش‌های غیر کووید را در حد امکان داریم. این احتمال وجود دارد که بزودی بخش‌های دیگر را هم وارد مدار درمان بیماران کرونایی کنیم.  به گفته وی، بسیاری از بیمارستان‌ها با کاهش موارد بستری بخش‌های کرونایی را تعطیل کردند دلیلش هم کاملاً مشخص است؛مسائل مالی.

همه بیمارستان‌ها بدهکار هستند و کووید نیز درآمد آنچنانی برای بیمارستان‌ها ندارد از طرفی سازمان‌های بیمه گر همکاری نمی‌کنند؛ بنابراین بیمارستان‌ها مجبوراند برای افزایش درآمدزایی جراحی‌ها را فعال نگه دارند اما این احتمال دور نیست که بزودی بخش‌های کووید را مجدداً فعال کنند.

شکوهی در پاسخ به این سؤال که واکسیناسیون تا چه حد توانسته است شدت و وخامت بیماران مراجعه کننده به مراکز درمانی را کم کند و آیا وضعیت مراجعه بیماران به لحاظ شدت آلودگی مشابه با پیک‌های قبلی است یا خیر؟ عنوان می‌کند: وقتی تعداد بیماران زیاد می‌شود به همان نسبت نیز تعداد بیماران شدید و بدحال هم بالا می‌رود اما پس از تزریق واکسن تعداد بیماران شدید نسبت به پیک‌های قبلی حتماً کمتر شده است. به‌طور کلی واکسیناسیون بین ۱۰ تا ۱۱ برابر بیماری را کم می‌کند همچنین به جای آنکه از هر ۱۰۰ نفر مبتلا یک نفر قربانی ویروس شود با انجام واکسیناسیون از هزار نفر یک بیمار می‌میرد یعنی اگر در پیک‌های قبلی از ۱۰۰ نفر بین ۱۰ تا ۱۵ بیمار بستری می‌شدند بعد از واکسیناسیون طبیعتاً از هر هزار نفر ۱۵ بیمار بستری می‌شوند البته تأکید می‌کنم کم و زیاد شدن این عدد و رقم‌ها بستگی به زمان تزریق واکسن، داشتن بیماری زمینه‌ای و نوع واکسن نیز دارد.

رئیس بخش عفونی بیمارستان لقمان می‌گوید: آنچه ما در بیمارستان‌ها مشاهده می‌کنیم تعداد بیماران با وضعیت بد بیماری نسبت به پیک‌های قبلی زیاد نیست اما نسبت مرگ و میر در مقایسه با موارد ابتلا همچنان بالا است چرا؟ یک دلیل عمده آن استفاده اشتباه برخی همکاران پزشک و مردم عادی از داروهای کورتونی از جمله دگزامتازون است. این دارو به‌دلیل تجویز اشتباه مرگ و میر بیماران کرونایی را افزایش داده است. در حالی که دگزامتازون احتمال زنده ماندن بیمار کووید۱۹ را تا ۳۰ درصد افزایش می‌دهد اما زمان تجویز آن بسیار حیاتی است.