آزمایش سیتولوژی ادرار، ادرار شما را از نظر سلول های پیش سرطانی یا سرطانی غربال می کند. پزشکی به نام سیتوپاتولوژیست سلول های موجود در نمونه ادرار شما را زیر میکروسکوپ بررسی می کند تا ناهنجاری ها را تشخیص دهد.
به گزارش پایگاه خبری دانا به نقل از کلیولند کلینیک، آزمایش سیتولوژی ادرار می تواند به تشخیص سرطان های سیستم ادراری کمک کند ، از جمله:
- سرطان مثانه
- سرطان حالب: لوله باریکی که ادرار را از کلیه به مثانه می رساند
- سرطان مجرای ادرار: لوله باریکی که ادرار شما را از مثانه به خارج از بدن می برد.
- سرطان کلیه
آزمایش‌های سیتولوژی ادرار همچنین می‌توانند سیتومگالوویروس، ویروس هرپس و سایر بیماری‌های ویروسی را شناسایی کنند.
اگر فکر می کنید بهتر است یک آزمایش چکاپ کامل داشته باشید خواندن این مطلب را از دست ندهید.
آیا سیتولوژی ادرار، همان آزمایش ادرار است؟
در حالی که سیتولوژی و آنالیز ادرار هر دو تست های تشخیصی هستند که شامل ادرار شما می شود، اما آنها متفاوت هستند.
سیتولوژی ادرار شامل بررسی سلول های نمونه ادرار زیر میکروسکوپ می شود. یک آسیب شناس معمولاً به طور خاص سلول های سرطانی را جستجو می کند.
آزمایش ادرار یک آزمایش غربالگری ادرار است . پزشکان از آن برای کشف و مدیریت بسیاری از بیماری ها و شرایط مختلف مانند عفونت های دستگاه ادراری (UTIs)، بیماری های کلیوی و دیابت استفاده می کنند.
آزمایش ادرار شامل بررسی ظاهر، غلظت و محتوای ادرار است ومی تواند سلول ها، قطعات سلولی یا مواد خاصی مانند کریستال ها، پروتئین یا گلوکز را در ادرار شما تشخیص دهد.
اگرچه ممکن است پزشک شما به دلیل خاصی از شما بخواهد که آزمایش ادرار انجام دهید، ارائه دهندگان اغلب از آزمایش ادرار به عنوان یک غربالگری معمول یا سالانه استفاده می کنند. از سوی دیگر، آزمایش های سیتولوژی ادرار کمتر رایج است و اغلب به دلایل بسیار خاص استفاده می شود.
چه زمانی آزمایش سیتولوژی ادرار لازم است؟
اگر علائم سرطان سیستم ادراری را تجربه می کنید، ممکن است پزشک بخواهد آزمایش سیتولوژی ادرار را انجام دهد، علائمی از جمله:
- وجود خون در ادرار شما
- احساس درد مکرر هنگام ادرار کردن
- احساس سوزش هنگام ادرار کردن
آزمایشات سیتولوژی ادرار می تواند به یافتن برخی از انواع سرطان کمک کند، با این حال، محدودیت هایی وجود دارد
فقط به این دلیل که آزمایش سیتولوژی ادرار سلول های سرطانی را پیدا نمی کند، لزوماً به این معنی نیست که فرد بدون سرطان است. به همین دلیل، پزشکان اغلب از فرد می‌خواهند تا آزمایش‌های دیگری را در کنار آزمایش‌های سیتولوژی ادرار انجام دهد و ممکن است در تاریخ بعدی سیتولوژی ادرار را تکرار کند.
دلایل پیشنهادی دیگر برای آزمایش سیتولوژی ادرار
- برای بررسی شدت عود سرطان؛ اگر سرطان مثانه داشته اید و برای آن درمان شده اید.
- برای نظارت بر باکتری‌های ادرار در صورت ابتلا به عفونت‌های مکرر (مکرر) دستگاه ادراری (UTIs).
- برای آزمایش برخی بیماری های ویروسی
چه کسی آزمایش سیتولوژی ادرار را انجام می دهد؟
در بیشتر موارد، فردی که آزمایش سیتولوژی ادرار انجام می دهد، در یک ظرف استریل در حریم خصوصی خود ادرار می کند. این روش نمونه گیری به عنوان نمونه ادرار تمیز شناخته می شود. گاهی اوقات فرد یا تکنسین برای جمع آوری نمونه ادرار نیاز به قرار دادن کاتتر (لوله باریکی که در مجرای ادرار شما وارد می شود تا به مثانه شما برسد) دارد.
پزشک شما همچنین می‌تواند نمونه ادرار را برای آزمایش سیتولوژی در طول سیستوسکوپی جمع‌آوری کند، در این روش پزشک از یک محدوده کوچک برای بررسی داخل مثانه و مجرای ادرار شما استفاده می‌کند.
سپس نمونه ادرار را برای آزمایش به آزمایشگاه می فرستد.
پاتولوژیست یا سیتوپاتولوژیست سلول های موجود در نمونه ادرار را زیر میکروسکوپ بررسی می کند و گزارشی را تعیین و تهیه می کند.
چگونه برای آزمایش سیتولوژی ادرار آماده شوم؟
پس از اولین ادرار صبحگاهی باید آزمایش سیتولوژی ادرار خود را انجام دهید. این به این دلیل است که سلول‌هایی که برای مدت طولانی یا یک شب در مثانه نگه داشته می‌شوند، می‌توانند در طول زمان تجزیه شوند، که می‌تواند جستجوی سلول‌های خاصی را برای پاتولوژیست در زیر میکروسکوپ دشوار کند.
بنابراین، نباید نمونه آزمایش سیتولوژی ادرار شما اولین ادرار صبحگاهی شما باشد.
آزمایش سیتولوژی ادرار چگونه انجام می شود؟
چهار مرحله کلی در آزمایش سیتولوژی ادرار وجود دارد که عبارتند از:
- جمع آوری نمونه ادرار
- جداسازی سلول های نمونه
- بررسی سلول های نمونه
- به اشتراک گذاری نتایج
جمع آوری نمونه ادرار
اکثر نمونه های آزمایش سیتولوژی ادرار توسط فردی که این آزمایش را انجام می دهد جمع آوری می شود.
قبل از اینکه نمونه ادرار خود را جمع آوری کنید، ممکن است پزشک یک کیت مخصوص به شما بدهد که شامل محلول تمیز کننده و دستمال های بهداشتی برای استفاده در ناحیه تناسلی شما است. این به این دلیل است که میکروب های خارج از دستگاه ادراری شما، مانند میکروب های فرج یا پوست آلت تناسلی، در نمونه ادرار شما وارد نشوند.
مهم است که دستورالعمل های مربوط به دستمال های پاک کننده را به دقت دنبال کنید. سپس کمی داخل توالت ادرار کنید و سپس ادرار کردن را در یک ظرف استریل به پایان برسانید.
در برخی موارد، شما یا ارائه دهنده شما ممکن است نیاز به قرار دادن کاتتر برای جمع آوری نمونه ادرار خود داشته باشید.
پزشک شما همچنین می‌تواند یک نمونه ادرار برای آزمایش سیتولوژی در طول سیستوسکوپی، که روشی است که داخل مثانه و مجرای ادرار شما را بررسی می‌کند، جمع‌آوری کند.
سپس پزشک نمونه ادرار شما را برای بررسی به آزمایشگاه می فرستد.
لیز و جداسازی سلول های نمونه ادرار
هنگامی که نمونه ادرار به آزمایشگاه می رسد، آسیب شناس یا تکنسین آزمایشگاه ممکن است از دستگاهی به نام سانتریفیوژ برای جدا کردن سلول هایی که می خواهند از ادرار استفاده کنند، استفاده کند. یک سانتریفیوژ سلول های خاصی را با چرخاندن نمونه بسیار سریع از مایع جدا می کند. سپس پاتولوژیست سلول ها را روی یک اسلاید میکروسکوپ قرار می دهد و ممکن است با استفاده از رنگ های رنگی خاص، سلول ها را رنگ آمیزی کند. لکه ها به پاتولوژیست کمک می کنند تا ویژگی های خاصی از سلول ها را بهتر در زیر میکروسکوپ ببیند.
بررسی سلول های نمونه
پس از اینکه آسیب شناس یا تکنسین آزمایشگاه نمونه سیتولوژی ادرار را پردازش و رنگ آمیزی کرد، سلول ها را زیر میکروسکوپ بررسی می کند و به دنبال سلول های غیر طبیعی می گردد. اگر سلول های غیرطبیعی پیدا کردند، با قلم مخصوص روی اسلایدها علامت گذاری می کنند. سپس یک آسیب شناس گزارشی را تهیه می کند.
به اشتراک گذاری نتایج
پس از اینکه یک پاتولوژیست گزارشی را ایجاد کرد، آن را برای پزشک شما ارسال می کند. پزشک مربوطه نتایج را با شما بررسی می کند و درمان را آغاز می کند.
بعد از آزمایش سیتولوژی ادرار چه انتظاری باید داشته باشم؟
ممکن است مدتی طول بکشد تا نتایج آزمایش شما دریافت شود. از آنجایی که آزمایش‌های آنالیز ادرار محدودیت‌هایی وجود دارد، ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما احتمالاً از شما می‌خواهد که آزمایش‌ها یا روش‌های دیگری را برای جستجوی سرطان سیستم ادراری انجام دهید. به همین دلیل، ارائه‌دهنده شما ممکن است بخواهد قبل از اینکه نتایج را با شما به اشتراک بگذارد، نتایج همه آزمایش‌ها را دریافت کند. ارائه دهنده شما روند خود را برای نحوه تعیین و به اشتراک گذاری نتایج به شما اطلاع می دهد.
آیا آزمایش سیتولوژی ادرار خطر یا عوارض جانبی دارد؟
اکثر افرادی که آزمایش آنالیز ادرار انجام می دهند این کار را با ادرار کردن در یک ظرف استریل انجام می دهند که هیچ خطر یا عوارض جانبی ندارد.
اگر پزشک شما مجبور است ادرار شما را با استفاده از کاتتر (لوله باریکی که در مجرای ادرار شما وارد می‌شود) جمع‌آوری کند، ممکن است در معرض خطر عفونت دستگاه ادراری (UTI) باشید. UTI یک بیماری شایع و قابل درمان است.
برخی از اصطلاحاتی که ممکن است در نتایج شما گنجانده شوند عبارتند از:
نمونه نامطلوب
این ممکن است به این معنی باشد که سلول های کافی در نمونه ادرار شما برای معاینه پاتولوژیست وجود ندارد. اگر این نتیجه را دریافت کردید، ممکن است لازم باشد نمونه ادرار دیگری انجام دهید.
منفی برای کارسینوم یوروتلیال درجه بالا
این بدان معناست که آسیب شناس هیچ سلول سرطانی یا سلول غیر طبیعی در نمونه ادرار شما پیدا نکرده است.
سلول‌های آتیپیک اوروتلیال
این بدان معناست که آسیب‌شناس برخی از ناهنجاری‌ها را در نمونه ادرار شما پیدا کرده است، اما سلول‌ها آنقدر غیرطبیعی نبودند که سرطان محسوب شوند.
مشکوک به کارسینوم ادراری با درجه بالا
این بدان معنی است که آسیب شناس سلول های غیر طبیعی در نمونه ادرار شما را پیدا کرده است که ممکن است سرطان باشد.
مثبت برای کارسینوم اوروتلیال درجه بالا
این بدان معناست که آسیب شناس سلول های سرطانی را در ادرار شما پیدا کرده است.
سلول های غیر طبیعی در ادرار شما همچنین می تواند نشانه ای از التهاب در دستگاه ادراری شما باشد. همچنین اگر پرتودرمانی در نزدیکی مثانه خود داشته باشید، ممکن است سلول های غیر طبیعی در ادرار خود داشته باشید.
آزمایش سیتولوژی ادرار تنها می تواند به تشخیص سرطان کمک کند. پزشکان از آن صرفا برای تشخیص سرطان های سیستم ادراری استفاده نمی کنند.
اگر سلول‌های غیر معمول، مشکوک یا سرطانی در ادرار خود دارید، پزشک احتمالاً از شما می‌خواهد که آزمایش‌های بیشتری مانند سیستوسکوپی یا سی‌تی اسکن برای بررسی مثانه و مجاری ادراری خود انجام دهید.
چه زمانی از نتایج آزمایش سیتولوژی ادرار خود مطلع شوم؟
زمان لازم برای دریافت نتایج آزمایش سیتولوژی ادرار به عوامل خاصی بستگی دارد، از جمله:
- اگر آسیب شناس نیاز به بررسی نمونه های بیشتری داشته باشد.
- اگر آزمایش به لکه ها یا روش های خاصی نیاز دارد.
- اگر پزشک یا پاتولوژیست به نظر دوم نیاز دارد.
- اگر آزمایشات دیگری انجام داده اید.
هر موقعیتی منحصربه‌فرد است، بنابراین پزشک به شما ایده بهتری درباره زمان انتظار نتایجتان می‌دهد.
آزمایش سیتولوژی ادرار چقدر دقیق است؟
سیتولوژی ادراری در تشخیص تومورهای تهاجمی با درجه بالا (سلول های سرطانی به سرعت رشد می کنند و گسترش می یابند) و کارسینوم درجا (گروهی از سلول های غیر طبیعی که فقط در محلی که برای اولین بار در بدن تشکیل شده اند یافت می شوند) بسیار مفید است. برای تشخیص این دو حالت دارای دقت 95 درصدی است.
سیتولوژی ادرار در تعیین کارسینوم درجه پایین چندان موفق نیست. میزان دقت 10 تا 50 درصد برای کارسینوم درجه پایین (سلول های سرطانی به آرامی رشد می کنند و گسترش می یابند) و نرخ منفی کاذب قابل توجهی برای این وضعیت دارد، به این معنی که نتایج سیتولوژی ادرار برای کارسینوم درجه پایین منفی است، اما آزمایش‌های دیگر نشان می‌دهد که فرد در واقع سرطان با درجه پایین دارد.
