نگار خلیلی، پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ وظیفه اصلی لوزه ها کمک به جلوگیری از نفوذ باکتری ها به داخل گلو است. برخی از افراد لوزه های بزرگ و برخی افراد لوزه های کوچک دارند.لوزه ها بر اساس یک مقیاس از 0 تا 4 درجه بندی می شوند. صفر به این معنی است که آنها را برداشته اید، 1 به این معنی است که به سختی قابل مشاهده هستند، 2 به این معنی که طبیعی هستند، 3 به این معنی که بزرگ هستند و تقریباً لمس میشوند و 4 به این معنی است که آنها بزرگ هستند.آنها در حال لمس کردن یا روی هم قرار گرفتن یوولا هستند یا یکدیگر را می بوسند. تشخیص این اختلال خیلی مهم است چون متاسفانه بزرگی لوزه سوم در بعضی موارد با سایر بیماریها اشتباه گرفته میشود.
لوزه ها چه می کنند؟
به گزارش سلامت نیوز به نقل از هلث کر بزرگ شدن لوزه ها می تواند یک مشکل مداوم یا نتیجه موقت عفونت باشد. لوزه های شما بخشی از سیستم ایمنی شما هستند، بنابراین با مبارزه بدن با بیماری ها بزرگتر می شوند. پزشکان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث بزرگ شدن مزمن لوزه ها می شود، اما دود سیگار و آلودگی هوا می تواند آنها را بزرگتر کند. اگر لوزههای کودک شما بسیار بزرگ است، ممکن است با صدای بلند خروپف کند که به آن «خروپف قهرمانانه» میگویند یا در بلعیدن برخی غذاها، عمدتاً نانها و گوشتها، مشکل داشته باشد.
چه زمانی لوزه ها را خارج میکنند؟
استرپتوکوک، عفونتی که اغلب والدین نگران آن هستند با لوزه های بزرگ و همراه با گلودرد است. متخصصان گوش، حلق و بینی، لوزه های بزرگ را با استرپتوکوکی تنها پس از دو یا سه عفونت در سال یا اگر کودک شما فقط یک بار در سال به آن مبتلا می شود، خارج نمی کنند.
اما اگر آنها چهار بار در یک سال یا شش بار در دو سال به آن مبتلا شوند، پزشکان گوش و حلق و بینی به احتمال بسیار بیشتری می گویند که زمان بیرون آمدن آنها فرا رسیده است.
لوزه های بزرگ شده از یک عفونت، چه استرپتوکوکی یا غیر آن، معمولاً زمانی که عفونت بهتر شد، به اندازه طبیعی باز می گردند. لوزه های مزمن بزرگ شده نیز ممکن است با بزرگتر شدن کودکان کوچک شوند. در بیشتر مواقع درمان لازم نیست. گاهی اوقات، پزشک اطفال ممکن است یک اسپری بینی را برای کوچک کردن لوزه ها توصیه کند یا آنها را به یک متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع دهد، در صورتی که ممکن است کودک شما ممکن است برای برداشتن آنها نیاز به جراحی داشته باشد که به آن تونسیلکتومی می گویند.
به یاد داشته باشید که بزرگ شدن لوزه ها شایع است. درمان بستگی به اندازه لوزه ها و اختلال در خوردن، خواب یا تنفس دارد یا خیر.
برخی از بچههایی که لوزههای بزرگی دارند، دچار آپنه انسدادی خواب میشوند، که در آن برای چند ثانیه نفس خود را متوقف میکنند و سپس با صدای بلند خرخر میکنند تا تنفس دوباره شروع شود. این به این دلیل است که لوزه ها تا حدی راه هوایی را مسدود می کنند. آزمایشی که یک شبه در بیمارستان انجام می شود به نام مطالعه خواب می تواند با مشاهده این مکث ها به تشخیص اینکه آیا فردی دچار آپنه خواب است یا خیر. گاهی اوقات، کودک مبتلا به آپنه خواب ممکن است نیاز به استفاده از ماسک مخصوص در شب داشته باشد که به تنفس کمک می کند. در صورت تشخیص پزشک این هم میتواند یکی از دلایلی باشد که لوزه ه ها را برمیدارند.
علائم بزرگی لوزه سوم
علائم احتمالی بزرگ شدن لوزه ها یا آدنوئیدها شامل موارد زیر است:
- گلو درد یا خارش
- درد یا مشکل در بلع
- قرمز و متورم لوزه ها و گلو
- لکه های سفید رنگ روی لوزه ها - یا یک پوشش سفید، زرد یا خاکستری روی لوزه ها
- تب بالای 100.4 درجه فارنهایت (38 درجه سانتیگراد)
- غدد لنفاوی متورم (غدد در دو طرف گردن زیر گوش)
- معده درد یا استفراغ (در کودکان کوچکتر شایع تر است)
رشد غیرطبیعی لوزه سوم سوراخهای پشت بینی را تنگ کرده و موجب تنفس دهانی خواهد شد. این مهمترین علامت بزرگی غیرطبیعی لوزه سوم است. وقتی تنفس مشکل پیدا کرد، ممکن است صدادار شود و خرخر در خواب نیز اضافه شود. گاهی این خرخر والدین را بیشتر نگران میکند در صورتی که حتی اگر خرخر هم وجود نداشته باشد، همین که تنفس از راه دهان صورت میگیرد، یک امر غیرطبیعی است. علاوه بر این مشکل چون لوزه سوم سوراخهای پشت بینی را میبندد، ترشح از بینی هم ممکن است بوجود آید.
یکی از علائم مهم دیگر در این کودکان این است که صدایشان اغلب تودماغی میشود. تغییرات دیگری هم در این افراد ایجاد میشود به طوری که در درازمدت قیافه این کودکان طوری تغییر میکند که در اصطلاح پزشکی به آنها قیافه لوزه سومی یا آدنوئید فیس میگویند.
چهره کودکان گویای مشکلات مزمن آنهاست به قدری که ما وقتی به آنها نگاه میکنیم، تا حد زیادی به شدت مشکلشان پی میبریم. دهان این کودکان همیشه باز است. لبهای بالایشان به طرف بالا برگشته و موجب نمایان شدن دندانهای جلوییشان میشود. گاهی کبودی زیر چشم نیز دیده می شود.
آیا التهاب لوزه ویروسی است یا باکتریایی؟
التهاب لوزه ها می تواند ویروسی یا باکتریایی باشد:
- لوزه های ویروسی : ویروس هایی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا ( آنفولانزا ) تا 70 درصد موارد لوزه را ایجاد می کنند.
- لوزه های باکتریایی (گلودرد استرپتوکوکی) : باکتری هایی مانند استرپتوکوک گروه A باعث سایر موارد لوزه می شوند. التهاب لوزه های باکتریایی معمولا گلودرد استرپتوکوکی نامیده می شود . افراد بدون لوزه نیز ممکن است به گلودرد استرپتوکوکی مبتلا شوند.
آیا ورم لوزه مسری است؟
بله. ویروس ها و باکتری هایی که باعث التهاب لوزه می شوند بسیار مسری هستند و به روش های زیر منتقل می شوند:
- بوسیدن یا اشتراک ظروف، غذا یا نوشیدنی
- تماس نزدیک با کسی که بیمار است
- لمس یک سطح آلوده و سپس لمس بینی یا دهان
- استنشاق ذرات ریز که هنگام عطسه یا سرفه فرد بیمار در هوا منتقل می شوند
تاثیر لوزه سوم بر سایر ارگانهای بدن
علاوه بر مشکل تنفسی، لوزه سوم روی سایر قسمتهای بدن و سایر ارگانها هم تاثیر میگذارد. یکی از آنها ارگانهای مجاور با لوزه سوم است مانند عفونتهای مکرر بینی، سینوسها و گوشها. در این کودکان غدد لنفاوی گردن در ناحیه زاویه فک بزرگ میشود که این حالت در پاسخ به التهاب و عفونتهای طولانی لوزههااست.
در اینجا به چند مورد از مشکلاتی که لوزه سوم زمینه ساز آنهاست اشاره می کنیم:
۱. یکی از آنها بیماریهای گوش است. لوزه سوم در پشت بینی قرار دارد، چون مجرای شیپور استاش هم به پشت بینی باز میشود، التهاب لوزه سوم با بستن شیپور استاش باعث ابتلای گوش میانی به عفونتهای مکرر خواهد شد. در بسیاری از کودکان تجمع مایع در پشت پرده گوش ایجاد میشود. این مایع ممکن است مدتها بماند و به درمانهای دارویی هم پاسخ ندهد. این کودکان همچنین ممکن است مستعد بیماریهای مکرر گوش میانی شوند.
۲. مشکل دیگر، بیماریهای بینی و سینوسهای اطراف آن است. بینی این کودکان مدام ترشحات چرکی دارد. به طوری که خیلی اوقات والدین مجبورند مدام به آنها آنتی بیوتیک بدهند.
مشکل دیگر، اختلالات رشد فک و صورت این کودکان است. بخصوص فک بالا. در این کودکان فک به صورت طبیعی رشد نمیکند. به طوری که مشکل فک بالا به صورت عمیق شدن کام بروز میکند. فک بالای این کودکان به صورتی است که رشد طولی آن صورت کودکان را دراز و کشیده میکند. همچنین این کودکان اختلال جفت شدن دندانها را دارند و لثه آنها نیز مشکل پیدا میکند.
۳. عارضه دیگر ناشی از لوزه سوم، اختلالات سیستم تنفسی تحتانی است که شامل لارنژیت مزمن و برونشیت میشود. طبیعی است وقتی هوا نمیتواند از بینی رد شده و تصفیه و مرطوب گردد، از دهان وارد میشود و در نتیجه حنجره و ریه هم دچار التهاب و عفونت خواهد شد.
۴. نکته دیگر مربوط به سایر اثرات جسمی مثل کاهش اشتها است. کودک به خاطر تنفس از راه دهان، نمیتواند همزمان هم تنفس کند و هم غذا بخورد برای همین کم اشتها شده و به دنبال آن کاهش رشد جسمی پیدا میکند. همچنین سیستم ایمنی بدن این کودکان چون ضعیفتر میشود، نسبت به عفونتها حساستر خواهد شد.
۵. نکته دیگر اثرات لوزه سوم بر هوش و رشد ذهنی کودکان است. فعالیت ذهنی این کودکان به خاطر کاهش اکسیژن در طی خواب و عفونتهای مکرر، کم میشود به طوری که آنها معمولا در انجام تکالیف مدرسه و درسشان عقبتر هستند.
۶. مساله دیگر اختلال خواب است. این کودکان خوابشان منقطع است. چون در طی خواب مشکل تنفسی دارند و مجبور میشوند پوزیشن خود در خواب را مدام تغییر دهند. این مساله در کودکان کوچکتر عاملی است که آنها را مستعد شبادراری هم میکند. همراه با این مشکل در طی روز این کودکان احساس خستگی دارند و بیحالند. بعضی از این کودکان هم دچار عدمتمرکز و بیش فعالی میشوند. تغییرات رفتاری نیز در این کودکان به وفور دیده میشود.
۷. در موارد خیلی شدید حتی این مشکل روی سیستم قلبی - عروقی آنها هم میتواند تاثیر بگذارد. به هر حال میبینیم که یک لوزه سوم که ساده و پیش و پا افتاده به نظر میرسد، چقدر میتواند عواقب داشته باشد. برای همین است که ما همیشه پیشگیری را در این اختلال مقدم بر درمان میدانیم. چون بهطور مثال کودکی که دچار اختلال رشد فک و صورت شده و دندانهایش جفت نمیشود، با بزرگ شدن کودک با این که لوزه سوم از بین میرود ولی آثاری که در رشد فک و صورت است، به صورت یک یادگار دائمی با کودک میماند. شاید اگر درمان سادهای برای این کودک میشد، از درمانهای بسیار پیچیدهتر در بزرگسالی نجات مییافت. بسیاری از کودکانی که برای ارتودنسی مراجعه میکنند، مشکل تنفس دهانی به خاطر لوزه سوم را داشتهاند.
لوزه سوم و آلرژی
لوزههای شما بهعنوان یک سیستم تصفیه در برابر باکتریها، ویروسها و زبالهها عمل میکنند، که دومی شامل آلرژنهایی مانند گرده و ذرات غذا هم میشود. اگر کسی به انواع خاصی از غذا یا سایر مواد آلرژی زا واکنش آلرژیک نشان دهد، می تواند منجر به التهاب دستگاه تنفسی فوقانی و در نتیجه تورم لوزه ها شود. لوزه های شما ممکن است به دلیل آلرژی متورم و ملتهب شوند. بیماری های مقاربتی (STD) نیز ممکن است باعث تورم لوزه ها شوند.
تشخیص لوزه سوم
تشخیص این اختلال خیلی مهم است چون متاسفانه بزرگی لوزه سوم در بعضی موارد با سایر بیماریها اشتباه گرفته میشود. علائم بزرگی لوزه سوم گرفتگی بینی و ترشحات آن است. کودکی هم که دچار عفونتهای سینوسی مزمن است، مهمترین علامتش گرفتگی و ترشح بینی است. این علائم در کودکی هم که دچار آلرژی مزمن است، دیده میشود. بنابراین ما نیاز داریم که برای افتراق این علائم اقدامات تشخیصی انجام دهیم.
اولین قدم معاینه ساده است. معاینه بینی و حلق و گوش شامل این معاینات میشود. بعد از آن برای این که دقیقا ارزیابی را کامل کنیم، معاینه دقیقتر، معاینه به کمک آندوسکوپ از راه بینی است. به این ترتیب تمام مشکلاتی که شامل سینوزیت، آلرژی، پولیپ، لوزه سوم، بزرگی شاخکهای بینی است، را میتوانیم افتراق و تشخیص دهیم. این کار اگر توسط یک متخصص که تجربه کافی و لازم دارد، انجام شود، برای کودک خیلی راحت است. در بچههای با سن خیلی کم مثلا زیر سه سال ممکن است ما از روشهای تصویربرداری استفاده کنیم. ولی در کودکان با سن بالاتر که همکاری خوبی دارند، بررسی های دقیقتر را با معاینه آندوسکوپی انجام میدهیم.
التهاب لوزه چگونه درمان می شود؟
درمان لوزه بستگی به عامل ایجاد عفونت دارد. در حالی که علائم لوزه های ویروسی و لوزه های باکتریایی می توانند مشابه باشند، درمان آنها متفاوت است.
التهاب لوزه های باکتریایی چگونه درمان می شود؟
پزشکان التهاب لوزه های باکتریایی (گلودرد استرپتوکوکی) را با داروهای آنتی بیوتیک درمان می کنند. آنتی بیوتیک ها نیاز به نسخه دارند. شما معمولاً حدود 10 روز آنتی بیوتیک را به صورت خوراکی مصرف می کنید. رایج ترین آنتی بیوتیک ها برای گلودرد استرپتوکوکی عبارتند از:
- پنی سیلین
- کلیندامایسین
- سفالوسپورین
بسیار مهم است که دستورالعمل های پزشک خود را دنبال کنید و دوره کامل آنتی بیوتیک ها را مصرف کنید، حتی اگر بعد از چند روز احساس بهتری داشته باشید. باید آنتی بیوتیک را تمام کنید تا عفونت عود نکند، بدتر نشود یا به قسمت دیگری از بدن شما سرایت نکند.
التهاب لوزه های ویروسی چگونه درمان می شود؟
آنتی بیوتیک های مورد استفاده برای درمان لوزه های باکتریایی (گلودرد استرپتوکوکی) روی لوزه های ناشی از عفونت ویروسی اثری ندارند. برای تسکین علائم لوزه های ویروسی، پزشک موارد زیر را توصیه می کند:
- استراحت زیاد
- مایعاتی برای هیدراته ماندن
- مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن
- پاستیل گلو
اگر التهاب لوزه ادامه پیدا کند چه اتفاقی می افتد؟
اگر عفونتهای مزمن یا مکرر لوزهها دارید، ممکن است پزشک شما جراحی لوزه را توصیه کند . این روشی برای برداشتن لوزه ها با جراحی است.
آیا التهاب لوزه به خودی خود از بین می رود؟
در بیشتر موارد، علائم التهاب لوزه در عرض سه تا چهار روز از بین می رود. اما اگر علائم بیشتر طول بکشد، باید به پزشک مراجعه کنید تا سایر مسائل جدیتر را رد کنید.
چگونه می توانم علائم التهاب لوزه را مدیریت کنم؟
برای تسکین علائم لوزه های ویروسی و باکتریایی، می توانید:
- از مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید
- مایعات گرم مانند چای، سیب یا آبگوشت بنوشید
- با آب نمک گرم غرغره کنید
- پاستیل گلو را امتحان کنید
آیا التهاب لوزه عوارضی دارد؟
عوارض ناشی از التهاب لوزه معمولاً با گلودرد استرپتوکوکی و باکتری استرپتوکوک همراه است. آنها عبارتند از:
- التهاب لوزه مزمن . افرادی که بیش از هفت بار در سال به ورم لوزه مبتلا می شوند ممکن است دچار التهاب لوزه مزمن شوند. پزشکان ممکن است جراحی را برای برداشتن لوزه های شما توصیه کنند، به خصوص اگر در شب خروپف می کنید یا مشکل خواب دارید.
- سنگ لوزه . اگر برای مدت طولانی لوزه های عفونی یا ملتهب داشته اید، ممکن است دچار سنگ لوزه شوید. سنگهای لوزه، تکههای سخت و کلسیفیهای از باکتریها و وبقایای غذایی هستند که در گوشهها و سوراخهای لوزههای شما پنهان میشوند.
- مخملک . گلودرد استرپتوکوکی می تواند به مخملک تبدیل شود و باعث ایجاد بثورات قرمز و تب شود. مخملک در کودکان بیشتر از بزرگسالان رخ می دهد، اما شایع نیست.
- آبسه اطراف لوزه . در موارد شدید التهاب لوزه، آبسه (مجموعه ای از چرک) در اطراف لوزه شما ایجاد می شود. آبسه های دور لوزه در بزرگسالان و نوجوانان بیشتر از کودکان رخ می دهد. وزشکان اغلب جراحی را برای تخلیه آبسه توصیه می کنند.
- تب روماتیسمی . اگرچه نادر است، اما اگر گلودرد استرپتوکوکی درمان نشود یا دوره کامل آنتی بیوتیک را کامل نکنید، تب روماتیسمی ممکن است رخ دهد. تب روماتیسمی در کودکان بیشتر از بزرگسالان رخ می دهد. می تواند منجر به آسیب دائمی قلب شود.
- گسترش عفونت . زمانی که باکتری استرپتوکوک درمان نشود، می تواند از گلو به گوش میانی، سینوس ها یا سایر قسمت های بدن شما سرایت کند. این عفونت می تواند منجر به عوارضی مانند سینوزیت ، گلومرولونفریت یا فاسیای نکروزان شود.
چگونه می شود از التهاب لوزه جلوگیری کرد؟
در حالی که نمی توانید به طور کامل از التهاب لوزه پیشگیری کنید، کارهایی وجود دارد که می توانید برای کاهش خطر انجام دهید. مثلا:
- دست های خود را اغلب بشویید، به خصوص قبل از دست زدن به بینی یا دهان
- از به اشتراک گذاشتن غذا، نوشیدنی یا ظروف با فردی که بیمار است خودداری کنید
- مسواک خود را مرتباً تعویض کنید
در صورت ابتلا به لوزه چه انتظاری می توانم داشته باشم؟
اکثر موارد لوزه های ویروسی در عرض چند روز با مایعات و استراحت زیاد برطرف می شوند. آنتی بیوتیک ها معمولاً در حدود 10 روز التهاب لوزه های باکتریایی (گلودرد استرپتوکوکی) را از بین می برند. التهاب لوزه ها معمولاً هیچ مشکل جدی یا پایداری برای سلامتی ایجاد نمی کند.
التهاب لوزه در بزرگسالان چقدر جدی است؟
التهاب لوزه در بزرگسالان در مقایسه با کودکان جدی تر نیست. اما بزرگسالان ممکن است عوامل خطر خاصی داشته باشند که می تواند احتمال ابتلا به آن را افزایش دهد. این عوامل خطر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سن _ افراد بالای 65 سال در برابر انواع عفونت ها آسیب پذیرتر هستند.
- جراحی نکردن لوزه ها . اگر لوزه های فرد مبتلا را حذف نکرده باشید، احتمال ابتلا به ورم لوزه ها بیشتر است.
- تماس مکرر با کودکان . والدین، پدربزرگ ها و مادربزرگ ها، معلمان و دیگرانی که از نزدیک با کودکان کار می کنند بیشتر در معرض ابتلا به التهاب لوزه هستند.
بزرگسالان نیز بیشتر در معرض ابتلا به آبسه های اطراف لوزه در نتیجه التهاب لوزه هستند.
ورم لوزه چقدر طول خواهد کشید؟
بیشتر اوقات، علائم التهاب لوزه در عرض سه تا چهار روز از بین می رود. همانطور که در بالا ذکر شد، اگر علائم شما بیشتر از آن طول بکشد، حتما به پزشک خود مراجعه کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر موارد زیر را دارید باید به پزشک مراجعه کنید:
- گلودرد بیش از چهار روز
- تب بیش از 101 درجه فارنهایت (38.33 درجه سانتیگراد)
- مشکل یا درد هنگام بلع
- دشواری در تنفس
- لوزه های دردناک یا متورم
التهاب لوزه ها عفونت لوزه های شما است که می تواند باعث گلودرد، تب، مشکل در بلع و سایر علائم شود. درمان بستگی به ویروسی یا باکتریایی بودن عفونت دارد. التهاب لوزه ها بسیار شایع است و به راحتی با استراحت و دارو درمان می شود. اگر عفونتهای مزمن لوزه دارید، احتمالا پزشک شما جراحی لوزه را توصیه خواهد کرد.