تقی حسن زاده، پایگاه خبری دانا، سرویس استانها، بازدید از خانه های تاریخی موجود در کهن شهرهای کشورمان از جمله قزوین که از معماری شکوهمند ایرانی-اسلامی و تزیینات زیبا برخوردارند همیشه برای گردشگران جذاب و هیجان انگیز است و در قالب تونل زمان عمل کرده و آنها را برای لحظاتی وارد یک دنیای دیگر می کند و به حال و هوای گذشته می برد.
خانه های قدیمی قزوین نسبت به سایر بناهای تاریخی این شهر کمتر مورد معرفی قرار گرفته اند، در حالی که بازدید و حضور در این خانه ها به تنهایی می تواند یک روز از اوقات گردشگران را پر کند.
براساس آخرین آمار ۶۵ خانه تاریخی در قزوین مربوط به دوره های مختلف تاریخی وجود دارد که بیشترین آنها مربوط به دوره قاجاریه هستند.
در این گزارش به معرفی کوتاه و اجمالی چند خانه تاریخی قزوین پرداخته ایم تا آنها را به گردشگرانی که در ایام نوروز ۱۴۰۲ قصد بازدید از این شهر را دارند، معرفی کنیم.
خانه حسینیه امینی ها
خانه حسینیه امینی ها را می توان از مشهورترین خانه های تاریخی قزوین نام برد که البته بیشتر به حسینیه امینی ها شهرت دارد، خانه حسینیه امینی ها در دو طبقه بنا شده و دارای چهار حیاط است و بخش بیرونی آن مورد بازدید گردشگران قرار می گیرد.
معمولا گردشگرانی که به قزوین سفر می کنند، بازدید از این بنای تاریخی واقع در خیابان مولوی را جزو اولویت های خود قرار می دهند.
این خانه که متعلق به حاج محمدرضا امینی از تجار معروف قزوین در زمان قاجاریه بوده است، در سال ۱۲۷۵ وقف برگزاری آئین های عزاداری ماه محرم شد، البته هنوز هم در ایام محرم بساط روضه خوانی و مراسم های عزاداری در این خانه برپاست.
تالارهای شمالی، میانی و جنوبی به همراه چندین اتاق بخش اصلی طبقه همکف این خانه تاریخی زیبا را تشکیل داده اند و در زیرزمینی این خانه نیز سرداب، مطبخ و انبار قرار دارد.
زیباترین بخش این خانه را می توان سه تالاری که توسط ارسی های زیبا به یکدیگر پیوند خورده اند، دانست که با چلچراغ،طاقچه ها، آینه کاری ها، نقاشی های روی چوب و گچبری های هنرمندانه ای تزیین شده و هر گردشگری را به تحسین وامی دارند.
خانه بهروزی ها
خانه بهروزی ها از ابنیه های تاریخی شهر قزوین واقع در خیابان بوعلی غربی قزوین است که در سال های اخیر با حمایت صندوق احیا و بهره برداری بناهای تاریخی به اقامتگاه سنتی تبدیل شده است.
در برخی اوقات بازدید از خانه های تاریخی گردشگران را ارضا نمی کند و خیلی از آنان دوست دارند تا امکان اقامت ولو حتی یک شب را در این خانه ها داشته باشند که این امکان در این خانه تاریخی فراهم شده است.
این بنا مربوط به دوره قاجاریه است و حدود ۱۰ سال قبل مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت، این خانه تاریخی در نزدیکی بازار سنتی قزوین واقع شده و گردشگرانی که به بازار سنتی و همچنین کاروانسرای سعدالسلطنه سر می زنند می توانند با سه تا چهار دقیقه پیاده روی از این بنا دیدن کنند.
خانه تاریخی بهروزی ها با هزار و ۳۰۰ متر مربع مساحت، در سال ۸۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
خانه یزدی ها یا میریان زاده
این خانه تاریخی زیبا در خیابان مولوی و در حوالی بازار سنتی قزوین قرار دارد و علاوه برخانه یزدی ها به خانه میریان زاده نیز شهرت دارد.
خانه تاریخی یزدی ها در دوره قاجاریه بنا شده و حدود ۷۰۰ متر مربع نیز مساحت دارد.
این بنای تاریخی در ۲ طبقه بنا شده و دارای دو ورودی از جانب غرب و شرق است، این خانه تاریخی همچنین دارای یک آب انبار است که در قدیم مکانی برای ذخیره آب مورد استفاده قرار می گرفته است.
در سالیان اخیر این خانه پاتوق خیلی از هنرمندان و فعالان صنایع دستی قزوین بوده و کارگاه ها و نمایشگاه های مختلفی از هنرهای سنتی در آن برگزار شده است.
خانه یزدی ها طی سالیان اخیر از سوی میراث فرهنگی مرمت شده و در حال حاضر برای فعالیت های خدماتی و فرهنگی در اختیار بخش خصوصی قرار دارد.
خانه امیرکبیر یا عمارت سردار مفخم
این عمارت زیبای ۲ طبقه در خیابان هلال احمر قزوین واقع و در فاصله نزدیکی از دولتخانه صفوی قرار دارد و در دوره قاجاریه احداث شده است.
این خانه به سردار مفخم نماینده و وکیل مردم قزوین در دوره های چهارم و پنجم مشروطه تعلق داشته است.
عمارت زیبا و باشکوه امیرکبیر یا سردار مفخم در سال ۱۳۷۷ به ثبت ملی رسید و پیش از آن نیز از سوی میراث فرهنگی مورد مرمت و بهسازی قرار گرفته بود.
یکی از ویژگی های این خانه تاریخی برخورداری از ستون های زینتی و همچنین وجود سه نمای متفاوت است.
این خانه تاریخی در سالیان اخیر در اختیار بعضی نهادها و دستگاه ها از جمله نمایندگی وزارت خارجه و همچنین اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قزوین قرار داشته است.
خانه تاریخی زعیم
خانه تاریخی زعیم در چهارراه نادری قزوین و در تقاطع خیابان بوعلی غربی قرار دارد.
قدمت این خانه تاریخی به دوره صفوی بازمی گردد و در بخشی از اتاق های این بنا تزییناتی نظیر نقاشی،مقرنس کاری، گچبری و آینه کاری مشاهده می شود، این خانه دارای سه حیاط بوده اما امروز تنها یک حیاط از این بنا به یادگار باقی مانده است.
این خانه تاریخی زیبا در ۱۳۸۸ از سوی میراث فرهنگی خریداری و مورد مرمت و بهسازی قرار گرفت.
این بنای تاریخی اکنون به اولین خانه ایرانی قزوین تبدیل شده که در آن با هدف احیا و باززنده سازی خانه های تاریخی کشور آئین های فرهنگی و هنری قدیمی در آن معرفی و برگزار می شود.
خانه موزه ابوترابی
خانه موزه ابوترابی یکی از بناهای تاریخی مربوط به دوره قاجاریه در قزوین است.
گردشگرانی که از سمت خیابان شهدا (سپه) قصد بازدید از دولتخانه صفوی و سردر رفیع عالی قاپو را دارند می توانند در مجاورت آن از این خانه موزه تاریخی که در نبش خیابان قرار گرفته است، دیدن کنند.
این خانه تاریخی متعلق به آیت الله سید عباس ابوترابی از شخصیت های مطرح دینی و روحانیون برجسته قزوین است که نقش مهمی در شکل دهی مبارزات ستم شاهی در این شهر داشت.
این منزل تاریخی امروز به موزه ای برای پاسداشت خاندان ابوترابی تبدیل شده است.
خانه تاریخی رئوفی
خانه تاریخی رئوفی در خیابان شهدا (سپه) قزوین قرار گرفته و زمان احداث آن به دوره قاجاریه بازمی گردد.
این خانه تاریخی طی سال های اخیر به مکانی برای برگزاری کارگاه های صنایع دستی و همچنین نمایش و عرضه هنرهای سنتی قزوین تبدیل شده و گردشگران با بازدید از آن می توانند با صنایع دستی منطقه آشنا شده و برای خود سوغات تهیه کنند.
گردشگرانی که از مسجد جامع عتیق قزوین بازدید می کنند می توانند از این خانه تاریخی که در مجاورت این مسجد قرار دارد نیز دیدن کنند.
خانه تاریخی رئوفی در سال ۱۳۷۸ به جمع آثار موجود در فهرست ملی افزوده شد.