فاطمه سادات زاهدی ، کارشناس ارشد مشاوره ، پایگاه خبری دانا ، گروه سلامت و سبک زندگی؛ این هفته در در بخش معرفی کتاب به معرفی کتاب "والد سوم " پرداخته است .
کتاب «والد سوم» نوشته حجتالاسلام سید علیرضا تراشیون، به یکی از موضوعات مهم و نوین در حوزه تربیت کودک و نوجوان یعنی تأثیر رسانهها در فرایند تربیت میپردازد. عنوان کتاب، استعارهای از نقش مهم و پررنگ رسانهها در کنار پدر و مادر در تربیت فرزندان است. به بیاندیگر، اگر والدین، اولین و دومین مربی کودک باشند، رسانهها بهعنوان «والد سوم»، تأثیری بهمراتب گستردهتر و عمیقتر دارند؛ بهویژه در دنیای امروز که حضور کودکان در معرض رسانههای مختلف – از تلویزیون و ماهواره گرفته تا اینترنت، شبکههای اجتماعی و بازیهای رایانهای – امری اجتنابناپذیر است.
نویسنده با زبانی ساده، روان و متناسب با مخاطب عام، به تشریح نقشهای تربیتی رسانه میپردازد و خطراتی را که در صورت غفلت والدین ممکن است فرزندان را تهدید کند، گوشزد میکند. او با مثالهای واقعی و ملموس، نشان میدهد که چطور محتوای تصویری و صوتی میتواند باور، رفتار، اخلاق و حتی سبک زندگی فرزندان را شکل دهد. به اعتقاد او، رسانهها نهتنها رقیب والدین در تربیت هستند، بلکه گاهی نقش پررنگتری نسبت به آنها ایفا میکنند، زیرا بهصورت مستمر و بدون محدودیت سنی در دسترس کودکان قرار دارند.
در این کتاب، نویسنده تلاش میکند ابتدا شناخت درستی از سازوکار تأثیرگذاری رسانهها ارائه دهد. سپس، به مخاطبان خود – که عمدتاً پدر و مادرها، مربیان و دغدغهمندان تربیت دینی هستند – راهکارهایی عملی برای مدیریت مصرف رسانهای فرزندان آموزش میدهد. این راهکارها تنها محدود به کنترل زمان استفاده یا نصب نرمافزارهای فیلترینگ نیست، بلکه شامل تقویت قدرت تحلیل، افزایش سواد رسانهای خانواده، جایگزینی رسانههای سالمتر و ایجاد محیط غنی در خانه برای پاسخگویی به نیازهای روانی و شناختی کودک نیز میشود.
یکی از ویژگیهای برجسته این کتاب، پرداختن به ریشههای علاقه کودکان به رسانههاست. حجت الاسلام تراشیون با رویکردی تربیتی و روانشناختی، نشان میدهد که گاهی دلیل گرایش کودکان به تلویزیون یا گوشی، کمتوجهی عاطفی از سوی والدین، نبود الگوی جذاب در خانه یا حتی خستگی والدین است. در نتیجه، کتاب نهتنها یک هشداردهنده نسبت به آثار منفی رسانههاست، بلکه دعوتی است برای احیای نقش فعال و آگاهانه والدین در فرایند تربیت.
کتاب «والد سوم» مناسب والدینی است که به دنبال ایجاد تعادل بین استفاده از رسانهها و تربیت سالم فرزندان هستند. این کتاب در عین اینکه علمی و آموزنده است، سبک نگارشی سادهای دارد و برای عموم خانوادهها قابل استفاده است. خواندن آن میتواند نقطه عطفی در نگاه والدین به مفهوم تربیت در عصر دیجیتال باشد.