به گزارش خبرنگار گروه آموزش خبرگزاری دانا، کشور کوچک فنلاند ممکن است بیش از همه به خاطر برند معروف تلفن همراه نوکیا که متعلق به این کشور است شناخته شود. اما اخیرا فنلاند در سطح جهان توجهات بسیاری را به خود معطوف ساختهاست. از آن رو که دارای سیستم آموزشی ممتازی نسبت به دیگر کشورهاست. در سال های اخیر دانش آموزان فنلاندی توانسته اند در آزمون های بین المللی نمرات بسیار خوبی کسب کنند.
در تقابل با نظام سنتی آموزشی که با ساعات آموزشی زیاد و محفوظات و تکالیف بسیار شناخته میشود، نظام آموزشی فنلاند از این جهت موفق است که کمتر بر تکالیف تکیه میکند و بیشتر بر برنامهها و بازیهای خلاقانه در محیط مدرسه تاکید دارد. همین باعث شده تعداد زیادی از پژوهشگران به این کشور شمالی بروند تا دریابند چه نکات برجستهای در این نظامهای آموزشی وجوددارد که در نظامهای دیگر مغفول واقع شدهاست.
نکات برجسته نظام آموزشی فنلاند
1- فنلاند از کودکان آزمونهای استاندارد نمی گیرد.
2- هر مدرسهای برنامه آموزشی خود را دارد و هر معلمی نحوه تدریس خود را.
3- نمره دادن به دانش آموزان تا کلاس هشتم اجباری نیست.
4- همه معلمها باید مدرک فوق لیسانس داشته باشند.
5- فنلاند به مقابله منفی با عملکرد نامناسب معلمان نمیپردازد؛ بلکه معلمی که "ضعیف" شناخته میشود نیاز به گذراندن دورههای حرفهای بیشتری است. آنها با تهدید اخراج روبهرو نمیشوند.
6- در فنلاند فرهنگ همکاری بین مدرسهای و نه رقابت بین مدرسیهای وجود دارد. همه مدرسهها تقریبا در یک سطح قرار دارند بنابراین نیازی به امکانات بیشتر تخصیص دادن برای یکی نسبت به دیگران وجود ندارد.
7- در فنلاند مدرسه خصوصی وجود ندارد.
8- آموزش در فنلاند بر "حق مساوی برای همگان" تاکید دارد. آنها به برابری و مساوات بیشاز هعمه چیز تاکید دارند.
9- بیشتر بودجه آموزشی در فنلاند مستقیما به خود مدارس سرازیر میشود آنچنانکه مدیران به اندازه معلمان حقوق میگیرند.
10- فرهنگ فنلاندی به استقلال کودکان بسیار اهمیت میدهد. کودکان اغلب خود باید به مدرسه بروند، حال پیاده یا با دوچرخه .
11- مدارس در فنلاند تکالیف کمی را به کودکان در خانه تحمیل میکنند؛ چرا که فرض بر این است که کودک در خود مدرسه باید درس را بیاموزد.
12- مدارس فنلاند ورزش دارند ولی تیم ورزشی ندارند. رقابت برای آنها خیلی پسندیده نیست.
13- تاکید بر تمام دانشآموزان وجود دارد. برای مثال اگر کودکی در درس از دیگران به هر دلیل عقب بیفتد تمام تلاش معلم آن است که دانش آموز خود را به سطح کلاس برساند و اگر برای دانش آموزی درس معمول کلاس ساده و از این رو کسل کننده باشد معلم می کوشد فضای درسی او را به گونهای متحول کند که اشتیاق آموختن او از بین نرود.
درسی که ما می توانیم بگیریم
همان طور که میتوان دید شاید انعطاف پذیری و عدالت مهمترین نکته در نظام آموزشی فنلاند باشد. می توان این انعطاف پذیری را در اهمیت همه افراد دید. وقتی هر کسی در هر نقطه از کشور دارای حق مساوی برخورداری از آموزشوپرورش است، نظام آموزشی باید خود را با شرایط او هماهنگ کند.
از همین رو، هر مدرسه روال آموزشی خود را دارد. این روال وابسته به موقعیت مدرسه است. هر معلم میتواند روال تدریس خود را در کلاس پیاده کند. بسته به کلاس و سطح دانش آموزان. هر دانشآموز ،چه ضعیف چه قوی، باید سهم برابری از کلاس ببرد.
مدرسه خصوصی و غیر انتفاعی در فنلاند معنی ندارد. وظیفه معلم تحت یک دگردیسی به نام «تکلیف مدرسه» از دوش معلم به دوش والدین دانش آموز منتقل نمی شود. نکته دیگر آنکه روحیه رقابت کاذب که مدارس و سیستم آموزشی ایران گویی تمامی ندارد و تنها از شکلی به شکل دیگر تبدیل می شود در تقابل محض با نظام آموزشی فنلاند است. قرار نیست کسی به نمره بالا تر، رتبه بالاتر، معدل بالاتر، مدرسه بهتر، کلاسهای فوق برنامه بیشتر و... به دیگران فخر بفروشد. همه امکانات آموزشی برای همه دانش آموزان برابر است.
آنچه از این نظام بیرون خواهد آمد افرادی هستند که طعم عدالت و همبستگی را در کنار آموزش مفید و موثر چشیدهاند و پس از اتمام دوران تحصیل آمادهاند تا همین روحیه و بینش را در جامعه و محیط کار به کار ببندند. /پایان پیام