تززل در بنیان رفتار‌های خانواده، نوجوانان را به اسارت بلوغ زودرس می‌کشاند

بلوغ زودرس از دو جنبه متفاوت، علت ایجاد کننده و تاثیر آن بر وضعیت روانی و اجتماعی کودک اهمیت زیادی دارد؛ که این موضوع بر رشد قدی و روانی کودک تاثیرگذار است‌ چرا که وقتی یک کودک قبل از سن فیزیولژیکی به بلوغ جسمی می‌رسد به علت عدم تطابق بلوغ فکری و جسمی مقابل استرس‌های زمان‌ ‌جوانی قرار می‌گیرد و آسیب‌های روانی از زمانی آغاز می‌شود که کودکان نمی‌دانند باید چگونه رفتار کنند لذا از اطرافیان خود بدون آنکه قدرت کافی تحلیل داشته باشند الگوبرداری می‌کنند و یا از افراد بی‌تجربه و اغلب همسال‌های خود راهنمایی می‌گیرند. 

بلوغ زودرس در دختران، چندین برابر شایع‌تر از جمعیت پسر‌ها است و آسیب‌های ناشی از بلوغ زودرس در دختران به مراتب از پسران بیشتر است؛ در بعضی از دختر‌ها، علت بلوغ زودرس بیشتر جنبه خانوادگی دارد و در‌ ‌سایر افراد خانواده نیز چنین حالتی دیده شده است، ولی در مواردی بیماری‌های مهم دستگاه عصبی مرکزی می‌تواند این حالت را ایجاد کند و از نظر شکل فیزیکی‌ ‌و روانی، این کودکان می‌توانند دچار مشکلات زیادی شوند. 

مجید ابهری به عنوان یک جامعه‌شناس معتقد است که غذاهای آماده، بازی رایانه‎ای، تماشای فیلم ،دیدن صحنه‌های غیر اخلاقی ماهواره‌ای و رفتارهای نا‌متعارف خانوادگی از جمله علل اصلی بلوغ زود رس به شمار می‌آیند که با افزایش این عوامل در خانواده‌ها در چند سال آتی شاهد رواج بلوغ زودرس در کشور خواهیم بود. 

این جامعه‌شناس بر این باور است که در سال‌های اخیر متاسفانه خانواده‌ها بدون توجه به حضور فرزند خود در محیط دست به رفتارهای نامناسب می‌زنند و یا به تماشای برنامه‌های می‌پردازند که بر رفتار فرزند خانواده تاثیر منفی می‌گذارد. 

رفتارهای نامناسب، عدم پوشش مناسب در خانه، صحنه‌های خشونت آمیز یا جنسی موجب تحریک غدد جنسی در کودکان می‌شود و این امر منجر به ترشحات غدد در ‌‌‌‌نهایت بلوغ زودرس را در کودکان می‌شود.

در بُعد حیات فردی بلوغ زودرس عوارضی نظیر ضعف بدن، افت حیات عقلانی، بروز و ظهور اضطراب، هیجانات پر دامنه و غیر قابل کنترل، بروز حالت یاس و تزلزل روحی، اختلالات عصبی و کندی در رشد فکر را در پی دارد. 

مصطفی فروتن، روان‌شناس و آسیب‌شناس، بنیان خانواده را به عنوان مهم‌ترین عضو جامعه و پر نقش‌ترین مجموعه در بروز بلوغ زودرس و کنترل آسیب‌های مربوط به آن می‌داند. او از خانواده‌ها درخواست دارد تا با ایجاد یک فضای امن و صمیمی به صورت علمی و دوستانه به سوالات کودکان در خصوص بلوغ پاسخ دهند. 

فروتن مدعی است که نبود فضای امن و صمیمی در خانه و عدم پاسخگویی به فرزندان باعث می‌شود تا کودکان بدون هیچ علمی به دنبال پاسخ‌، پرسش‌های خود بروند و ممکن است راهی را طی کنند که در ‌‌‌‌نهایت به بی‌راهه منتهی می‌شود.

این آسیب‌شناس گروه همسالان را یکی از پایه‌های اساسی و تاثیر‎گذار در بلوغ کودکان می‌داند و می‌گوید: باید تا جایی که ممکن است نیاز کودکان را در خانواده برطرف کنیم و پاسخگوی سوالات آنان باشیم چرا که کودکان سعی می‌کنند به پاسخ سوالات خود دست پیدا کنند حتی اگر شما نخواهید به آنان پاسخ دهید پس بهتر که آنان را به نحو مناسب راهنمایی کنیم تا آنان با راهنمایی گروه همسالان خود که بی‌تردید تجربه‌ای ندارند گمراه نشوند و خود را در ‌‌‌‌نهایت در گیر آسیب‌ها و مشکلات فراوان نبینند. 

نباید ارتباط کودکان با گروه همسالان را بی‌اهمیت بدانیم چراکه کودکان دوست دارند بیشتر با کسانی معاشرت کنند که هم کلام و هم بازی خودشان باشند لذا به سمت همسالان خود گرایش بیشتری دارند و در ‌‌‌نهایت از همسالان خود بهتر و با رغبت بیشتری پیروی می‌کنند. 

عوارض بلوغ زودرس در کودکان 

در عرصه حیات اجتماعی بلوغ زودرس عوارضی همچون خشونت، لجاجت، عصیان در برابر دیگران، گوشه گیری، روابط و ارتباطات نامناسب و غلط، افت کار و تحصیل، هدف قرار دادن مساله جنسی در عرصه زندگی را برای فرد به دنبال دارد. 

بلوغ زودرس از لحاظ اخلاقی یک آفت است به این علت که نوجوان از نظر عقلانی و تمایلات جنسی با همسالان خود دچار تفاوت می‌شوند و به این ترتیب که از بُعد عقلانی در شرایط سنی کودکان هم سن خود قرار دارند اما از نظر جسمی و تمایلات نفسانی، تمایلات بزرگ‌تر‌ و مطابق بلوغ زودرس خود را خواهند داشت. 

برخی از این کودکان در فضای آموزشی مناسب و همراه با رعایت مسایل اخلاقی رشد یافته‌اند ولی به علت ویژگی‌های ارثی و ژنتیک، شاهد بلوغ زودرس در این کودکان هستیم در نتیجه نمی‌توانیم مدعی بر ریشه کن کردن بلوغ زودرس در کودکان باشیم. 

بر اساس این گزارش، تغذیه که امروز به عنوان صنعت در تمام کشور‌ها مورد توجه قرار گرفته است نقش بسیار موثری را در بلوغ زودرس کودکان دارد و این تاثیر در غذاهای هورمونی و مواد پروتئینی مانند گوشت و تخم مرغ به مراتب بیشتر است بنابراین توصیه می‌شود از مصرف این مواد غذایی تا حد امکان جلوگیری شود و یا این مواد را از برنامه غذایی خود حذف نماییم. 

بیش‌ترین علل بلوغ زودرس مربوط به مشکلات اجتماعی و ضعف فرهنگی است 

طیف گسترده‌ای از علل بلوغ زودرس متعلق به عوامل اجتماعی و فرهنگی مانند دیدن صحنه‌های جنسی و شنیدن داستان‌ها و شرح حال‌های مربوط به این نوع مسایل، تصویر‌ها و تبلیغات انواع رسانه‌ها مانند تلویزیون و ماهواره، اینترنت، رفتار و پوشش مردم در اجتماع است. 

مصطفی فروتن، توجه به عوامل اجتماعی را بسیار ضروری می‌داند و معتقد است که در این مرحله علاوه بر خانواده باید مراکز آموزشی همچون مدارس و دانشگاه‌ها به نقش مهم و تاثیر‌گذار خود توجه کنند و برای ایجاد یک واحد آموزشی جهت آموزش مهارت‌های زندگی اقدامات لازم را انجام دهند. 

او اعتقاد دارد که این واحد آموزشی یا فراموش شده است و یا جدی گرفته نمی‌شود در حالی که در زندگی جوانان و نوجوانان بسیار مفید و موثر است. 

مجید ابهری بازی‌های کامپیوتری و یا بازی‌های کودکانه را یکی دیگر از زمینه‌های بروز بلوغ زودرس می‌داند و تاکید دارد که باید نوع سرگرمی و همبازیان کودک کنترل شوند و حضور والدین در بازی کودکان بسیار مناسب است چرا که علاوه بر ایجاد رابطه صمیمانه بین کودک و والدین، بازی و سرگرمی کودک به صورت کاملا محسوس کنترل می‌شود در حالی که کودک از این کنترل کمتر احساس ناامنی می‌کند. 

ایجاد فضای امن در خانه باعث می‌شود که کودک به سمت خانواده گرایش پیدا کند و در فضای خانه بیشتر حاضر شود و امنیت خود را در آنجا دنبال ‌کند لذا بسیاری از کار‌شناسان و آسیب‌شناسان بر این نظر هستند که اضطراب و نا‌امنی‌های مکرر برای کودک و دلشوره‌های مجدد که او را در خود غرق می‌کند باعث می‌شود که در کنار بسیاری از مشکلات روانی دیگر، به بلوغ زودرس دچار شود. 

مجید ابهری در زمینه توصیف عوامل محیطی بلوغ زودرس بر این اعتقاد است که نوع لباس، معاشرت ناصحیح، ستایش جنس مخالف نزد کودک، تعقیب کنجکاوی و تجسس توسط کودک، نیاز شدید به محبت، نقص اخلاقی و شوخی‌های بی‌بندوبار از نمونه‌های بارز عوامل محیطی در تشدید بلوغ پیشرس یا زودرس قلمداد می‌شود. 

در این میان بهترین راه‌حل برای پیشگیری از بروز بلوغ زود‌رس و آسیب‌های ناشی از آن، ایجاد رابطه صادقانه با فرزند مبتلا به این عارضه است که در این ارتباط باید تغییرات ناشی از بلوغ زودرس را به وی توضیح و کودک را تحت مراقبت آگاهانه خود قرار داد. 

دیگر راهکار کنترل بلوغ زودرس ایجاد فضای امن و سالم در فضای آموزشی است و در این زمینه می‌بایست یک رابطه متقابل بین خانواده‌ها و مسولان آموزشی برقرار شود. 

فروتن در زمینه مراجعه کودکان به پزشکان متخصص بر این باور است که بسیاری از خانواده‌ها نمی‌توانند منطبق با علم و منطق صحیح در مقابل کودک خود رفتار کنند لذا استفاده از یک پزشک متخصص می‌تواند ضریب خطای رفتاری را از بین ببرد و کنترل آسیب‌های وارد شده به کودک را به خوبی اداره کند این درحالی است که درمان بلوغ زودرس باید بسیار زود شروع شود؛ مناسب‌ترین سن در دختران ۱۲ سالگی و پسران ۱۳ سالگی است. 

فروتن می‌گوید: بلوغ زودرس تا حدی به صورت غیر ارادی و ژنتیکی رخ می‌دهد لذا نمی‌توان اظهار کرد که بروز بلوغ زودرس قابل پیش‌گیری است اما با کنترل عوامل محیطی، اجتماعی، غذایی می‌توان میزان ابتلا به این مشکل را کاهش داد. 

او بیشتر آسیب اجتماعی کودکانی که به بلوغ زودرس دچار شده‌اند را در آنانی می‌داند که از طریق عوامل محیطی و اجتماعی به این بیماری دچار شده‌اند و بر این نظر است که وقتی یک کودک در سنین کم با معضلات بزرگی رو به رو می‌شود با توجه به نداشتن علم کافی و تجربه مناسب دست به کارهایی می‌زند که اثرات آن تا پایان زندگی گریبان گیر اوست. 

الگو برداری نامناسب کودکان و یا گرایش به گروه همسالان نا‌مناسب به آسیب‌های بلوغ زودرس دامن می‌زند و این معضل را عمیق‌تر و سخت‌تر می‌کند./پایان پیام