به گزارش گروه رسانه خبرگزاری دانا، دکتر ابراهیم جعفری، کارشناس رسانه، در رابطه با محتوای در مطبوعات در سال 91 و مقایسه آن با سالهای پیشین گفت: متاسفانه مطبوعات امسال از نظر محتوا نسبت به سال های گذشته بسیار پس رفت داشته، این امر که مطبوعات در سال های گذشته از نظر آگاهی بخشی و اطلاع رسانی بهتر عمل کرده اند، امری کاملا مشخص و روشن است، برای اثبات این گفته می توان به رضایت بیشتر خوانندگان از مطبوعات در سال های گذشته اشاره کرد.
مطبوعات، مخاطب را پویا در نظر نمی گیرند
وی در رابطه با نگرش مطبوعات به مخاطبان اظهار داشت: به عقیده من مطبوعات در سالهای قبل بهتر و بیشتر می توانستند مخاطب و خواننده پویا را راضی نگه دارند، اما امروزه بیشتر مطبوعات و به خصوص روزنامه های ما زود از ارزش می افتند، به این صورت که اکثر خوانندگان حتی یک بار به صورت کامل تمام روزنامه را مطالعه نمی کنند. شاید به همین دلیل به توان گفت که مطبوعات امروزی مخاطب را دست کم می گیرند، عطش مخاطب را رفع نمی کنند و بعضی ها هم که مطالب و محتوایی مناسب دارند، قیمت های بسیار بالای آن ها باعث می شود که به راحتی در دست عموم مردم قرار نگیرد.
مطبوعات نیاز به کمک وزارت ارشاد دارند
این کارشناس رسانه در مورد اقتصاد مطبوعات به بالا رفتن قیمت کاغذ در سال 91 اشاره کرد و افزود: قیمت بالای کاغذ که منجر به بالا رفتن قیمت تمام شده مطبوعات و کتاب ها در امسال شده، درد بزرگی برای فرهنگ این کشور است، البته با وضعیت اقتصادی ایران در سال 91 که در تحریم بوده ایم، چارهای جز گران شدن برای مطبوعات نبوده، اما وزارت ارشاد می تواند با قرار دادن یارانه بسیار بالا برای کاغذ مطبوعات قیمت را کاهش دهد و به این ترتیب باعث ارتقای فرهنگ ایران اسلامی شود. یک راه حل دیگر هم این است که مطبوعات و انتشارات می توانند از کاغذهای ارزان تر برای مطبوعات استفاده کنند، چرا که محتوای یک روزنامه، مجله و یا کتاب بسیار با ارزش تر از جنس آن است و نیازی نیست که یک مجله تخصصی حتما بر روی کاغذ گلاسه چاپ شود و با قیمتی بالا به مخاطبی برسد که توانایی خرید آن را ندارد.
رکن چهارم یک کشور مطبوعات هستند
دکتر جعفری در رابطه با قیمت بالای مطبوعات ادامه داد: در چند روز پایانی سال ما شاهد ویژه نامه در بعضی از روزنامه ها و مجلات هستیم که با قیمت 10 هزار تومان به فروش می رسند و این قیمت بالا نه تنها باعث کاهش قدرت خرید مخاطبان شده، بلکه این امر سبب شده تا دکههای مطبوعاتی هم این روزنامه ها و مجلات را بیرون از دکه قرار ندهند و به نوعی آن را از دید مخاطب مخفی نگاه دارند و فقط به افرادی که متقاضی خرید هستند بدهند، این امر بسیار تاسف آور است چرا که همان طور که گفته شد با بالا رفتن قیمت مطبوعات قدرت خرید افراد جامعه کاهش پیدا کرده و شهروندان یک جامعه دچار کمبود آگاهی می شوند و این امر حقوق اولیه شهروندان که همان دانستن است را با مشکل مواجه میکند، به همین دلیل جامعه به جایی می رسد که بود و نبود مطبوعات یکی می شود، مانند وضعیتی که مطبوعات کشور ما در حال دچار شدن به آن هستند و اگر این امر به طور کامل اتفاق بیافتد یک فاجعه است، چرا که در در دنیای امروز مطبوعات و به طور کامل تر رسانه به علت بیدار سازی افکار عمومی به عنوان رکن چهارم در جوامع شناخته شده است ولی در ایران متاسفانه این رکن خیلی فعال نیست.
بهتر است دولت مردان انتقادپذیری را تمرین کنند
استاد دانشکده علوم ارتباطات علامه طباطبایی (ره) به این نکته که سال 92 انتخابات ریاست جمهوری است و می تواند در عملکرد مطبوعات و به خصوص روزنامه نگاران تاثیر زیادی بگذارد اشاره کرد و گفت: اینکه مطبوعات می تواند آینده و سرنوشت یک ملت را بسازد امری است که بر همگان روشن و واضح است، به همین دلیل تمام دولت مردان و مردان سیاست باید به مطبوعات نگاهی مثبت داشته باشند. در نگاه دولت مردان به مطبوعات نهادینه کردن نقد و انتقادپذیری امری است ضروری و برای بالا بردن ظرفیت انتقادپذیری در سطح جامعه شاید انتخابات سال 92 فرصتی مناسب هم برای روزنامه نگاران و هم برای دولت مردان باشد، البته مطبوعات باید حد و مرز خود را رعایت کنند و انتقادهایی از روی انصاف و بدون غرض داشته باشند تا انتقادهای آن ها کارساز باشد.
وی ادامه داد: شاید یکی از بهترین دوران هایی که مطبوعات ایران داشته است، مربوط به سال 78، چرا که در این سال مردم برای روزنامه هایی چون همشهری صف های طولانی تشکیل می دادند، درست مانند صف هایی که مردم برای گوشت و نان تشکیل می دهند و این نشان دهنده میزان اهمیت، محبوبیت و از آن مهمتر درست کار کردن یک روزنامه است و شاید بتوان یکی از دلایل موفقیت آن را نقدهای درست و مناسب مطبوعات آن دوره دانست که نشان دهنده انتقادپذیر بودن دولت مردان آن سالها بوده است.
جعفری در رابطه با خط قرمز و حدی که مطبوعات می توانند در دوره انتخابات انتقاد کنند اظهار داشت: اینکه باید از نظام جمهوری اسلامی ایران و مرزهای کشور حراست و حفاظت کرد امری است که برای همه روشن است اما تفسیرها از این موضوع متفاوت بوده و هر کس سعی دارد که به نوعی از ایران اسلامی دفاع کند اما با روش های گوناگون، اما باید این نکته را در نظر گرفت که جمهوری اسلامی ما در میان مردم عمق زیادی دارد و دولت مردان باید توجه کنند که کشور ما آنقدر در میان مردم محبوب است که با انتقادهای سازنده نه تنها شکست نمی خورد و از بین نمی رود، بلکه به سازندگی و عملکرد بهتر دولت کمک می کند.
وی در پایان عنوان کرد: در مورد خط قرمز، مطبوعات باید توجه کنند که وجود حد و مرز برای مطبوعات در همه جای دنیا وجود دارد پس باید قوانین را رعایت کنند و اما دولت مردان هم باید توجه کنند که نمی توانند قوانین را تفسیر به رای کرده و باید ظرفیت انتقادپذیری را در خود افزایش دهند، چرا که همان طور که اشاره شد کشور ما ظرفیت نقدهای درست و به جا را دارد. /پایان پپام
مطبوعات، مخاطب را پویا در نظر نمی گیرند
وی در رابطه با نگرش مطبوعات به مخاطبان اظهار داشت: به عقیده من مطبوعات در سالهای قبل بهتر و بیشتر می توانستند مخاطب و خواننده پویا را راضی نگه دارند، اما امروزه بیشتر مطبوعات و به خصوص روزنامه های ما زود از ارزش می افتند، به این صورت که اکثر خوانندگان حتی یک بار به صورت کامل تمام روزنامه را مطالعه نمی کنند. شاید به همین دلیل به توان گفت که مطبوعات امروزی مخاطب را دست کم می گیرند، عطش مخاطب را رفع نمی کنند و بعضی ها هم که مطالب و محتوایی مناسب دارند، قیمت های بسیار بالای آن ها باعث می شود که به راحتی در دست عموم مردم قرار نگیرد.
مطبوعات نیاز به کمک وزارت ارشاد دارند
این کارشناس رسانه در مورد اقتصاد مطبوعات به بالا رفتن قیمت کاغذ در سال 91 اشاره کرد و افزود: قیمت بالای کاغذ که منجر به بالا رفتن قیمت تمام شده مطبوعات و کتاب ها در امسال شده، درد بزرگی برای فرهنگ این کشور است، البته با وضعیت اقتصادی ایران در سال 91 که در تحریم بوده ایم، چارهای جز گران شدن برای مطبوعات نبوده، اما وزارت ارشاد می تواند با قرار دادن یارانه بسیار بالا برای کاغذ مطبوعات قیمت را کاهش دهد و به این ترتیب باعث ارتقای فرهنگ ایران اسلامی شود. یک راه حل دیگر هم این است که مطبوعات و انتشارات می توانند از کاغذهای ارزان تر برای مطبوعات استفاده کنند، چرا که محتوای یک روزنامه، مجله و یا کتاب بسیار با ارزش تر از جنس آن است و نیازی نیست که یک مجله تخصصی حتما بر روی کاغذ گلاسه چاپ شود و با قیمتی بالا به مخاطبی برسد که توانایی خرید آن را ندارد.
رکن چهارم یک کشور مطبوعات هستند
دکتر جعفری در رابطه با قیمت بالای مطبوعات ادامه داد: در چند روز پایانی سال ما شاهد ویژه نامه در بعضی از روزنامه ها و مجلات هستیم که با قیمت 10 هزار تومان به فروش می رسند و این قیمت بالا نه تنها باعث کاهش قدرت خرید مخاطبان شده، بلکه این امر سبب شده تا دکههای مطبوعاتی هم این روزنامه ها و مجلات را بیرون از دکه قرار ندهند و به نوعی آن را از دید مخاطب مخفی نگاه دارند و فقط به افرادی که متقاضی خرید هستند بدهند، این امر بسیار تاسف آور است چرا که همان طور که گفته شد با بالا رفتن قیمت مطبوعات قدرت خرید افراد جامعه کاهش پیدا کرده و شهروندان یک جامعه دچار کمبود آگاهی می شوند و این امر حقوق اولیه شهروندان که همان دانستن است را با مشکل مواجه میکند، به همین دلیل جامعه به جایی می رسد که بود و نبود مطبوعات یکی می شود، مانند وضعیتی که مطبوعات کشور ما در حال دچار شدن به آن هستند و اگر این امر به طور کامل اتفاق بیافتد یک فاجعه است، چرا که در در دنیای امروز مطبوعات و به طور کامل تر رسانه به علت بیدار سازی افکار عمومی به عنوان رکن چهارم در جوامع شناخته شده است ولی در ایران متاسفانه این رکن خیلی فعال نیست.
بهتر است دولت مردان انتقادپذیری را تمرین کنند
استاد دانشکده علوم ارتباطات علامه طباطبایی (ره) به این نکته که سال 92 انتخابات ریاست جمهوری است و می تواند در عملکرد مطبوعات و به خصوص روزنامه نگاران تاثیر زیادی بگذارد اشاره کرد و گفت: اینکه مطبوعات می تواند آینده و سرنوشت یک ملت را بسازد امری است که بر همگان روشن و واضح است، به همین دلیل تمام دولت مردان و مردان سیاست باید به مطبوعات نگاهی مثبت داشته باشند. در نگاه دولت مردان به مطبوعات نهادینه کردن نقد و انتقادپذیری امری است ضروری و برای بالا بردن ظرفیت انتقادپذیری در سطح جامعه شاید انتخابات سال 92 فرصتی مناسب هم برای روزنامه نگاران و هم برای دولت مردان باشد، البته مطبوعات باید حد و مرز خود را رعایت کنند و انتقادهایی از روی انصاف و بدون غرض داشته باشند تا انتقادهای آن ها کارساز باشد.
وی ادامه داد: شاید یکی از بهترین دوران هایی که مطبوعات ایران داشته است، مربوط به سال 78، چرا که در این سال مردم برای روزنامه هایی چون همشهری صف های طولانی تشکیل می دادند، درست مانند صف هایی که مردم برای گوشت و نان تشکیل می دهند و این نشان دهنده میزان اهمیت، محبوبیت و از آن مهمتر درست کار کردن یک روزنامه است و شاید بتوان یکی از دلایل موفقیت آن را نقدهای درست و مناسب مطبوعات آن دوره دانست که نشان دهنده انتقادپذیر بودن دولت مردان آن سالها بوده است.
جعفری در رابطه با خط قرمز و حدی که مطبوعات می توانند در دوره انتخابات انتقاد کنند اظهار داشت: اینکه باید از نظام جمهوری اسلامی ایران و مرزهای کشور حراست و حفاظت کرد امری است که برای همه روشن است اما تفسیرها از این موضوع متفاوت بوده و هر کس سعی دارد که به نوعی از ایران اسلامی دفاع کند اما با روش های گوناگون، اما باید این نکته را در نظر گرفت که جمهوری اسلامی ما در میان مردم عمق زیادی دارد و دولت مردان باید توجه کنند که کشور ما آنقدر در میان مردم محبوب است که با انتقادهای سازنده نه تنها شکست نمی خورد و از بین نمی رود، بلکه به سازندگی و عملکرد بهتر دولت کمک می کند.
وی در پایان عنوان کرد: در مورد خط قرمز، مطبوعات باید توجه کنند که وجود حد و مرز برای مطبوعات در همه جای دنیا وجود دارد پس باید قوانین را رعایت کنند و اما دولت مردان هم باید توجه کنند که نمی توانند قوانین را تفسیر به رای کرده و باید ظرفیت انتقادپذیری را در خود افزایش دهند، چرا که همان طور که اشاره شد کشور ما ظرفیت نقدهای درست و به جا را دارد. /پایان پپام