به گزارش گروه ایرانشناسی خبرگزاری دانا، یکی از برجسته ترین هنرهای ایرانی چه قبل وچه پس از ورود اسلام به ایران معماری منحصر به فرد آن است. این معماری دارای ویژگی های خاصی است که از مهمترین جاذبه ها و کشش های گردشگران داخلی و خارجی است. به همین دلیل وظیفه خود دانستیم که برای معرفی بهتر سرزمینمان به معرفی این هنر اصیل بپردازیم.کلیه بررسی‌ها و کاوش‌های باستان شناسی حکایت از آن دارد که سابقه معماری ایران به حدود هزاره هفتم قبل از میلاد می‌رسد. از آن زمان تاکنون پیوسته این هنر در ارتباط با مسایل گوناگون، به ویژه علل مذهبی، توسعه و تکامل یافته‌است.
معماری ایران دارای ویژگی هایی است که در مقایسه با معماری سایر کشورهای جهان از ارزشی ویژه برخوردار است. ویژگی هایی چون طراحی مناسب، محاسبات دقیق، فرم درست پوشش، رعایت مسایل فنی و علمی در ساختمان، ایوان های رفیع، ستون های بلند و بالاخره تزیینات گوناگون که هریک در عین سادگی معرف شکوه معماری ایران است.
به اعتراف بسیاری از معماران و هنرمندان برجسته جهان، سبک معماری اسلامی-ایرانی یکی از الهام‌بخش‌ترین منابعی است که این افراد برای ارایه آثار هنری خود در گوشه و کنار جهان همواره به آن مراجعه کرده‌اند. نفوذ نقش‌ها، طرح‌ها و معماری اسلامی، شرقی، اسلامی_ایرانی در بناها و عمارت‌های غربی در یکی- دو دهه گذشته چنان زیاد است که توجه بسیاری از صاحب‌نظران این حوزه را به خود جلب کرده است.
براساس گزارشی که جاناتان کوریل درباره تاثیرپذیری معماری غربی از معماری اسلامی- ایرانی در نشریه «سانفرانسیسکو کرونیکل» نوشته است بسیاری از بناها و عمارت‌های کشورهای غربی، به ویژه در ایالات متحده، با الهام گرفتن از طراحی و سبک معماری اسلامی- ایرانی در مساجد و مکان‌های مذهبی کشورمان ساخته شده‌اند. به گفته بسیاری از کارشناسان، فضای آرامش‌بخش، دلنشین و معنوی این بناهای اسلامی- ایرانی و استفاده از رنگ‌های شاد آبی و سبز این اماکن اغلب معماران و هنرمندان را در سراسر جهان به سوی خود جلب و آن ها را وادار به تقلید از هنر و سبک معماری اسلامی می‌کند.
در حقیقت، آرامش باشکوه و شور و هیجان معماری اسلامی-
ایرانی در مساجد و اماکن مذهبی موجب جلب توجه بسیاری از هنرمندان و معماران از سراسر
دنیا به این هنر می‌شود. از این رو، این هنرمندان در پی کسب آرامشی که ریشه آن در بنیادها
و ارزش‌های فرهنگی و دینی نهفته در نقش و نگارهای معمای اسلامی- ایرانی است مجذوب این
نوع معماری می‌شوند و خواسته یا ناخواسته، برای به اشتراک گذاشتن این آرامش با دیگران
از معماری اسلامی- ایرانی تقلید می‌کنند و آن را به هر نحو با شیوه معماری خود تلفیق
می‌کنند.
برای مثال، صحن ورودی برج‌های جهانی که 11 سپتامبر 2001 توسط دو هواپیمای ربوده شده با خاک یکسان شد، از جمله مهمترین تلفیق‌های معماری اسلامی و غربی به شمار می‌رود. به اعتقاد بسیاری از صاحب‌نظران این حوزه، محوطه مقابل برج‌ها دقیقا نسخه‌ای از صحن‌های شهر مکه، مقدس‌ترین مکان مذهبی مسلمانان جهان است که به شکل ظریفی طراحی و ساخته شدهاست. مرکز تئاتر آلکازار در سانفرانسیسکو نیز از جمله بناهای وسیع و پر زرق و برقی است که طراحی و ساخت آن با الهام از معماری اسلامی- ایرانی صورت گرفته.
استفاده از رنگ آبی فیروزه‌ای که در گنبد بسیاری
از مساجد در ایران به کار رفته و آنتن برج این مرکز که یادآور گلدسته‌های مساجد ایرانی است، قریحه و هنرمند معماری ایرانی- اسلامی را به مخاطب گوشزد می‌کند. علاوه بر این،
معماری اسلامی- ایرانی فرهنگ اروپایی را نیز همانند فرهنگ آمریکایی تحت تاثیر قرار
داده است.
