به گزارش گروه ایرانشناسی خبرگزاری دانا(دانا خبر)، قلعه الموت در شمال شرقی روستای گازرخان و بر فراز کوهی از سنگ به ارتفاع ۲۱۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد. این کوه از نرمه گردن (میان نرمهلات و گرمارود) شروع شده و به طرف مغرب ادامه پیدا کرده است. صخره های پیرامون قلعه که رنگ سرخ و خاکستری دارند، در جهت شمال شرقی به جنوب غربی کشیده شدهاند. پیرامون دژ از هر چهار سو پرتگاه است و تنها راه ورود به قلعه در انتهای ضلع شمال شرقی است که کوه هودکان با فاصله ای نسبتا زیاد بر آن مشرف است. . این قلعه یکی از جاذبه های گردشگری استان قزوین محسوب می شود.
در مکتوبات تاریخی از قلعه حسن صباح در دوره صفوی به عنوان زندان یاد شده است. اما کاوش های باستان شناسی در این قلعه نشان می دهد که دژ الموت نه تنها زندان نبوده بلکه افرادی که در آن می زیسته اند از مرتبه اجتماعی خاصی برخوردار بوده اند.
این قلعه از شاهکارهای مهندسی بوده و موقعیت استراتژیک آن و نحوه طراحی و ساخت بناها و دیوار ها،ان را به یکی از غیر قابل نفوذترین قلعه ها تبدیل کرده بود .
قلعه الموت را که مردم محل؛ قلعه حسن می نامند از دو قسمت تشکیل شده است. قسمت غربی که دارای ارتفاع بیشتری است به نام جورقلا یعنی قلعه بالا و پیلاقلا یعنی قلعه بزرگ خوانده می شود.
قسمت شرقی آن را جیرقلا یعنی قلعه پایین و پیارقلا یعنی قلعه کوچک نامند. دیوار شرقی قلعه بالا با قلعه بزرگ کمتراز قسمت های دیگر صدمه دیده است. طول قلعه حدود 120 متر و پهنای آن بین 10 تا 35 متر متغیر است.
از برج های قلعه، سه برج گوشه های شمالی و جنوبی و شرقی هم چنان برپای اند و برج گوشه شرقی آن سالم تر است. دروازه و تنها راه ورود به قلعه در انتهای ضلع شمال شرقی قرار دارد. مدخل راه منتهی به دروازه، از پای برج شرقی است و چند متر پایین تر از آن واقع شده است. در این محل، تونلی به موازات ضلع جنوب شرقی قلعه به طول شش متر و عرض دو متر و ارتفاع دو متر در دل سنگ های کوه کنده شده است. با گذشتن از این تونل، برج جنوبی قلعه و دیوار جنوب غربی آن، که روی شیب تخته سنگ ساخته شده است، نمایان می گردد.
یکی از شگفتی های قلعه الموت، سیستم پیچیده آب رسانی با تنبوشه هایی به قطر 10سانتی متر است که از چشمه کلدر آب را به دژ رسانده و درحوض های سنگی ذخیره می کردهاند.
در جنوب غربی این قسمت از قلعه، در میان شیب بسیار تندی که به پرتگاه های عمیق می رسد؛ حوضی در دل سنگ به ابعاد تقریبی5×8 متر کنده اند که هیچ گاه ازآب خالی نشده است.
این قلعه؛ بسیار مورد توجه گروه های گردشگری است و هرساله مورد بازدید گردشگران ایرانی و خارجی زیادی قرار می گیرد.
با سفر به قزوین علاوه بر دیدن قلعه الموت، مناطق قابل بازدید دیگری نیز در نزدیکی دره الموت وجود دارد که دیدن آنها خالی از لطف نیست.
- دژ لمبسر رازمیان با پلکان قابل دسترسی به بالای دژ .به فاصله 22 کیلومتری از رجایی دشت .
- امامزاده علی اصغر و درخت خونبارزرآباد . به فاصله 7 کیلومتری درسمت چپ جاده الموت
- دریاچه اوان به فاصله 8 کیلومتری ازجاده اصلی الموت درسمت غرب جاده .
- دژ شمس کلایه و امامزاده 12 امام به فاصله 2کیلومتری در شمال غرب معلم کلایه .
- مسیر دره اندج رود وغارهای طبیعی با چشم انداز زیبا ومسحور کننده .
- دژ حسن صباح به فاصله 8 کیلومتری از دوراهی آتان - گازرخان وفاصله 30 کیلومتری از معلم کلایه
- امامزاده حسن سپهسالار در خشکه چال درشمال دژ حسن صباح . به فاصله 3 کیلومتری ازدژ حسن صباح
- بافت روستای پلکانی همانند ماسوله در آتان به فاصله 27 کیلومتری از معلم کلایه .
- دژ نویزر شاه درگرمارود که تنها کوهنوردان ماهر امکان دسترسی به آن رادارند .
- آبشارگلالک درمسیر جاده پیچه بن .
- کاروانسرای پیچه بن درانتهای الموت باچشم انداز زیبای منطقه مازندران به فاصله 50 کیلومتری از معلم کلایه (جاده خاکی )
- دژ شیرکوه درمنطقه دوآب تنها کوهنوردان ماهر امکان دسترسی به آن دارند به فاصله 23 کیلومتری از معلم کلایه.
- مسیرهای کوهستانی برای کوه پیمایی درفصل مناسب بهار وتابستان دربلندی های هودکان - شاتان - شاه البرز - سیالان - خشچال
سوغاتی های الموت :
نان های محلی - عسل - گردو - فندق- گیلاس وآلبالو - زیره کوهی - پنیر کوزه ای - جاجیم وگلیم
مسیر دسترسی :
جهت دسترسی، از تهران در مسیر اتوبان تهران-قزوین حرکت نموده و در انتهای اتوبان و چند کیلومتر قبل از قزوین ( 2 کیلومتر بعد از عوارضی قزوین ) مسیر فرعی سمت راست اتوبان که با تابلو "الموت" نشان داده شده است را ادامه دهید.برای طی مسیر می توانید از نقشه زیر کمک بگیرید.
پس از طی مسافت تقریبی40 کیلومتر، به رجایی دشت می رسید،با طی مسافت تقریبی 50 کیلومتر و گذشتن از "دیکین"،"معلم کلایه" و "شهرک" به روستای "شترخان" خواهید رسید. بلافاصله بعد از عبور از روستای شتر خان وارد مسیر فرعی سمت چپ شده و با طی مسافت تقریبی 9 کیلومتر به روستای "گازرخان" می رسید. قلعه در مجاورت این روستا واقع شده است.