علی اصغر کیا، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در گفت و گو با خبرنگار رسانه خبرگزاری دانا، در مورد تکثر مطبوعات و رسانهها گفت: وضعیت کنونی که مطبوعات و رسانههای کشور ما چند سالی است آن را تجربه کردند، تعدد مطبوعات و رسانههاست که میتوانیم ادعا کنیم گاهی این تعدد، تکثر را هم به همراه داشته است.
وی افزود: در شرایط کنونی هم تعداد مطبوعات افزایش پیدا کرده و هم تعداد شبکههای رادیو و تلویزیون که اغلب آنها سیاست واحدی را دنبال میکنند؛ خصوصا رادیو و تلویزیون که عملا دولتی و حکومتی است و متناسب با سیاستهای نظام حرکت کرده و تمامی این شبکهها اغلب محتواهای یکسانی را ارایه میکنند.
این استاد دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: اگر بتوانیم شبکههای اجتماعی و رسانههای مجازی را هم در زمره رسانهها بیاوریم، سیاست گذاران فضای مجازی سیاستهای خاصی را در این زمینه اعمال میکنند و با بررسی روند این حوزه درمییابیم که این حوزه نوپا در کشورمان در حال توسعه بوده و وجود 45 میلیون کاربر اینترنت نشان دهنده توسعه مرحله به مرحله این فضاست.
وی تصریح کرد: اما اگر بخواهیم به صورت اخص به مطبوعات مکتوب بپردازیم، باید بگویم به طور کلی سیاست و خط و مشی مطبوعات متفاوت است و مطبوعات ما یا دولتی هستند، یا شبه دولتی و یا آزاد و مستقل و به نظر من بر فعالیت آنها میتوانیم نام تکثر بگذاریم. چراکه به صورت متنوع و در حوزههای مختلف در حال فعالیت هستند.
کیا در ادامه افزود: اما شاید بتوان اینگونه گفت که در کشور ما مطبوعات آزاد و مستقل حرفهای از این حیث که بتوانند روی اتفاقات جاری و روزمره و حوادث خاص آنگونه که باید و شاید کار کنند، وجود نداشته و تمامی آنها ملزم هستند که طبق چارچوب قوانین مطبوعات که محدودیتهایی را برای مطبوعات کشور در نظر گرفته است فعالیت کنند.
وی تاکید کرد: همچنین هیچ یک از مطبوعات و رسانههای کشورمان استقلال مالی نداشته و یا دولتی هستند و یا به صورت غیرمستقیم از ارگانهای وابسته به دولت تغذیه میکنند. این وابسته بودن مطبوعات هم چیزی است که از ابتدای شکل گیری مطبوعات در کشور شکل گرفته و ادامه یافته است و تصور شکل گیری مطبوعات آزاد به یکباره عاقلانه به نظر نمیرسد.
این کارشناس رسانه ادامه داد: همین مسایل باعث میشود محتوای مطبوعات مناسب و باب سلیقه مخاطبان نباشد و همچنین سیاستهای مطبوعات که منجر به دروازه بانی اخبار میشود باعث میشود که نتوانند اخبار کامل و دقیقی به مخاطب ارایه دهند و این مساله مهمترین مسالهای است که باعث ریزش مخاطب در کشور ما شده است.
وی در ادامه صحبتهایش خاطرنشان کرد: یکی از دیگر دلایلی که باعث شده است رسانههای مکتوب کمتر مورد استقبال قرار بگیرند، وجود اینترنت و رسانههای جایگزین است که نحوه دسترسی به اخبار را برای مخاطبان تسهیل کرده است و رسانههای مکتوب باید با ایجاد تنوع و خلاقیت در کارشان اقدام به جذب مخاطب کنند.
تعدد دانشگاهها و مدرکگرایی معضلی است که نه تنها روزنامهنگاری بلکه تمامی رشتههای دانشگاهی را تهدید میکند
کیا افزایش تعداد دانشگاهها و مدرکگرایی در کشور را معضلی دانست که نه تنها رشته روزنامهنگاری بلکه تمامی رشتههای دانشگاهی را تهدید میکند و گفت: چراکه این مساله باعث میشود دانشجویان بدون انگیزه و توانایی لازم صرفا برای ورود به دانشگاه رشتهای را انتخاب کنند و از این رو نتوانند در عرصه بازار کار حرفی برای گفتن داشته باشند.
وی در پایان افزود: علاوه بر این در بازار کار هم به فارغالتحصیلان رشته روزنامه نگاری اعتماد نمیشود و از آنجا که آموزشهای دانشگاهها نیز متناسب با نیاز بازار کار نیست، اغلب شاهد مشکلات این چنینی هستیم که خروجیهای این رشته نمیتوانند به راحتی جذب بازار کار شوند.
وی افزود: در شرایط کنونی هم تعداد مطبوعات افزایش پیدا کرده و هم تعداد شبکههای رادیو و تلویزیون که اغلب آنها سیاست واحدی را دنبال میکنند؛ خصوصا رادیو و تلویزیون که عملا دولتی و حکومتی است و متناسب با سیاستهای نظام حرکت کرده و تمامی این شبکهها اغلب محتواهای یکسانی را ارایه میکنند.
این استاد دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: اگر بتوانیم شبکههای اجتماعی و رسانههای مجازی را هم در زمره رسانهها بیاوریم، سیاست گذاران فضای مجازی سیاستهای خاصی را در این زمینه اعمال میکنند و با بررسی روند این حوزه درمییابیم که این حوزه نوپا در کشورمان در حال توسعه بوده و وجود 45 میلیون کاربر اینترنت نشان دهنده توسعه مرحله به مرحله این فضاست.
وی تصریح کرد: اما اگر بخواهیم به صورت اخص به مطبوعات مکتوب بپردازیم، باید بگویم به طور کلی سیاست و خط و مشی مطبوعات متفاوت است و مطبوعات ما یا دولتی هستند، یا شبه دولتی و یا آزاد و مستقل و به نظر من بر فعالیت آنها میتوانیم نام تکثر بگذاریم. چراکه به صورت متنوع و در حوزههای مختلف در حال فعالیت هستند.
کیا در ادامه افزود: اما شاید بتوان اینگونه گفت که در کشور ما مطبوعات آزاد و مستقل حرفهای از این حیث که بتوانند روی اتفاقات جاری و روزمره و حوادث خاص آنگونه که باید و شاید کار کنند، وجود نداشته و تمامی آنها ملزم هستند که طبق چارچوب قوانین مطبوعات که محدودیتهایی را برای مطبوعات کشور در نظر گرفته است فعالیت کنند.
وی تاکید کرد: همچنین هیچ یک از مطبوعات و رسانههای کشورمان استقلال مالی نداشته و یا دولتی هستند و یا به صورت غیرمستقیم از ارگانهای وابسته به دولت تغذیه میکنند. این وابسته بودن مطبوعات هم چیزی است که از ابتدای شکل گیری مطبوعات در کشور شکل گرفته و ادامه یافته است و تصور شکل گیری مطبوعات آزاد به یکباره عاقلانه به نظر نمیرسد.
این کارشناس رسانه ادامه داد: همین مسایل باعث میشود محتوای مطبوعات مناسب و باب سلیقه مخاطبان نباشد و همچنین سیاستهای مطبوعات که منجر به دروازه بانی اخبار میشود باعث میشود که نتوانند اخبار کامل و دقیقی به مخاطب ارایه دهند و این مساله مهمترین مسالهای است که باعث ریزش مخاطب در کشور ما شده است.
وی در ادامه صحبتهایش خاطرنشان کرد: یکی از دیگر دلایلی که باعث شده است رسانههای مکتوب کمتر مورد استقبال قرار بگیرند، وجود اینترنت و رسانههای جایگزین است که نحوه دسترسی به اخبار را برای مخاطبان تسهیل کرده است و رسانههای مکتوب باید با ایجاد تنوع و خلاقیت در کارشان اقدام به جذب مخاطب کنند.
تعدد دانشگاهها و مدرکگرایی معضلی است که نه تنها روزنامهنگاری بلکه تمامی رشتههای دانشگاهی را تهدید میکند
کیا افزایش تعداد دانشگاهها و مدرکگرایی در کشور را معضلی دانست که نه تنها رشته روزنامهنگاری بلکه تمامی رشتههای دانشگاهی را تهدید میکند و گفت: چراکه این مساله باعث میشود دانشجویان بدون انگیزه و توانایی لازم صرفا برای ورود به دانشگاه رشتهای را انتخاب کنند و از این رو نتوانند در عرصه بازار کار حرفی برای گفتن داشته باشند.
وی در پایان افزود: علاوه بر این در بازار کار هم به فارغالتحصیلان رشته روزنامه نگاری اعتماد نمیشود و از آنجا که آموزشهای دانشگاهها نیز متناسب با نیاز بازار کار نیست، اغلب شاهد مشکلات این چنینی هستیم که خروجیهای این رشته نمیتوانند به راحتی جذب بازار کار شوند.