رسم های کهن فراموش ناشدنی اصفهان

به گزارش گروه ایرانشناسی خبرگزاری دانا، رمضان نزدیک است و مردم مسلمان کشورمان هم مانند بسیاری از مسلمانان جهان با انجام مراسم هایی به پیشواز ماه مبارک رمضان می روند، مراسم وآداب  رسوم هر استانی در ماه رمضان جالب و خواندنی است.

ما سعی کردیم برای آشنایی بیشتر با این آیین ها و مراسم خاص چند استان را تاآخر این ماه معرفی کنیم.

معرفی این آیین ها را با استان اصفهان آغاز می کنیم، مردم استان اصفهان در اواخر ماه شعبان با نظافت، خانه تکانی، نظافت اماکن عمومی و تهیه مایحتاج مخصوص این ماه به استقبال روزه داری می روند.

عید رمضان و بازار داغ عیدی به نوعروسان

 عید رمضان که می رسد بازار عیدی دادن در اصفهان هم داغ می‌شود این یکی از سنتهای کهنی است که به گذشته اصفهان پیوند می‌خورد این سنت بیشتر مربوط به تازه عروسها است به این شکل که خانواده داماد خانواده عروس را برای افطاری به خانه خود دعوت کرده و برای عیدی به او طلا یا کالایی قیمتی می‌دهند. این سنت از گذشته دور باقی مانده و هنوز هم خانواده های بسیاری بر آن پایدارند تا تازه عروس‌های خود را مورد احترام و عزت در این ماه قرار دهند.

از دیگر رسومی نصف جهان  را می توان به سنت هوم بابایی اشاره کرد. سنت هوم بابایی از رسوم اصفهانی‌ها در‌ ماه مهمانی خدا، است این سنت قدیمی از سالیان دور با مردم اصفهان بوده اما اکنون قدری کمرنگ تر از قبل است و با آمدن تکنولوژی کم کم در حال فراموشی است.

وی می افزاید: هوم بابایی رسمی دیرینه و همچنان رسمی قدیمی است که از سالیان دور، ماه مبارک رمضان در اصفهان ‌با آن آغاز می‌شود؛ رسمی قدیمی که از شب اول‌ ماه رمضان تا شب پانزدهم در استان اصفهان برگزار می‌شود؛ به این ترتیب که تعدادی از بچه‌ها و جوان‌ها بعد از افطار در محلی جمع شده و از بین خود یک صندوقدار و یک میداندار انتخاب می‌کنند.

وظیفه صندوقدار جمع‌آوری هدایای مردم و وظیفه میداندار خواندن اشعار خاص هوم بابایی است، بقیه گروه هم باید هم‌صدا جواب میداندار را بدهند.

اما رسوم و آداب اصفهانی‌ها در این ماه مبارک به همین جا ختم نمی شود .در اصفهان قدیم از همان شبی که قرار بود هلال ‌ماه مبارک رمضان دیده شود،خانواده‌های زیادی با آب، آیینه و سبزه راهی پشت بام می‌شدند تا هلال آغاز‌ این ماه را با چشم خودشان ببینند این رسم یکی از زیباترین سنت هایی است که متاسفانه جایش را با مدرنیته عوض کرده.

رسم قشنگ کوبیدن به دیوار

مردم از گذشته های نه چندان دور اصفهان هنوز هم این رسم را حفظ کرده اند، رسمی قشنگی که به کوبیدن دیوارهمسایه برای بیدار کردن او ختم می شد در آن روزگار همسایه ها با یکدیگر قرار می گذاشتند که هر کس زودتر از بقیه در هنگام سحر بیدار شد دیگران را نیز بیدار کند و به این ترتیب خانه هایی که دیوار به دیوار بود با کوبیدن مشت های پی در پی یکدیگر را بیدار می کردند.

سحر خوانی، الحانی که میزبانش بامها بودند 

از آداب دیگر این ماه مبارک سحر خوانی بود یا همان مناجات سحری که حالا بیشتر در رادیو و تلویزیون پخش می شود و آن دوران بام خانه ها بود که با این نوا آشتی می کرد. مردم به بام خانه ها یا گلدسته های مساجد می رفتند و قبل از اذان یک یا چند نفر از سحر خوانان جمع می‌شدند و با صدای خوش و رسا اقدام به مناجات خوانی مخصوص این ماه می‌کردند.

الحان خوش را باد با خود به خانه ها می برد همه مردم گرفتار و اسیر موسیقی مناجاتی می شدند که از مناجات نامه خواجه عبدالله انصاری به عاریت گرفته شده بود زیباترین چیزی که می شد در هنگامه شب و سحر شنید و به آن دل داد.

افطاری دادن، رسمی کهن که فراموش نمی شود

 البته اصفهان و شهرستانهای اطرافش همواره اعتقاد داشتند که طبع ماه رمضان سرد است و بنابراین باید غذاهای گرم بخورند تقریبا تمامی آدابی که در اصفهان بود به همان شکل با کمی تغییر در شهرستانها نیز اعمال می شد مردم اصفهان به افطاری دادن در این ماه نیز تاکید بسیار دارند ولو خرما و شیرینی و حلوا که به مسجد ببرند و نذر و نیاز کنند.

اصفهانی‌ها شب بیست‌وهفتم را احیا می‌گیرند، در عید فطر، نماز عید می‌خوانند، فطریه‌هایشان را می‌پردازند و به عروس‌ها و دامادها عیدی می‌دهند.

تلاوت قرآن مجید به صورت زنده از اماکن مذهبی بعد از اذان صبح و دعا و مناجات از برنامه های حاشیه ای این ماه است که در اصفهان رنگ پررنگتری دارد.