ایران 13 برابر ژاپن و 8 برابر اروپا انرژی مصرف می کند

کوروش موسوی پژوهشگر برق و انرژی در گفتگو با خبرنگار گروه دانش خبرگزاری دانا (دانا خبر) گفت: همگان باور دارند سرانه مصرف برق در ایران 3 برابر میانگین جهانی است. متوسط مصرف جهانی برق در دنیا برای مشترکان خانگی، 900 کیلووات ساعت است که این میزان در ایران 2900 کیلووات ساعت برآورد شده است. البته با توجه به هدفمندسازی یارانه ها کمی از این رقم کاهش یافت.

وی ادامه داد: مصرف سرانه انرژی در ایران به ازای هر نفر، بیش از پنج برابر مصرف سرانه اندونزی با 225 میلیون نفر جمعیت، دو برابر چین با یک میلیارد و 300 میلیون نفر جمعیت و چهار برابر هند با یک میلیارد و 122 میلیون نفر جمعیت و نیز شدت مصرف انرژی در ایران 13 برابر ژاپن و 8 برابر قاره اروپا است. بنابر اظهار برخی کارشناسان مصرف انرژی ایران معادل كشوری با جمعیت 750 میلیون نفر بود که با حذف یارانه ها تا حدودی این عدد کاهش می یابد. بیش از 37 درصد مصرف بنزین و گازوئیل خاورمیانه به ایران اختصاص دارد. سرانه مصرف گاز خانگی كشور 4 برابر متوسط مصرف جهانی است. از طرفی اعلام شد که 2 میلیون خودروی عمومی، 50 درصد از بنزین را مصرف میكنند.

مصرف انرژی هر 10 سال یکبار در ایران دو برابر می‌شد که اکنون با هدفمندسازی یارانه ها و افزایش قیمت حامل های انرژی، این عدد کاهش یافته است.

 وی گفت: ایرانیان 70 درصد بیش از الگوی جهانی آب مصرف می‌کنند و به همین دلیل است که در 16 مرداد 92 میزان آب ذخیره شده پشت سدهای ایران به 30% تقلیل یافت.

به عقیده وی  به دلیل مصرف بی رویه، کشور مادر مصرف گاز رتبه سوم جهانی را داراست.

موسوی  افزود: با روند فعلی مصرف، تا سال 1404 یا کمی بیشتر همه تولیدات داخلی نفت و گاز كشور جوابگوی مصرف نیست و ناچار به واردات نفت خام و گاز هستیم. اکنون نیز در تابستان و زمستان مشکل تامین سوخت گاز نیروگاه ها وجود دارد و ایجاد محدودیت هایی در تولید از لحاظ کمبود سوخت را ایجاد می نماید.

وی دلایل متعددی را برای افزایش نرخ رشد مصرف انرژی در كشور برشمرد: افزایش جمعیت كشور، ورود وسایل و لوازم جدید مصرف كننده انرژی‎، تولید و یا ورود تجهیزات غیر استاندارد انرژی بر، بالا رفتن نسبی رفاه اجتماعی، تغییر شرایط آب و هوایی، رشد نسبی بخش صنعت، فرسودگی برخی صنایع، عدم رعایت الگوهای صحیح مصرف انرژی، ناهمپوشانی سیاست های کلان انرژی کشور به نحوی که کاهش مصرف در یک حامل ناشی از یک سیاست منجر به افزایش نامطلوب مصرف در یک حامل دیگر انرژی می شود از جمله این موارد هستند.

وی اظهار کرد: برای فایق آمدن بر بخشی از مشکلات مصرف انرژی که مربوط به مسکن است، پیشنهاد ساختمان های هوشمند مطرح می شود که با بهره گیری از تکنیک های تامین انرژی از محیط و نیز کنترل بر مصرف انرژی با استفاده از ادواتی نظیر نصب تجهیزات سیستم مدیریت انرژی ساختمان (BEMS) می توان به آن مهم دست یافت.

وی در پاسخ به این سوال که ساختمان های هوشمند از لحاظ فنی چه هستند گفت: ساختمان های هوشمند بناهایی هستند که در مصرف انرژی بهینه، در تولید انرژی فعال، در اتلاف انرژی عایق و در مدیریت انرژی کارآمد هستند.

محققان انرژی مصرفی را به دسته های سیستم های انرژی جهانی، ملی، منطقه ای، محلی، صنایع و خانگی تقسیم بندی می کنند. در این بین مصرف انرژی خانگی از اهمیت بسزایی برخواردار است که امروز مدیریت بر آن توسط سیستم های مدیریت انرژی ساختمان (BEMS) و با نصب تابلوها و تجهیزات و سنسورهای لازم انجام می پذیرد.

اما انرژی ساختمان تنها منحصر به انرژی الکتریسیته نمی شود و انرژی گرمایشی و سرمایشی نیز در کنترل انرژی دخیل هستند.

ساختمان های ایران به طور متوسط 22-30 مترمکعب گاز مصرف می کنند و این عدد در اروپا 5.5 است. یعنی ایرانیان4 تا 6 برابر اروپاییان مصرف گاز دارند.

موسوی عنوان داشت در کشور ایران بیش از 12 میلیون واحد مسکونی و تجاری وجود دارد که امکان مدیریت مصرف انرژی در آنها است. البته کل مشترکین برق کشور در سال 1390معادل 27 میلیون و 164 هزار مشترک بوده است که با مصرف 188 میلیارد کیلوات ساعت برق در سال 90، رشد سالانه حدود 5.7 درصد دارد. طبق آمار تنها در 12% ساخت و سازها احتمالاً مقررات مبحث 19 (صرفه جویی مصرف انرژی در ساختمان) رعایت می شود. این درحالی است که رعایت مبحث 19 تنها 15% هزینه ساخت را افزایش می دهد.

کاهش حدود 50% مصرف انرژی در ساختمان های کشور قابل پیش بینی است که از لحاظ اقتصاد ملی سهمی 27 درصدی دارد. ضمن اینکه برای مردم فوایدی نظیر کاهش مصرف سوخت، هزینه کمتر و نیز افزایش عمر ساختمان تا دو برابر را دارد و از طرفی نیز حدود 10% ساخت و سازها را در کلان کشور کم می کند.

این پژوهشگر برق و انرژی بیان داشت: نکته دیگری که در اینجا قابل ذکر است آن است که در کشورهای پیشرفته تر برای تولید هزار دلار کالا 2 تا 3 بشکه نفت مصرف می کنند و این در حالی است که در ایران برای تولید هزار دلار کالا صنعتگران ما معادل 13.6 بشکه نفت مصرف می کنند و این خود نشان از اسراف در انرژی در ایران حتی در صنایع دارد.

وی ادامه داد: خود این مورد بیانگر آن است که متولیان مدیریت مصرف در شرکت توانیر که وظیفه خطیر مدیریت مصرف انرژی الکتریکی در صنایع را دارند و یا مسوولین مربوطه در وزارت نفت به درستی برنامه ریزی ننموده اند و یا قادر به اجرای دستورالعمل ها نیستند.