به گزارش گروه ایرانشناسی خبرگزاری دانا( دانا خبر) به نقل از روزنامه تهران امروز، شاید وقتی دیگر بتوانیم از جاده‌های سرسبز شمال به خوبی یاد کنیم، اما اکنون صحبت از جاده‌های شمال، چیزی جز خطر، تصادف، ناهمواری و فرسودگی به یادمان نمی‌اندازد. در هر کشوری به‌ویژه کشورهای پیشرفته اگر طبیعتی خدادادی و زیبا مانند مناطق شمال کشور استان‌های گیلان ومازندران داشته باشند نه فقط در حفظ و نگهداری آن بیش از پیش می‌کوشند، بلکه با امکانات ویژه روزبه‌روز به احیا و سازندگی آن می‌افزایند.
طبیعت شمال ایران از نظر اکثر گردشگران بی‌نظیر و شگرف است. این توصیف با ورود سالانه 24 میلیون گردشگر به شهرهای شمالی عینیت یافته و اختصاص یافتن بالاترین حجم مسافر در سه سال متوالی به شمال کشور، گویای این حقیقت است. اما این همه موهبت روزبه‌روز در آستانه تخریب و بی‌توجهی است. امکانات برای گردشگران در داخل شهرها، احیا و بهینه‌سازی سواحل، بهبود فضای شهری، وضع آب آشامیدنی و در نهایت وضعیت راه‌ها از مواردی است که باید از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد تا مناطق پرجاذبه شمال که می‌تواند گردشگران بی‌شماری را به سمت خود فراخواند، روزبه‌روز مجهزتر شده و پذیرای مسافران بیشتر باشد.
در این بین وضع راه‌ها و جاده‌های شمال از اهمیت ویژه‌تری برخوردار است. اما نه فقط جاده‌ها هموارتر نشده بلکه بعد از 18 سال همچنان چشم انتظار فقط آزادراه این منطقه هستیم.
راه‌های اصلی شمال، ناهموار و پرخطر
برای رسیدن به شمال کشور از سمت مرکز، سه جاده پرتردد وجود دارد. پرترددترین جاده شمالی جاده کندوان و بعد از آن فیروزکوه و سپس هراز است که همه این جاده‌ها بسیار پرخطر وناهموار است. نماینده نوشهر وچالوس در این باره می‌گوید: «متاسفانه این جاده‌ها به دلیل تردد زیاد روزبه‌روز مستهلک‌تر وفرسوده‌تر شده و توجه خاصی هم به بازسازی آنها نمی‌شود.»
«قاسم احمدی لاشکی» با بیان اینکه چه بسا همین پرتردد بودن باعث این فرسودگی شده باشد، می‌افزاید: «پرترددبودن جاده‌های شمالی کشور باعث شده دولت نتواند تمرکز مناسبی برای ترمیم و بازسازی آنها داشته باشد اما این را نباید از نظر دور داشت که این دلیل یعنی پرترددبودن توجیهی برای ساخت آزادراهی باشد که هنوز بعد از 18سال به نتیجه نرسیده است.»
این نماینده در مورد آزاد راه تهران- شمال می‌گوید: «متاسفانه بعد از 18سال قطعه چهارم این آزادراه به انجام رسیده و آماده بهره‌برداری است که امیدواریم با وعده آقای آخوندی که این آزادراه را از اولویت‌های وزارت راه اعلام کرده است، این جاده به زودی به بهره‌برداری برسد تا مردم بتوانند با آرامش و در مدت زمان کوتاه این مسیر را طی کنند.»
جاده‌های پرمساله درون استان‌ها
تصادف‌های پر‌شمار در جاده‌های درون استانی مازندران وگیلان، به عنوان خطری مسافران وساکنان بومی را تهدید می‌کند. در غرب استان مازندران وضعیت بسیار اسفناک‌تر است. جاده چالوس -تنکابن به سمت رامسر از وضع مطلوبی برخوردارنیست. در شرق استان هم جاده‌ای مانند گهرباران وجود دارد که بسیار فرسوده بوده و نیازمند ترمیم و بازسازی است.
احمدی با گلایه از بی‌توجهی به وضعیت جاده‌های شمالی کشور می‌گوید: «بسیار شرم آور است که جاده چالوس- مرزن‌آباد وضعیتی چنین اسفناک داشته باشد که هرروز شاهد تصادفات متعدد در آن باشیم.» تصادف‌های بی‌شمار جاده گهرباران در مازندران، این جاده را به‌عنوان مسیر پرخطر تبدیل کرده است.
جاده گهرباران در شهرستان میاندرود بسیار حادثه‌خیز است. همین هفته گذشته بود که به گفته شاهدان عینی، یک خودرو پراید که از سرعت بالایی برخوردار بود پس از رسیدن به پیچ خطرناک واقع در مسیر روستای بزمین‌آباد به سمت راست جاده منحرف و در کانال آب واژگون شد. همچنین تریلر نفت‌کش نیروگاه شهید سلیمی نکا و بندر امیرآباد که از مسیر روبه‌رو درحال حرکت بود و به علت تنگ شدن عرض مسیر باعث منحرف شدن خودرو پراید شد. جاده گهرباران از روشنایی و علایم اخطاری راهنمایی و رانندگی برخوردار نیست و رانندگان هر لحظه خطر منحرف شدن به سمت شانه راست را احساس می‌کنند.
تعریض جاده گهرباران نیمه‌کاره مانده است
نماینده چالوس و نوشهر در این‌باره معتقد است: «از چهار سال پیش قرار بود این جاده تعریض شود که تاکنون اقدامات نصفه و نیمه‌ای صورت گرفته است اما هرگز بار تصادف موجود در این جاده را کاهش نداده است.» به گفته احمدی، بودجه‌های اندکی که در فاصله زمانی طولانی به این جاده اختصاص داده می‌شود، جوابگوی مشکلات این مسیر نیست و هر بار مسوولان استان مازندران با گذر از این مسیر و اقداماتی جزیی فقط به فکر پاک کردن صورت مسئله هستند.
جاده گهرباران از سوی نمایندگان ساری و میاندرود در مجلس و معاون سیاسی امنیتی استاندار مازندران به جاده مرگ خوانده شده است. این جاده به علت متصل بودن به دریای خزر از تردد مسافران بسیار بالایی برخوردار است، حدود 30 روستا و با جمعیت ثابت بیش از 40 هزار نفر از مسیر این جاده رفت‌و آمد می‌کنند که چاره‌ای جز عبور از این جاده پرخطر و مرگبار ندارند. همچنین جاده گهرباران با متصل بودن به نیروگاه شهید سلیمی، بندر امیرآباد، کارخانه نکاچوب، فرودگاه بین‌المللی دشت ناز، شرکت دامپروری مهدشت، حیاط وحش دشت ناز، پادگان آموزشی ولیعصر(عج)، شرکت شیمیایی، زمین‌های حدود 3هزار هکتاری دشت‌ناز و ناحیه صنعتی میاندرود هر روز شاهد رفت‌و آمد حدود 300 دستگاه تریلر نفت‌کش و یدکش است که هر لحظه برای روستاییان حاضر در حاشیه این جاده خطراتی مرگبار به وجود می‌آورند.
این نماینده با بیان اینکه کمبود بودجه مشکلی موجه است اما نمی‌توان بی‌اثربخش بودن هزینه‌ها را نیز نادیده گرفت، می‌گوید: «در کشور ما هزینه‌های بی‌شماری در حوزه‌های مختلف مصرف می‌شود، اما هیچکدام اثربخش نیست. مثلا در مسکن مهر این تعداد ساختمان ساخته شد اما چه تعداد از مشکل مستاجران کشور حل شد؟» احمدی می‌افزاید: «در حوزه راه هم درست هزینه نکرده‌ایم. راه‌های بسیاری ساخته شده است، اما بسیاری از راه‌های پرتردد و اصلی کشور دارای مشکلات بی‌شمار و خطرات فراوان است.» به گفته وی به غیر از موضوع کمبود بودجه باید از ضعف مدیریت نیز به عنوان مشکلی اساسی در اکثر حوزه‌ها یاد کرد که سال‌هاست باعث کندی اجرای پروژه‌ها شده است.
قطار سریع‌السیر، راه‌حلی دیگر
در سال‌های اخیر قرار شده است که برای رفع معضل ترافیک راه‌اندازی قطار هوایی و سریع‌السیر در استان‌های شمالی انجام شود؛ اگر چه این طرح ایده‌آل به‌نظر می‌رسد، اما تحقق این امر نیازمند برنامه‌ریزی، حمایت همه‌جانبه و تامین اعتبار مناسب است و اجرای این طرح علاوه بر رفع گره کور ترافیک، می‌تواند زمین‌های کشاورزی و طبیعت بکر شمال را از تخریب نجات دهد. احداث قطار هوایی گرگان ـ آستارا بخشی از طرح توسعه قطارهای پرسرعت در کشور است که طرح آن از مدت‌ها قبل تهیه شده و اجرای آن نیازمند ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز است.
وجود بیش از 700 کیلومتر مسیر ارتباطی در استان‌های شمالی گلستان، مازندران و گیلان، گردشگرپذیر بودن و ترافیک بالای شهرها لزوم سرمایه‌گذاری در بخش قطار ریلی هوایی و سریع‌السیر را الزامی‌کرده است. طبق آمارها سالانه بیش از 20 هزار نفر از هموطنان در جاده‌ها کشته و حدود 250 هزار نفر زخمی می‌شوند که بر اثر تصادف و کشته و زخمی شدن این تعداد بیش از یک میلیون نفر دچار مشکلات روحی، روانی و مالی می‌شوند.
همچنین طبق آمار به ازای هر صدهزار نفر سه نفر بر اثر سوانح ترافیکی کشته می‌شوند که این آمار با استفاده از قطارهای پرسرعت و سریع السیر به یک در میلیاردها نفر می‌رسد. تعداد کل کشته‌شدگان و زخمی‌های سفر با قطار پرسرعت در بعضی از کشورهای توسعه یافته بسیار ناچیز است، به همین دلیل قطار امن‌ترین و آرامش بخش‌ترین وسیله برای مسافرت است. امید است در آینده‌ای نزدیک شاهد بهینه‌سازی راه‌ها و جاده‌های شمال کشور باشیم.
