به گزارش گروه ایرانشناسی خبرگزاری دانا(دانا خبر)، مدیر اجرایی مجموعه تخت جمشید، از انجام آزمایشات جدید به روش xrf بر روی نقوش سنگی تخت جمشید خبر داد و گفت: مجموعه تخت جمشید جزو اولین آثار تاریخی در ایران است كه از چنین روشی در مطالعات تحلیلی نقوش سنگی بهره مند شده است.
علیرضا عسگری افزود: این فصل از مطالعات سنگ كه با یک دستگاه پرتابل و قابل حمل انجام شد، به جای انتقال نمونه های سنگ به مكان آزمایشگاهی برای تحلیل عنصری كانی های سنگ و شناخت طیف و كمیت عناصر، نمونه ها در مكان اصلی خود و در مجموعه تخت جمشید بدون كوچكترین آسیبی مورد تحلیل قرار گرفت .
عسگری ادامه داد: در تخت گاه تخت جمشید، كاوش های باستان شناسی انجام شده است، اما آنچه ضرورت دارد مطالعه، بازنگری و مانیتورینگ مرمت ها و همچین بررسی وضعیت آسب پذیری نقوش سنگی تخت جمشید در شرایط امروزی است. به همین منظور برنامه مطالعات سنگ با عنوان« از تخت گاه تا تخت جمشید » متشكل از هیآت ایرانی و ایتالیایی و با رویكرد حفاظتی و مرمتی، از سال 87 تا كنون و بصورت دوره ای در حال اجرا ست.
همچنین بر اساس گزارش روابط عمومی مجموعه جهانی تخت جمشید، در بخش دیگری از این گزارش سرپرست تیم ایرانی مطالعات سنگ در تخت جمشید در تبیین آخرین نتایج مطالعات سنگ مجموعه تخت جمشید گفت: تا كنون بیش از 200 نمونه آزمایش در تخت جمشید انجام شده، همچنین مواد و مصالح خاص تخت جمشید تشخیص و ساخته شده است اما به كار گیری این مواد و طیف مرمت و حفاظت نقوش در مقیاس گسترده تر، به نتایج آزمایشات تكمیلی و مواد مرمتی به كار گرفته شده بر می گردد.
عسگری با اشاره به اینكه اهمیت این دور از مطالعات به دلیل توسعه مرمت و حفاظت از نقوش سنگی تخت جمشید است، افزود: كار آزمایشی تخت جمشید توسط مرمتگران ایرانی و ایتالیایی انجام شده است و وضعیت آسیب پذیری آن در شرایط امروزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و انجام آزمایشات تحلیل عنصری كانی های سنگ در این دوره به روش xrf به‌عنوان مکمل مطالعات کانی‌شناسی کاربرد زیادی در بررسی‌های مطالعاتی مورد نظر و حفاظت از آثار دارد، متعاقبا این فصل از كار ، كنترل و بازنگری مرمت نقوش را به مرحله تحقیقات نهایی وارد می كند.
وی با اشاره به اینکه خود سرپرستی برنامه مطالعات نقوش سنگی تخت جمشید را بر عهده داشته است، یادآور شد: پی یر فرانچسکو کالیری از دانشگاه بولونیا ایتالیا، به عنوان سرپرست تیم ایتالیایی و نیز متخصصانی در حوزه مرمت، شیمی و فیزیک در این مطالعات پژوهشی- میدانی حضور داشتند.
وی در پایان گفت: این فصل از کاوش در چارچوب برنامه های مطالعات و همکاری های مشترک هیات های ایرانی و ایتالیایی، پایگاه میراث جهانی پارسه- پاسارگاد و واحدحفاظت و مرمت مجموعه تخت جمشید، در بخش پژوهش های میدانی انجام شد.
طیف‌سنجی فلورسانس اشعه ایکس (XRF) یک روش آنالیز دستگاهی است كه در آن از روش طیف نشری اشعه ایکس. برای تجزیه لایه‌های سطحی استفاده می‌شود. این دستگاه توانایی انجام آنالیز عنصری به‌صورت كیفی و نیمه كمی نمونه‌های معدنی مانند: نمونه‌های زمین‌شناسی، کانی‌ها، سنگ‌ها، شیشه، سیمان، سرامیک‌ها، آلیاژهای فلزی و غیره را دارد.
برانگیختگی نمونه در اثر تابش پرتو ایکس موجب انتقال الکترونی در لایه‌های مختلف اتم می‌شود که هر انتقال الكترونی همراه با نشر یک خط طیفی پرتو x است. طول موج خطوط طیفی نشر شده مبنای تجزیه كیفی عناصر و شدت پرتوها متناسب با فراوانی یا کمیت عناصر موجود در نمونه است.
