به گزارش خبرگزاری دانا (دانا خبر)، خبرگزاری
فارس، به بهانه تغییر در مدیریت آموزش و پرورش استثنایی، نگاهی کلی به ساز و کار
این موسسه داشته است.
طی روزهای گذشته شنیده شد که در بحث انتصابات وزیر آموزش و پرورش، قرار است رییس سازمان استثنایی کشور نیز تغییر کند؛ این موضوع شاید به ظاهر مانند دیگر تغییرات معاونان وزارت آموزش و پرورش باشد اما در واقعیت این گونه نیست چرا که دانش‌آموزان با نیازهای ویژه، شرایطی متفاوت از دانش‌آموزان عادی دارند.
چگونگی شکل‌گیری آموزش و پرورش استثنایی
اولین تلاش‌ها در زمینه آموزش و پرورش استثنایی در حدود یکصد سال قبل در ایران انجام شد و در سال ۱۲۹۹ آموزش و پرورش نابینایان توسط شخصی به نام ارنست کریستوفر که آلمانی بود در شهر تبریز با جذب ۵ دانش‌آموز، شکل گرفت و پس از آن در سال ۱۳۰۳، مرحوم باغچه‌بان در شهر تبریز برای دانش‌آموزان آسیب‌دیده شنوایی گام‌های ارزنده‌ای را برداشت.
آموزش و پرورش کودکان کم‌توان ذهنی نیز به شکل آموزشگاهی از سال ۱۳۲۹ در تهران به صورت داوطلبانه و در بخش غیردولتی آغاز شد و در سال ۱۳۴۷ در وزارت آموزش و پرورش، دفتر «آموزش کودکان و دانش‌آموزان استثنایی» ایجاد شد.
روند فعالیت آموزش کودکان استثنایی کم و بیش ادامه یافت تا آنکه با تصویب قانونی در مجلس شورای اسلامی، سازمانی وابسته به وزارت آموزش و پرورش تحت عنوان «سازمان آموزش و پرورش استثنایی» در سال ۱۳۷۰ تاسیس شد تا با قدرت بیشتری به وضعیت آموزشی و پرورشی دانش‌آموزان استثنایی کشور رسیدگی کند.
هر چند دفتر ادارات استانی این سازمان با تلفیق در آموزش و پرورش عادی طی سال‌های گذشته، کم قدرت شده است.
گروه‌های تحت پوشش آموزش و پرورش استثنایی
گروه‌های تحت پوشش آموزش و پرورش استثنایی کشور شامل «دانش‌آموزان آسیب‌دیده شنوایی»، «دانش‌آموزان آسیب‌دیده بینایی»، «دانش‌آموزان معلول جسمی ـ حرکتی»، «دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی»، «دانش‌آموزان چند معلولیتی»، «دانش‌آموزان اختلال رفتاری ـ هیجانی و اختلال‌های رشدی فراگیر» و «دانش‌آموزان دارای مشکلات ویژه یادگیری» است.
بر اساس آمارهای رسمی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور، تعداد دانش‌آموزان استثنایی در سال ۹۲ـ۱۳۹۱، ۷۴ هزار و ۹۵۲ نفر بود که شامل ۱۰ هزار و ۶۲۲ نفر در دوره پیش از دبستان، ۴۴ هزار و ۹۰۸ نفر در دوره ابتدایی، ۷ هزار و ۶۴۶ نفر در دوره اول متوسطه پیش حرفه‌ای، یک هزار و ۶۱۹ نفر در دوره اول متوسطه، ۸ هزار و ۲۱۶ نفر در دوره دوم متوسطه حرفه‌ای و یک هزار و ۹۴۱ نفر در دوره دوم متوسطه بود.
در حال حاضر شاهد حضور دانش‌آموزان استثنایی در دانشگاه‌ها و بازارهای کار هستیم و نگاه ترحمی به کودکان با نیازهای ویژه کمرنگ‌تر از گذشته شده است.
توجه به آموزگاران در مدارس استثنایی
کار کردن با دانش‌آموزان با نیازهای ویژه نیازمند مهارت خاصی نیز است و به همین دلیل در انتخاب معلمان این کودکان، دقت نظر‌های ویژه‌ای می‌شود و بخشی از آموزگاران نیز شاگردان سال‌های قبل همین مدارس هستند که این موضوع توجه ویژه به کادر مدارس اسثتایی را بیش از پیش نشان می‌دهد.
از سوی دیگر یکی از اقدامات سازمان آموزش و پرورش استثنایی که کودکان عادی کلاس اولی را در بر می‌گیرد و نقش بسزایی در شناسایی کودکان با نیازهای ویژه دارد، طرح سنجش سلامت جسمانی و آمادگی تحصیلی کودکان بدو ورود به دبستان است.
در این طرح، نوآموزان آماده ورود به دبستان، با ابزارهای استاندارد در زمینه‌های مختلف حسی، جسمی، هوشی و رفتاری در دو مرحله غربالگری و تخصصی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند و نسبت به تعیین جایگاه آموزشی آنها اقدام می‌شود.
رییس جدید چگونه باشد؟
آنچه مشخص است حضور یک فرد متخصص در آموزش و پرورش استثنایی برای تعلیم تربیت کودکان استثنایی و خانواده آنها ضروری است؛ تغییر مسئول یک سازمان تخصصی بدون در نظر گرفتن شایستگی‌ها، لطمات جبران ناپذیری به آن وارد خواهد کرد.
کودکان با نیازهای ویژه مانند کودکان عادی نیستند که بتوان در هر شرایطی و با یک دستورالعمل، فضای آموزشی را برایشان تغییر دارد؛ هر گام در این سازمان نیازمند بررسی ویژه است و آیا آقای وزیر حواسش به این کودکان هست؟
