گروه سبک زندگی خبرگزاری دانا (داناخبر) - اسماعیل مددی*: اصل اول محیط زیست این است که هرگونه فعالیتی که در محیط های طبیعی انجام می‌شود چنانچه در راستای توسعه پایدار نباشد منجر به تخریب محیط زیست خواهد شد.
عجیب است که این مطلب را می‌دانیم و تیشه به ریشه داشته های طبیعی این مرز و بوم می زنیم. اما براستی ما در کشورمان این اصل را جدی گرفته ایم؟ آیا در خجیر، ورجین، كرج، جاجرود و البرزمرکزی و زاگرس وسایر مناطق زیست محیطی کشور این اصول رعایت می‌شود؟
در گزارش اخیر دانشگاه ییل امریکا می‌خوانیم که ایران از نظر شاخص‌های پایداری محیط زیست با کسب رتبه 114در بین 132کشور جهان ، در انتهای جدول جهانی قرار گرفت . در این جدول که ۱32 کشور جهان از نظر وضعیت زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی مورد ارزیابی قرار گرفته اند سوییس، لیتوانی، نروژ، لوکزامبورگ، کاستاریکا و فرانسه به ترتیب در جایگاه اول تا ششم جهان قرار گرفتند و کشور ایران با کسب 42.73 امتیاز بعد از کشورهایی همچون ترکیه، عمان، آذربایجان، کامرون و سوریه در مقام 114 جهان قرار گرفت، چگونه مى توان چنین واقعیت شگفتى را براى سرزمینى كه مردمانش مدعى فرهنگ و تمدن سه هزار ساله اند، باور كرد که ایران در بین ۱32 كشور جهان رتبه ۱14 را كسب كرده است.
163 رودخانه آلوده در کشور شناسایی شده که وضعیت مناسبی ندارند . حدود ۱۶۳ رودخانه آلوده در کشور شناسایی شده که درصد آلودگی شان 60 تا70 درصد است که به بالاترین میزان رسیده است "مثل سیاهرود در قائم شهر، زرجوب در رشت، هنده خاله در اطراف صومعه سرا گیلان و...بدون هیچگونه ترس از قانون به جان عرصه‌های طبیعی و حیات وحش و گیاهان افتاده ایم.
جنگل‌ها و مراتع به زمین‌های کشاورزی به باغ و ویلا تبدیل شدند، عرصه‌های طبیعی تفکیک و تبدیل به قطعات کوچک شدند، سواحل دریای شمال و حاشیه رودخانه و بسیاری ازعرصه‌های منابع طبیعی دیگرتصرف عدوانی شده اند.
ویلاهای مرفهین راه و دید را بر مردم بسته اند
به راستی در کجای این جهان پهناور سراغ داریم که ساعت ها در حاشیه نوار ساحلی دریایی رانندگی نمایی و دریا را نبینی.
ویلاهای مرفهین راه و دید را بر مردم بسته اند. حقیقتا چه کسی پاسخگو است؟ من، تو، یا مسوولین؟ ریاست محترم سازمان حفاظت محیط زیست آیا می دانید که حتما هم مطلع هستید تصرف هایی همچون غصب حاشیه رودخانه های کرج و جاجرود که با زدو بندها و انواع رانت ها جهت ساخت اماکن تجاری و ویلا، ملت ایران را از دسترسی و استفاده از مواهب الهی عمومی محروم ساخته اند و بعضا با کشیدن سیم خاردار و نصب نرده‌های سرنیزه‌ای و دیوار تا عمق بستر رودخانه مناطق مورد تصرف خود را به شکل پادگان درآورده‌اند و هنوز هم ادامه دارد. آیا حریم رودخانه‌ها ملک خصوصی است؟ مشکل ما توبه فرمایان هستند که خود توبه کمتر می‌کنند.
مقام معظم رهبری منابع طبیعی را بسیار ارج نهاده‌اند. ایشان فرمودند فرهنگ منابع طبیعی باید به معارف عمومی تبدیل شود آیا پیام از این حکومتی تر وجود دارد، ایشان به اهمیت حفظ منابع طبیعی واقف هستند هرساله به غرص نهال اقدام می نمایند و این سمبلی از دوستی معظم له با محیط زیست است.
آیا این است پاسخ به ندای رهبر فرزانه؟
اینان کیانند که بلای جان محیط زیست و منابع طبیعی کشور شده اند و این سازمان مهم یارای مقابله با آنها را ندارد؟
قانون حریم وبستر رودخانه ها و سواحل كجا است؟ ببینیم این ماده 15 آیین نامه حریم و بستر چه می گوید.
ماده ۱۵) آیین نامه مربوط به بستر و حریم رودخانه ها : در ماده پانزده به میزان حریم کانالها، انهار احداثی و سنتی و شبکه های آبیاری و زهکشی باتوجه به ظرفیت آنها طبق جدول زیر از طرف وزارت نیرو یا شرکت‌های تابع آن برای هر طرف تعیین می گردد و این حریم از منتهی الیه دیواره آنها می باشد: آیا رودخانه ای را در ایران سراغ داریم که از این قانون تبعیت کرده باشد و دارای حریم قانونی باشد؟
واقعا دردناک است. تا به کی باید عرصه های حفاظت شده تصرف عدوانی بشوند و ارتفاعات بالای 1800متر ساخت و ساز بشود؟تصرف در مناطق حفاظت شده سازمان حفاظت محیط زیست نیز خود داستانی دارد.
مسوولان محیط زیست این مناطق حفاظت شده، تا بحال کجا بوده اند؟ مگر می‌شود یک شبه در عرصه‌های حفاظت شده ویلا ساخت؟
مگر امکان دارد در منطقه حفاظت شده البرز مرکزی بالاتر از ده وارنگه رود قصر سرخ رنگی بنا نمود که میلیاردها تومان هزینه دربر داشته و ادعا نمود که اینجا منطقه حفاظت شده است یا از مناطق حفاظت شده تعریف درستی نداریم و یا چشمها را بسته ایم، آن‌هم درست در جایی که کل و بزو خرس و پلنگ زیست می نمود که دیگر زیست نمی کنند.
این قصر چند هکتاری در منطقه حفاظت شده وممنوعه وارنگه رود البرز مركزی از آن کیست؟ (عكس از دیده بان زمین)
تصرف زیستگاه كل و بز البرز مركزی، آن که مجوز داد و آن که ساخت کیست؟ (عكس از دیده بان زمین)
ریاست محترم سازمان حفاظت محیط زیست، به راستی این است معنی و مفهوم حفاظت از بیت المال مسلمین و مناطق حفاظت شده تحت مدیریت شما و تاثر از بی قدرت شدن سازمانی كه زمانی پشت متخلفین از شنیدنش می لرزید و كسی جرات تصرف اموالش را نداشت. به راستی شما (سازمان)مظلوم واقع شده اید وتوان مقابله جانانه با غارتگران را هم ندارید. به راحتی اموالتان را تاراج می کنند. اگر شما مردم را در حفظ محیط زیست به بازی بگیرید خواهید دید که مردم دلشان چگونه برای حفظ آن خواهد تپید و در حفظ آن چگونه خواهند کوشید. به راستی چقدر برای حفظ محیط زیست تبلیغ می‌کنید؟
صدا و سیما منافعش در تبلیغات چیپس و پفک و فلان بنگاه اقتصادی و آموزشی است.
ریاست محترم، حفظ محیط زیست فقط آلودگی هوای تهران نیست بلکه حفظ تمامیت عرصه های طبیعی کشور است کما اینکه آلودگی هوای تهران به یک معضل تبدیل شده است و باید برای آن نیز چاره اندیشی کرد.
دور نمی رویم ، برای لحظه ای به حاشیه رودخانه کرج سری بزنید اگر جایی برای نشستن پیدا کردید. بوی تعفن زباله و انباشت انواع و اقسام آلاینده ها شما را برای همیشه از کنار رود آمدن منصرف می‌کند.
آیا شما و مسوولین وزارت نیرو از این آب نمی نوشید؟
وزارت نیرو به جای ساختن سد‌هایی که اغلب توجیه زیست محیطی ندارند همین داشته‌ها را به نحو مطلوب مدیریت می کرد ما الان به این معضل دچار نمی‌شدیم. حتی مسافت بسیار محدودی حتی فقط کمتر از چند صد متر از حاشیه رودخانه های کرج و جاجرود به بیت المال تعلق ندارد و همه حاشیه و بستراین رودها تصرف عدوانی شده است.
طی 25 کیلومتر از زیر سد کرج تا بیلقان در تصرف باغداران و ویلاداران و پولداران و اربابان قلیان دار و رستوران‌دار است. کسانی که فقط روزهای پایانی هفته را برای خوشگذرانی به این ویلاها سر کشی می کنند.
ساحل رودخانه کرج در بیلقان ( عکس از اسماعیل مددی)
دیر زمانی نیست که در همین رودخانه ها ماهی قزل آلای خال قرمز بومی به وفور یافت می شد که هم اینک به علت تورکشی های غیر قانونی و شبانه و صید قاچاق و فروش آن تا کیلویی 50 هزار تومان و آلودگی های فیزیکی و شیمیایی تهی از ماهی شده است و می‌رود تا این گونه بومی هم به سرنوشت دیگر گونه های منقرض شده بپیوندد.
مصوبه شورای عالی محیط زیست و امنیت ملی در مورد برخورد با متصرفین و متعرضین به حریم سدها و رودخانه ها چه شد؟
چرا باید فاضلاب اماکن تجاری و منازل و ویلاها در حریم رودخانه ها و سد ها آب شرب میلیون‌ها شهروند تهرانی و کرجی را آلوده سازد و بودجه هنگفتی را بر ملت مسلمان ایران تحمیل نماید و کسی بطور جدی پیگیری ننماید؟
آیا اینان عوارض آلودگی حریم و بستر رودخانه را به بیت المال می پردازند؟ رودخانه جاجرود هم بد تر از کرج و دیگر نامی از جاجرود در کتاب‌ها خواهیم خواند.
از نظر زیست محیطی فاتحه رودخانه جاجرود خوانده شده است و كرج به مرگ نزدیك است.
دیر زمانی نگذشته است که با جرات می‌شد از آب رودخانه‌های مورد اشاره نوشید ولی اکنون از بیم بیماری جرات پا نهادن در آب آنها را نخواهی داشت.
این همان وقوع فاجعه زیست محیطی است . این همان چیزی است که سالها برایش قلم فرسایی کردیم و کسی به دادمان نرسید.
* کارشناس ارشد محیط زیست و محقق نمونه زیست محیطی NGO ها در سال 1379
