به گزارش گروه ایرانشناسی خبرگزاری دانا(دانا خبر)، ناصرالدین حسن‌زاده 56 ساله است. او مجموعه دار اسناد تاریخی و مطبوعات قدیمی است و به گفته خودش اولین مجوز موزه شخصی اسناد تاریخی در روز جهانی موزه به او داده شده است. در ادامه گفت و گوی خبرگزاری دانا با این مجموعه دار آمده است:
چند سال است به کار مجموعه داری مشغول هستید و چه مجموعه هایی را جمع آوری کرده اید؟
من حدود 25 سال است که به کار مجموعه داری مشغول هستم و در مجموعه من دست‌نویس مشاهیر معاصر و دوران قاجار، کارت‌پستال‌های قاجار، اعلامیه‌های دولتی، احزاب، شخصیت‌ها و علما، تقویم های چاپ سنگی، رساله های چاپ سنگی، کارت ویزیت اشخاص مهم، قباله‌های قدیمی ازدواج، عکس‌های قدیمی و نامه‌های تجار قدیمی وجود دارد.
چی شد که مجموعه دار شدید و چگونه مجموعه هایتان را جمع‌آوری کردید؟
شغل من کتابفروشی است و کتاب های نایاب را خرید و فروش می کنم. وقتی کتابخانه شخصیت‌های معروف را می‌خریدم، در میان آنها و لابه‌لای برگ‌هایشان اسنادی بود که آنها را هم می‌خریدم. البته خود صاحبان سند از اهمیت اسنادی که داشتند مطلع نبودند و من راجب اهمیت اسناد با آنها صحبت می کردم و با هم به توافق می رسیدیم اما بعد از مدتی که در میان اهل ادبیات و صاحبان اسناد شناخته شدم نه تنها از تهران که از نقاط مختلف برای فروش آثارشان با من تماس می گرفتند و اسنادشان را در اختیارم می‌گذاشتند.
بعد از جمع آوری این اسناد آنها را چکار می کنید؟
اسنادی را که جنبه ملی دارند و به درد محققان می خورند را به مراکز اسناد می دهم تا استفاده کنند . تا به امروز چندین مجموعه مهم رابه آستان قدس رضوی اهدا کردم. بزرگترین مجموعه اسناد نظامی دوره قاجار از امیرکبیر تا مظفرالدین شاه را که از فردی که این اسناد را100سال در خانه اش نگهداری می کرد خریداری کردم و به موزه آستان قدس اهدا کردم.
چرا تصمیم گرفتید مجموعه دار اسناد وعکس های تاریخی شوید و اسناد و عکس ها را بر چه اساسی خریداری می کنید؟
هر كس به چیزی علاقه دارد بعضی مجموعه داران، قلمدان و نقاشی و مجسمه و تمبر و قطعات خوشنویسی جمع آوری می كنند و مجموعه داران عکس هم به دنبال عکس پادشاهان و شاهزاده ها هستند اما من عکس ها را بر اساس محتوایشان انتخاب می کنم وتمایل دارم عکس افرادی را بخرم که در طول تاریخ به مردم خدمت کرده اند. من اینها را بیش تر دوست دارم. اینها روح دارند.
البته برای مجموعه‌دار شدن در عرصه اسناد و عکس و هر چیز تاریخی قبل از همه باید با تاریخ آشنا بود. اگر کسی می‌خواهد هر نوشته یا عکسی را که مربوط به دوره قاجار است جمع‌آوری کند باید شخصیت‌ها، حوادث و گروه‌های آن دوره را بشناسد تا اگر دست خط یا عکسی دید به با ارزش بودن یا کم ارزش بودن آن پی ببرد و بداند با آن چه کند.
نسل جوان باید با گذشته خود و فداكاری پدرانش آشنا شود. باید بدانند مشروطه خواهان و توده مردمی كه همراه آن ها بودند، فداكاری زیادی برای این كشور كرده اند. دوست دارم جوانان امروز با این فداكاری ها آشنا شوند و آن ها هم فداكاری كنند.
مجموعه روزنامه هایتان مریوط به چه زمانی است؟
من مجموعه ای از روزنامه ها شامل روزنامه های حبل المتین، صوراسرافیل، تجدد، تربیت، مساوات، تمدن و وقایع اتفاقیه را جمع آوری کردم.
در این میان نشريات قاجار بسيار گران‌اند، چرا كه حالت مجموعه ای دارند و در مجموعه های شخصی نگهداری می‌شوند، جمع آوری آنها بيشتر ذوقی است، برای همين دارای قيمت های بسيار بالايی هستند؛ دليل ديگر گرانی نشريات قاجار پايين بودن تيراژ آنها يعنی بين 300 تا 700 عنوان است.
روزنامه ها را از کجا جمع می کنید؟
بيشتر آنها را از اساتيد دانشگاه ها و كلكسيونر ها و يا سردبيرهای اين مجلات قديمی خريداری كرده‌ام. برای نمونه از «علی راستگو»، خبرنگار روزنامه فرمان آرشيوی از 300تا 400 مجله داشت كه مجلات قاجاريه هم در اين ميان بود. «احمد رضوانی» نيز شخص ديگری بود كه بيشتر آرشيوش دوره پهلوی بود. ما اين آثار را از مجموعه داران خريداری می‌كنيم قيمت خاصی هم ندارد.
قیمت روزنامه در آن زمان چقدر بوده؟
گران ترین نشریات ایران در دوره قاجار، ثریا و حبل المتین بوده اند، که قیمت هر شماره آن سه تومان بوده.
در مورد اسناد و اعلان هایی که جمع آوری کردید بگویید؟
من در مجموعه ام اعلامیه فوت مظفرالدین شاه، حكم حجج اسلام نجف اشرف در حرمت مالیات دادن به گماشتگان محمدعلی میرزا و حكمی خطاب به ایلات و عشایر بختیاری در وجوب استحكام اساس مشروطیت، قول و قرار محمدعلیشاه مبنی بر پذیرفتن مشروطه، اعلامیه قلع و قمع جمعیت محمدعلی میرزا در اصفهان، اعلامیه قانون اول انتخابات مجلس اول شورای ملی، تبریک علما به مظفرالدین شاه در رابطه با تاسیس دارالشورای ملی كه پس از امضای حكم آن می میرد و اعلامیه كمبود نان در 1330 قمری را دارم که همگی آنها به نوعی یاد مشروطه را زنده می كند.
کدامیک از اسناد شما اهمیت ویژه ای دارد و یا به نحوی منحصر به فرد است؟
به طور کلی اسناد چون در یک برگ نوشته می شدند هر کدام اهمیت خاص خود را دارند و به نحوی منحصر به فرد هستند اما در میان مجموعه ام سندی دارم که تا به حال مطبوعاتی نکردم و آن دستخط ناصرفخرایی است که در سال 1327 از تصمیم ترور شاه در آن گفته، من این دستخط را از یک روزنامه نویس دهه 20 خریدم.
قدیمی ترین عکس و سندی که دارید مربوط به چه سالی است؟
قدیمی ترین سندی که دارم مصالحه نامه ای مربوط به سال 1037 قمری یعنی حدود 400 سال پیش است و قدیمی ترین عکسی هم که دارم مربوط به دوره ناصر الدین شاه است.
آیا تا به حال نمایشگاهی از مجموعه هایتان برگزار کرده اید؟
بله من تاکنون آثارم را در نزدیک به 20نمایشگاه کارت‌پستال، عکس و اعلامیه در حسینیه ارشاد، نگارخانه مجلس و مراکز دیگر در معرض نمایش گذاشته‌ام و هر وقت هم آنها را برای نمایشگاهی خواسته‌اند به صورت رایگان در اختیار گردانندگان نمایشگاه گذاشته‌ام.
