به گزارش خبرنگار گروه علمی خبرگزاری دانا (دانا خبر)، جا دارد در آستانه سال جدید از تلاش این عزیزان که با نشر علم خویش به کشورمان خدمت کرده اند، یادی کنیم.
ابوالقاسم غفاری؛ نخستین دانشمند ایرانی ناسا
دکتر ابوالقاسم غفاری، 106 سال پیش در تهران متولد شد. او پس از پایان تحصیلات خود در دارالفنون در سال 1929 با یک بورسیه کامل برای ادامه تحصیل در رشته ریاضیات و فیزیک در «دانشگاه نانسی» فرانسه به آن کشور اعزام شد. او مدرک دکتری خود را از «دانشگاه سوربن» دریافت کرد و در سال 1937 برای تدریس در دانشگاه تهران به ایران بازگشت و بار دیگر در سال 1950 بهدعوت «دانشگاه هاروارد» و به عنوان محقق «فولبرایت» (بورسیه بینالمللی از کشورهای مختلف) بهعنوان استادیار پژوهشی در زمینه «معادلات دیفرانسیل» و در ادامه در زمینه «دینامیک گازی» فعالیت کرد. همچنین این محقق ایرانی در اوایل دهه 1950، هم زمان با حضور «انیشتین» در موسسه مطالعات پیشرفته «دانشگاه پرینستون» در زمینه «تئوری میدان منسجم جاذبه و الکترومغناطیسی» تحقیق میکرد.
او از سال 1964، سه سال در برنامه فضایی سرنشیندار همکاری کرد و وقتی پروژههایش در سازمان به پایان رسید، دانشمند تمام وقت در «ناسا» شد و در آنجا بر روی ماموریتهای 11 و 12 آپولو مشغول بهکار شد. در سال 1969، او و دستیارانش در بخش ماموریتهای آپولو از سوی رییس جمهور وقت امریکا برای خدماتشان در ماموریت آپولو 11 مدال دریافت کردند.
سرانجام این استاد سابق دانشگاه های هاروارد و پرینستون آمریکا آبان92 در سن 106 سالگی درگذشت.
عمادالدین فقاهتی؛ پیشکسوت فیزیک اتمی ایران
نهم بهمن 1304 در زنجان دیده به جهان گشود. مدرک لیسانسش را در خرداد 1331 با احراز رتبه اول در رشته علوم فیزیک از دانشسرای عالی دریافت کرد و به همین مناسبت به دریافت مدال درجه یک علمی نایل آمد. فوق لیسانسش را هم از انگلستان و مدرک دکترایش را هم از دانشکده علوم دانشگاه پاریس دریافت کرد و مدتی هم در آمریکا به تحقیقات علمی پرداخت و به دعوت کمیساریای انرژی اتمی مدتی را در خارج از کشور صرف مطالعات تکنولوژی هستهای کرد.
او اولین کسی است که آزمایشگاه الکترونیک در دانشگاه تهران تاسیس کرد و در سال 1343 هم برای اولین بار در ایران درس جدیدی به نام الکترونیک ترانزیستوری ارایه داد. او سرپرست و عضو گروهی بود که راکتور اتمی تحقیقاتی 5 مگاواتی دانشگاه تهران را راهاندازی کرد.
او در سال 1373 پس از 42 سال خدمت صادقانه و تربیت هزاران دانشجو و چاپ مقالات و کتابهای متعدد از دانشکده علوم دانشگاه تهران بازنشسته شد و سرانجام همزمان با روز تولدش، نهم بهمن 92 در سن هشتاد و هشت سالگی درگذشت.
کارگر نوین، استاد فقید دانشکده مکانیک دانشگاه شریف
دکتر محمد حسین کارگر نوین، استاد طراحی جامدات دانشکده مکانیک دانشگاه صنعتی شریف بود. او تحصیلات دکتری خود را در سال 1362 در رشته مهندسی مکانیک در انستیتو پلی تکنیک رنسلر (آر.پی.آی) آمریکا و تحصیلات کارشناسی ارشدش را در دو رشته مهندسی هسته ای و مهندسی مکانیک در دانشگاه MIT آمریکا و دوره کارشناسی مهندسی مکاینک را در پلی تکنیک تهران به پایان برده بود. این استاد فقید 15 آبان سال 92 دار فانی را وداع گفت.
میرحیدر؛ دانشمند برجسته گیاه شناسی
استاد دکتر سیدحسین میرحیدر، متولد 1298 و یکی از برجستهترین دانشمندان ایرانزمین در زمینه گیاهشناسی و به ویژه گیاهان دارویی بود. او در سن 22 سالگی در سال 1320 از دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران، در رشته گیاهشناسی کشاورزی، فارغ التحصیل شد و سه سال پس از آن، برای ادامه تحصیل به فرانسه سفر کرد و در دانشگاه بزرگ و معتبر «نانسی» مشغول به تحصیل شد و پس از سه سال، با وجود مقررات بسیار سخت دانشگاه، تحصیلاتش را در آنجا به پایان رساند. او پس از گرفتن تخصص در رشته جنگلشناسی و شناخت گیاهان جنگلی و تغذیه، رهسپار آمریکا شد و به خاطر علاقه زیاد به ریاضیات و اهمیت زیاد دانش آمار و فنآوری پژوهش در رشته و کارش، به مطالعه در رشته Research Technology پرداخت و پس از گرفتن تخصص با درجه ممتاز در رشتههای غذا درمانی ، گیاهدرمانی، تغذیه و رژیمهای غذایی، و دوره آمار و احتمالات، با کولهباری از آموختهها به ایران برگشت. او از سال 1335 به مدت هفده سال، در دانشکدههای مختلف دانشگاه تهران از جمله کشاورزی، دامپزشکی، حقوق و پزشکی، به تدریس روش تحقیق علمی بر مبنای روشهای آمار و احتمالات مشغول بود.
مهمترین اثر استاد میرحیدر، کتاب «معارف گیاهی» در هشت جلد است که حاصل بیش از بیست سال تلاش استاد در پژوهش و نگارش میباشد.
سر انجام این استاد برجسته پس از عمری تلاش خستگیناپذیر در راه اعتلای دانش گیاهشناسی و گیاه درمانی ایران، در تاریخ 21 اردیبهشت 1392 خورشیدی، در سن 94 سالگی جان به جانآفرین تسلیم گفت.
جمشید فتحی؛ استاد برجسته مهندسی شیمی
دکتر جمشید فتحی کلجاهی، عضو وابسته گروه علوم مهندسی فرهنگستان علوم و استاد بازنشسته مهندسی شیمی دانشگاه شیراز، در سال 1326 در کلجاه متولد شد.
او تحصیلات کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری را در ایالات متحده امریکا طی کرد و در سال 1357 موفق به اخذ درجه دکترای تخصصی مهندسی شیمی شد و در همان سال به ایران بازگشت و در دانشگاه شیراز مشغول به خدمت شد. او در سال 1369 دانشیار شد و در سال 1374هم به مرتبه استادی دانشگاه شیراز نایل آمد و در سال 1387 هم بازنشسته شد.
از آثار و فعالیت های پژوهشی دکتر فتحی کلجاهی می توان به چاپ بیش از 85 مقاله در نشریات معتبر بین المللی و داخلی و ارایه بیش از 40 مقاله در کنفرانس های معتبر بین المللی و داخلی اشاره کرد. اجرای 25 طرح تحقیقاتی و ترجمه کتاب «گاز کرومتروگرافی» از دیگر فعالیت های علمی آن استاد فقید بوده است.