به گزارش حبرنگار گروه آموزش خبرگزاری دانا (دانا خبر)، در روزهای نوروز و تعطیلی مدارس، شاید یکی از مهم ترین دغدغه های خانواده ها، به سرانجام رسیدن تکالیف نوروزی دانش آموزان است. تکالیفی که گرچه تلاش می شود سرگرم کننده طراحی شوند اما معمولا بیشتر از تفریح و سفر و دید و بازدید عید برای بچه ها جذاب نیست.
در سال های گذشته، همواره برای علاقه مند کردن دانش آموزان به انجام تکالیف مدرسه راهکارهای مختلفی ارایه می شد. قرار گرفتن فرم ارزیابی در انتهای پیک نوروزی بود که بر اساس آن به دانش آموزان جایزه هم تعلق می گرفت. اما، در مقابل، معلمان ناچار بودند در مقابل صفحات سفید پیک ها، چند روز بعد از تعطیلات را نیز به فرصت انجام تکالیف اضافه کنند.
برای همین است که آموزش و پرورش، سال هاست به فکر استفاده بهینه از تعطیلات نوروز دانش آموزان است. استفاده ای که نه مزاحم عید دیدنی باشد، نه دانش آموزان را از بازگشت به مدرسه بعد از تعطیلات بیمناک کند.
برای همین است که کارشناسان، در سال های اخیر، صحبت از تعیین تکالیفی می کنند که دارای دو خصوصیت باشد. اول این که زمان بندی خاصی نداشته باشد، یعنی نیاز نباشد کودک در ساعت خاصی در روز پای آن بنشیند و یا برای انجام آن به تهیه وسایل لازم اقدام کند و دوم آن که مرتبط با فعالیت های تفریحی عید نوروز باشد. مثلا، بچه بتواند خاطرات سفر خود را بنویسد و یا نقاشی هایی مرتبط با عید دیدنی در نوروز بکشد.
خبر خوب برای دانش آموزان تهرانی امسال این بود که پیک شادی ندارند. اما، گزارش میدانی خبرنگار آموزش خبرگزاری دانا نشان از تحویل جزوه هایی به دانش آموزان در برخی از مدارس دارد که گرچه نام «پیک» را یدک نمی کشند اما گاهی دارای لیست بلند بالایی از مساله های ریاضی و یا سوالات علوم و فارسی هستند.
فعالیت جایگزین تکلیف در نوروز شده است
حمیدی، معاون ابتدایی آموزش و پرورش تهران، در این باره به خبرگزاری دانا گفت: مساله ما امسال این بود که مدارس برای بچه ها «فعالیت» تعریف کنند و نه «تکلیف». فعالیت هایی مثل خواندن، نوشتن و ساختن. به همین منظور لازم بود هر مدرسه به صورت مستقل، این فعالیت ها را با توجه به نیاز و امکانات دانش آموزان تعریف کند.
وی با اشاره به نقش محوری معلمان در تعیین فعالیت های نوروزی دانش آموزان در نوروز 93 عنوان کرد: از معلمان خواستیم که فعالیت ها را برنامه ریزی کنند ولی این طور نبود که نظارتی هم وجود نداشته باشد. برآیند کار معلمان پیش از پایان سال جمع آوری و اصلاح شده است. از سوی دیگر خود معلمان هستند که به روند کار نظارت می کنند و به ما بازخورد می دهند تا طرح را برای سال های آینده تکمیل کنیم.
این مقام مسوول در وزارت آموزش و پرورش همچنین گفت: می توانیم طرح نوروز بدون پیک نوروزی را امسال پایلوت بنامیم. قرار است که محور فعالیت ها در نوروز امسال کاغذ و مداد نباشد.
بعد از تعطیلات روزی یک زنگ به بررسی فعالیت های نوروزی اختصاص می یابد
او درباره بررسی فعالیت های دانش آموزان پس از پایان تعطیلات توضیح داد: قرار شده است پس از پایان تعطیلات، دانش آموزان اول تا ششم، یک زنگ در روز را به این فعالیت ها اختصاص دهند و معلمان مسوول بررسی فعالیت ها خواهند بود. هرچند روز هم که لازم باشد این زنگ تکرار می شود تا همه فعالیت ها و تکالیف بررسی شده و در معرض دید معلم و همکلاسی ها قرار گیرد. ما زمان دو هفته ای را برای پایان این بررسی پیش بینی کردیم. این طور بچه ها می توانند از تجربه های نوروزی هم یاد بگیرند.
حمیدی در ادامه، به ارزیابی فعالیت مدارس در نوروز امسال اشاره کرد و گفت: شورای مدارس بهترین مرجع برای بررسی عملکرد دانش آموزان و معلمان در این خصوص هستند و ما مسلما بازتاب شیوه تازه را دریافت کرده و برای سال های بعد استفاده می کنیم.
او همچنین درباره بازخورد فعالیت های دانش آموزان توضیح داد: برگزاری نمایشگاه از آثار برگزیده تولید شده در نوروز یکی از کارهایی است که به مدارس توصیه شده است. همچنین بخشی از ارزشیابی توصیفی دانش آموزان نیز با بررسی عملکردشان در نوروز به آن ها اختصاص داده می شود.
حمیدی در پایان ابراز امیدواری کرد در این زمینه تخلفی صورت نگیرد و گفت: مصوبات را به صورت شفاف به مدارس ابلاغ کرده ایم و منتظر هستیم تا بازتاب آن را ببینیم.
یادگیری را در نوروز تعطیل نمی کنیم
این در حالی است که پیش از آغاز تعطیلات نوروز، محمد دیمهور، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش درخصوص پیک نوروزی دانشآموزان اظهار داشت: در تعطیلات 2 هفتهای نوروز وقفهای در یادگیری دانشآموزان ایجاد میشود بنابراین برای جبران این خلأ پیک نوروزی را با رویکرد جدیدی در فضای یادگیری طراحی کردهایم. پیک نوروزی دانشآموزان اجباری نیست اما باید به این موضوع توجه داشت که عدم ارایه پیک نوروزی در تعطیلات دو هفتهای نوروز بدین معناست که در حالت انسجام یادگیری و آموزش به مدت دو هفته به دانشآموزان بگوییم که یادگیری تعطیل است.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه فعالیتهایی که برای ایام نوروز در نظر گرفته شده است بر اساس یادگیری از طریق کتاب و مدرسه نیست، گفت: فعالیتهای پیش بینی شده به گونهای است که دانشآموزان از فرصت دید و بازدید نوروز به عنوان موقعیت یادگیری بهره ببرند. فعالیتهایی با محور یادگیری وتقویت مهارتهای زندگی به عنوان مکمل برنامههای درسی و فعالیتهایی با محور تقویت مهارتهای مورد نظر برنامههای مختلف درسی مد نظر قرار گرفته است بنابراین در طراحی فعالیتهای یادگیری مرتبط با مهارتهای زندگی فرصتهای تربیتی پیش بینی شده است که در آن دانش آموزان در موقعیتهای واقعی زندگی تجاربی همچون مهارت همدلی،تصمیم گیری، همکاری و نه گفتن را بیاموزند.
...و دانش آموزانی که از فعالیت خلاق می ترسند
اما، طرح تازه حذف پیک نوروزی هنوز از راه نرسیده مخالفانی هم دارد. از دانش آموزانی که می گویند «کاش به جای این همه کارهای عجیب همان پیک را می دادند تا انجام بدهیم و تحویلشان بدهیم.» تا والدینی که نگران عقب ماندگی دانش آموزان از درس هایی همچون ریاضی و دیکته و علوم هستند. آن ها برگزاری زود هنگام امتحانات پایان سال به دلیل همزمانی مسابقات جام جهانی فوتبال را یکی از دلایل نگرانی خود می دانند.
از سوی دیگر، ترس دانش آموزان از جایگزینی «فعالیت» به جای «تکلیف»، شاید به این دلیل باشد که در طول سال تحصیلی انگیزه تولید و خلاقیت در آن ها ایجاد نشده و آن ها را با سیستم «مشق» ناچار به یادگیری دروس کرده اند. به همین خاطر است که وقتی دولت تازه می آید و به آن ها می گوید به جای حل کردن تمرین، چیزی بنویسید یا طراحی کنید و یا تعریف کنید، دچار واهمه ای می شوند که شاید از واهمه بدون تکلیف مدرسه رفتن بیشتر هم باشد.