دکتر سید عبدالحسن امامی رییس انجمن جراحان پلاستیک ایران و فوق تخصص جراحی پلاستیکدر گفت و گو با خبرنگار گروه سلامت خبرگزاری (داناخبر) به تشریح آمار مرجعه کنندگان جراحی پلاستیک و زیبایی در ایران پرداخت.
-سالانه در کشور ما چه تعداد جراحی زیبایی انجام می شود؟
متاسفانه در کشور ما آمار دقیقی در این خصوص وجود ندارد زیرا این اعمال جراحی در کشور ما به دو صورت قانونی و غیر قانونی انجام می شود.چون افرادی که آموزش ندیده اند به اشکال مختلف درمطب و درمانگاه به صورت غیر اصولی این جراحی ها را انجام می دهند در نتیجه ما آمار مشخصی در این خصوص نداریم. بنابراین وقتی که از متن جامعه می گذریم متوجه می شویم عمل بینی به علت اینکه کاملا مشهود است نسبتا زیاد است به گونه ای که می توان گفت که در هیچ کشوری انجام جراحی زیبایی بینی به این میزان که در کشور ما وجود دارد دیده نمی شود.
-چرا ایرانی ها تمایل زیادی به انجام جراحی زیبایی بینی دارند؟
به طور طبیعی ژنتیک و فرم بینی آسیای ها به گونه ای است که با استاندارد زیبایی که برای بینی در نظر گرفته می شود فاصله بسیار زیادی دارد و این می طلبد و طبیعی است که مردم متقاضی عمل جراحی زیبایی بینی باشند.
-آیا جز این موضوع می تواند علت دیگری نیز داشته باشد؟
در صورتی که تماسب هر یک از اعضای صورت برهم بخرد نیاز به عمل جراحی زیبایی پیدا می کند، اما در میان دو نکته حایز اهمیت است. یکی مسایل اقتصادی و دیگر اجتماعی. ولی باید گفت درصدی از افراد به دلیل مسایل فرهنگی مجبور هستند که بخشی از درآمد خود را به جراحی های زیبایی اختصاص دهند به خصوص در بین جوانان زیرا به دنبال این هستند که زیبا باشند.
اعمال دیگری هم هستند که هم جنبه کاری(ویژگی آن عضو) و هم زیبایی دارند.که منظور از کار ویژگی آن عضو است. به عنوان مثال داشتن سینه در خانم ها یک امر طبیعی است اما بزرگ یا کوچک بودن بیش از حد آن می تواند برای افراد مشکل ساز شود. برای مثال زنانی که دارای سینه بزرگ هستند علاوه بر ایجاد اختلال در زندگی روزمره آنها با مشکلاتی از قبیل وارد شدن فشار به مهره های گردن، مهره های دست روبرو می شوند بنابراین باید جراحی زیبایی برای آنها انجام شود. گاهی نیز عدم تقارن صورت به دلیل اینکه قرنیه سازی شود مورد جراحی زیبایی قرار می گیرد.
چرا آمارها به صورت نسبی اعلام می شود؟
برخی مراکر به دلیل اینکه از آنها بازرسی نشود آمارهای خود را ارایه نمی دهند. اما به صورت رندوم وقتی یک خیابان ولیعصر(عج) را تا میدان تجریش در نظر بگیریم که در این خیابان 20 دی کلینیک(محل جراحی های محدود) وجود دارد و اگر حداقل به طور متوسط در هر کدام روزانه 2 مراجعه کننده هم داشته باشند در نتیجه 20 جراحی در روز، 120 تا در ماه و 1200 تا در سال، فقط در یک خیابان آن هم به طور متوسط انجام می شود. حال اگر این آمار درکشور بسنجیم اعداد بسیاری بالایی بدست می آید.
پزشکان با چه تخصص های می تواند اعمال جراحی زیبایی را انجام دهند؟
متاسفانه در کشور ما معیاری وجود ندارد و پزشکان از رشته های دیگر بدون آموزش دیدن این کار را انجام می دهند. پزشکان باید دوره جامع جراحی پلاستیک را بگذارند و از عوارض و درمان های آن آگاهی لازم را کسب کنند که متاسفانه چنین امری در کشور ما دیده نمی شود و وزارت بهداشت و نظام پزشکی باید چهارچوبی را در این خصوص مشخص کنند. زیرا در کشور ما به همان میزان که آمار جراحی بالا است میزان عوارض آن نیز بسیار زیاد است.
آمارها نشان می دهد که در کشور ما کم تر 300 جراح پلاستیک وجود دارد اما متاسفانه آمار جراحی های صورت گرفته بسیار بالا است و با این آمار مغایرت دارد برای این موضوع چه دلیل قانع کننده ای وجود دارد؟
در حال حاضر تنها 250 جراح پلاستیک در کشور وجود دارد که حدود 100 نفر یا بیشتر در تهران هستند و مابقی در مرکز استان ها هستند. متاسفانه در کنار این جراحان، پزشکان سایر کشورها اعمال زیبایی و پلاستیک را با عوارض بالا انجام می دهند.
در چه استان هایی آمار تعداد جراحی زیبایی بالاست؟
آمارها در استان های تهران، آذربایجان، اصفهان، شیراز، مشهد بالا است.
کدام یک از اعمال زیبایی بیشترین شکایت را به خود اختصاص داده اند؟
عمدتا عمل جراحی بینی درصد بالایی از شکایت را به خود اختصاص داده است. ولی خوشبختانه این شکایات انجام شده از جراحان پلاستیک آمار کم تری را دارد و بیشتر از افراد غیر متخصص است.حدود 10 درصد از شکایات مربوط به جراحان پلاستیک است که از این میزان نیز بسیاری جنبه واقعی ندارد و شکایت منطقی نداشته اند.
آیا انجام جراحی بینی در آقایان به نسبت خانم ها شایع است؟
این اعمال در مردان نسبت به زنان 2 الی 3 درصد است ولی در حال افزایش است که در گذشته مردان بیشتر به دلیلی چون تصادف و نافرمی ها تنفسی بود ولی در حال حاضر اغلب به دلیل زیبایی این کار را انجام می دهند.
چند درصد افراد هنرپیشگان و افراد محبوب جامعه را الگوی خود قرار می دهند؟
افراد برای انجام اعمال زیبایی، الگویی را برای خود در نظر می گیرند که بیشتر افراد مشهور، بازیگران و ... هستند که به عنوان الگوی زیبایی برای نسل جوان شناخته شده اند. در حالی که همیشه به بیماران گفته می شود مدل بینی بر اساس فرم صورت و حالات آن درنظر گرفته می شود و احتمال دارد الگوی انجام شده تطبیقی با صورت این فرد نداشته باشد و در نتیجه زیبایی نخواهد داشت.
متاسفانه افزایش جراحی زیبایی و پزشکانی که این اعمال را انجام می دهند منجر شده تا افراد در انتخاب پزشک خود گمراه شوند در این خصوص چه ادعایی وجود دارد؟
متاسفانه انتخاب پزشک در کشور ما مشکل شده است. زیرا تبلیغات کاذب نیز افزایش یافته و این معضلی را برای انتخاب پزشک ایجاد کرده است. متاسفانه برخی از پزشکان آلبوم هایی را برای خود تهیه کرده اند و عکس قبل و بعد از عمل افراد را در آن قرار می دهند که معمولا آن پزشک این جراحی ها را انجام نداده است و فرد به هنگام مراجعه فریب می خورد. از طرفی افرادی نیز هستند که از پزشکان پورسانت دریافت می کنند و به آنها بیمار ارجاع می دهند که این امر بسیار تاسف برانگیز است بر همین اساس به مردم توصیه می شود تحقیق کنند و به تبلغات توجهی نداشته باشند.
آیا در کشور ما مرجعی برای انتخاب پزشک متخصص وجود دارد؟
انجمن جراحان پلاستیک لیست اعضا را در سایت خود قرار داده است و افراد می تواند با مراجعه به این سایت آگاهانه انتخاب خود را انجام دهند.
آیا افراد از خارج از کشور نیز برای انجام این جراحی ها به کشور ما مراجعه می کنند؟
ما بیمار خارج از کشور داریم ولی در این خصوص آمار دقیقی وجود ندارد و عمدتا ایرانی های مقیم خارج از کشور هستند که آنها به دلیل اعتمادی که به پزشکان ایرانی دارند و سلب اعتمادی که خارج از کشور به آنها می شود مراجعه می کنند و معدودی هم از اطراف کشورهای همسایه که عمدتا کشورهای عربی هستند که از لحاظ ثروت وضعیت خوبی دارند و هم از لحاظ مذهبی ایران را ترجیح می دهند.
چه میزان خطا در انجام یک جراحی زیبایی طبیعی است؟
تا 10 درصد خطا برای یک جراح پلاستیک طبیعی است چون علت، جراح پلاستیک نیست و علت بافت پوست فرد است که به جراحی پاسخ می دهد.
چه میزان از جراحی های زیبایی صورت گرفته در کشور ما جنبه زیبایی و چه میزان دلیل درمان دارد؟
به عنوان مثال در جراحی زیبایی بینی که بیشترین آمار را دارد حدود 30 درصد از علت ها جنبه درمان است و 70 درصد علت زیبایی دارد.
امروز ما شاهد جراحی زیبایی با لیرز هستیم آیا این موضوع دلیل علمی دارد؟
این موضوع برای جراحی های زیبایی دلیل علمی ندارد و فقط لیزر در این جراحی ها یک کار تکمیلی را انجام می دهد.
متاسفانه افزایش تمایل مردم موجب تبلیغ دستگاه های کوچک کننده بینی بنام «آیدان» شده است آیا جراحان زیبایی استفاده از این دستگاه را توصیه می کنند؟
اصلا این موضوع هم جنبه علمی ندارد و در هیچ یک از کتاب های علمی از آن یاد نشده است و تنها تکنیکی مورد قبول است که آزمون خود را جواب مناسبی داده باشد که هر تکنیک حدود 10 سال زمان نیاز دارد.
چرا جراحی زیبایی گران است؟
این موضوع به فاکتورهای بسیاری بستگی دارد که در کشور ما این قیمت به مسایلی چون سختی کار، مسوولیت سنگین جان انسان ها، .... بستگی است.
دیده شده بیماران زمانی که برای جراحی با پزشک بنامی قرار داد می نویسند از این شاکی هستند که آن پزشک اصلا در جراحی حتی حضور نداشته است آیا این فاجعه حقیقت دارد؟
بله، این موضوع تاسف برانگیز است. در روزنامه ها تبلیغ جراحی زیبایی بدون درد و خونریزی توسط جراح پلاستیک دیده شده اما نام جراح نامشخص است این فرد متاسفانه ممکن است پزشک نباشد و یا اینکه نام پزشکی را عنوان می کنند و حتی مهر آن پزشک را بر برگه او می زنند ولی آن پزشک اصلا جراح نیست و متاسفانه دیده شده تکنسین هایی که با برخی جراحان در اتاق عمل جضور داشته اند با برخی پزشکان دیگر قرار دادی می نویسند که بیمار از ما و تنها مهر از شما که متاسفانه این موضوع نیز به ما گزارش شده است.
امروزه ما شاهد جغرافیای گمشده در تابلوهای پزشکان هستیم که هر تخصص را از یک کشوری اخذ کرده که حتی نام آن به گوش افراد آشنا نیست و این مساله تبدیل به معیار انتخاب افراد شده است در این خصوص چه توضیحی وجود دارد؟
این ها همه تبلیغات گمراه کننده است و باید سازمانی براین تابلوها نظارت داشته باشد و ما چندین مرتبه این موضوع را از سازمان نظام پزشکی پیگیری کرده ایم. در حدود 90 سال پیش که طب مدرن رواج پیدا کرد پزشکان آن موقع یک دوره کلی را می گذراندن و یک نفر می شد جراح عمومی و این پزشک تمام کارها بیماران از قبیل زنان و زایمان، شکستگی، جراحی ها و ... را انجام می داد ولی آن موقع تعداد جراحان محدود بود و فوق تخصص وجود نداشت آن موقع این اجازه را داده بودند که سه تیتر را در تابلوی خود بنویسد مثلا پزشک عمومی بنویسد پزشک داخلی، پوست و اعصاب ولی اینها برای 90 سال پیش است الان باید بازنگری شود چون تخصص و فوق تخصص افزایش پیدا کرد و پزشکان باید موظف شوند آن مدرکی که وزارت بهداشت به آنها می دهد را درتابلوی خود بنویسد و متاسفانه تا حالا به نتیجه ای نرسیده ایم.
آیا هم چنان ورود مواد چینی در کشور ما رواج دارد؟
در این خصوص باید پزشک در خصوص مواد مصرفی خود آگاهی لازم را داشته باشد متاسفانه محصولاتی از چین صادر می شود کیفیت پایینی دارند.
چه جراحی هایی در کشور ما رواج بیشتری دارد؟
سالانه 25 تا 30 هزار جراحی زیبایی بینی در کشور ما انجام می شود و بعد از آن جراحی پلک و صورت، لیپوساکشن سینه و شکم رواج بیشتری دارد.
آیا شما به عنوان یک متخصص زیبایی عمل زیبایی را توصیه می کنید؟
بله زیرا برخی افراد نیاز دارند. 30 درصد جامعه ما بینی آنها عیبی دارد که زشت است و این اثراتی را بر زیبایی آن ها دارد و چرا وقتی می توان اصلاح کرد این کار را نکند.
گفت و گو از ساراامیری
