به گزارش گروه ایرانشناسی خبرگزاری دانا(داناخبر)،هر فصل سال میوه های مخصوص خودش را دارد بهار هم یادآور میوه های خوش آب و رنگی همچون گوجه سبز، چغاله بادام و توت فرنگی است که دهان همه را آب می اندازد.
این میوههای نوبرانه خوشمزه همواره وسوسهانگیزند. اما چیزی که شاید برای همه جالب باشد این است که بدانیم بهترین میوه های بهاری را در کدام یک از شهرهای کشورمان می توانیم بینیم و البته بچشیم.
توت فرنگی ملکه میوه های کردستان
یکی از خوشمزهترین خوردنیهای این فصل که اکنون به لطف کاشت گلخانهای در طول سال قابل دسترسی است - البته با قیمت گران- توتفرنگی است.
تقریبا همه مردم به جز آنهایی که به توت فرنگی آلرژی دارند، این میوه خوشطعم و زیبا را که از خانواده رز است، دوست دارند.
اما تنها ظاهر فانتزی توت فرنگی نیست که آن را به میوهای مشهور تبدیل کرده بلکه خواص جادویی آن در مقایسه با دیگر میوهها، توجه پزشکان را جلب کرده است.
این گیاه رونده چند ساله به خاطر طعم و رنگ عالی و زیبایش طرفداران زیادی دارد. زادگاه اصلی این گیاه در کشورهای اروپایی بوده و از آنجا به ارمنستان و قفقاز و سپس وارد ایران شده است. در ایران در استانهای آذربایجان-گیلان-مازندران-همدان و … کاشته می شود. بهترین نوع توت فرنگی مربوط به کردستان است و این استان با توجه به شرایط ویژه جغرافیایی بزرگترین تولیدکننده توت فرنگی در کشور است
توت فرنگی در ایران برای اولین بار در سال ۱۳۱۷زمان صدارت اتابک اعظم از فرانسه به ایران آورده شد و در باغ فلاحت کشت شد و به همین نام ( اتابکی) رقمی در ایران شناخته شد. متاسفانه با واقعه 1320 باغ فلاحت رها و کلیه درختان مثمر و بوته های توت فرنگی خشک شدند. در سال ۱۳۴۵ فردی به نام شیخ عثمان نقشبندی از اهالی استان کردستان تعدادی بوته توت فرنگی از ترکیه وارد و آنها را در باغ معروف خود واقع در روستای دورود( نزدیکی شهرستان سروآباد(استان کردستان) کشت کردند که به رقم « کردستان » مشهور شد. طی سال های بعد به ویژه دهه اخیر ارقام تجاری با عملکرد بیشتر توسط مرکز تحقیقات تایید و در این منطقه کشت شده است. این ارقام بازار پسندی بیشتری دارند اما از لحاظ طعم و مزه رقم کردستان علیرغم فساد پذیری بالا بهترین طعم را دارد.
به خاطر طرفداران زیاد این گیاه ،متاسفانه بیشتر، نوع گلخانه ای این میوه خوشرنگ در دسترس است که از خواص درمانی این گیاه به شدت کاسته شده و مزه و طعم وحشی آنرا ندارد.
استان کردستان با تولید سالانه حدود 30 هزار تن محصول توت فرنگی از سطح دو هزار و 500هکتار از مزارع ، 88 درصد کل محصول توت فرنگی کشور را تولید و قطب اصلی تولید این محصول در سطح کشور به شمار می رود.
توت فرنگی کردستان از جمله محصولات باغی بدون سم و کود است که از طعم و مزه بسیار مطلوبی برخوردار است و این محصول در مزارع شهرستان های مریوان، سنندج و کامیاران برداشت می شود.
توت فرنگی که در کردستان از آن به عنوان ملکه میوه ها نام برده می شود به نوعی شناسنامه وهویت بخش کشاورزی استان است.
گوجه سبز کاشان
گوجهسبز، یکی دیگر از نوبرانههای پرطرفداری است که کوچک و بزرگ برای خوردنش لحظهشماری میکنند، جدا از طعم ترش و وسوسهانگیز گوجه سبز، این میوه دنیایی از خاصیتهای مفید است.
گوجه یا گوجه سبز نام درختی از تیره گل سرخیان است که میوه آن کوچک و آبدار، دارای پوست نازک به رنگ سبز یا سرخ و یک هستهی سخت است. آلوچه نوع کوچکتر گوجه سبز است که از آن ترش تر است.
درختان گوجه سبز در نواحی معتدل بهترین رشد را دارند و در آب و هوای ملایم به رنگهای ارغوانی، قرمز، نارنجی، زرد و سبز روشن در میآیند. آب و هوای سرد باعث ایجاد رنگ قهوهای و ظاهر نامطلوب میوه گوجه سبز میشود. این میوه به سرعت میرسد و مدت نگهداری آن در یخچال ۴ روز است. گوجه سبز به صورت تازه و پخته در خورشها مصرف میشود. این میوه غنی از ویتامین C، اسید مالیک، اسید سیتریک است. مصرف زیاده از حد گوجه سبز باعث نفخ معده میشود. این میوه طعمی ترش دارد و سفت و ترد است و در میان ایرانیان اغلب با نمک به عنوان تنقلات مصرف میشود. درخت این میوه در بیشتر نواحی ایران به خصوص شمال غربی ایران تکثیر و برداشت می شود.
گوجه سبز شهرستان سرپل ذهاب در کشور نوبر است و در واقع اولین گوجه سبزی است که در کشور برداشت می شود.
وسعت باغ های گوجه سبز ( آلوچه) کاشان نیز زیاد است و این محصول در تمام مناطق این شهرستان به ویژه دشتهای مناطق راوند و فین، شهرهای جوشقان كامو و مشكات، بخشهای قمصر، نیاسر و برزک، روستاهای سنسن، قهرود، جوینان برداشت میشود.
محصول آلوچه باغهای شهرستان کاشان علاوه بر عرضه در بازارهای داخلی به ویژه تهران و اصفهان به کشورهای عربی نیز صادر میشود.
گوجه سبز كاشان، نخستین محصول نوبرانه هر سال است كه از اواخر فروردین به بازارهای تهران و اصفهان عرضه شده و در پایان برداشت این محصول هم به صورت خشك و فرآوری شده به كشورهای عربی صادر میشود.
چغاله بادام
چغاله بادام میوه درخت بادام در ابتدای رویش است که تا حدودی سفت بوده و قشر خارجی آن سبزرنگ و پوشیده از کرک ظریفی است، در داخل آن نیز روکشی قرار دارد که سفید و نرم بوده و مغز آبکی و نازک بادام را در خود نگهداری میکند. به مرور پوستههای رویی و داخلی بادام سخت تر شده و مغز بادام نیز شکل نهایی خود را پیدا می کند. از زمانی که میوه جوان است و هنوز رشد کامل نکرده و کال است، به آن چغاله بادام گفته میشود. این خوراکی فقط در ابتدای فصل بهار در دسترس است.
اولین ورود نوبر چغالهبادام از شهر شیراز و سپس كاشان است. یكی پس از دیگری چغاله درشت میشود و سپس از یک شهر دیگر چغاله نوبر میآید. چغاله ریز كه «پوست پستهای» خوانده میشود ، قیمت بالاتری دارد.
آب و هوای گرم منطقه دشت كاشان در آغاز فصل بهار موجب میشود، محصول چغاله بادام این شهرستان زودتر از مناطق دیگر كشور وارد بازار شود.
ارقام مختلف چغاله بادام شامل بادام سنگی، بادام نازک یا پوست کاغذی، بادام دو مغزی در این منطقه وجود دارد که به استان های کشور تهران، اصفهان و ... و همچنین کشور های حوزه خلیج فارس صادر می شود .
نی ریز، جهرم، اقلید و سپیدان از مراکز عمده تولید بادام در استان فارس هستند.
توت سفید
با شروع بهار سرو کله توت های رنگارنگ هم کم کم در سفره تغذیه ای مردم ایران پیدا می شود. میوه های ترش و شیرینی که آمدن بهار را برایمان رنگارنگ می کنند.
توت میوه ای آبدار، ریز، شیرین و لذیذ است. درخت توت سفید، بزرگ و تنومند و دارای برگ های پهن است كه در تغذیه كرم های ابریشم مورد استفاده قرار می گیرد. توت سیاه هم با وجود اینکه کاملا شبیه شاه توت است، بر خلاف آن میوه اش شیرین و تا حدی لزج است.
گهواره پرورش درخت توت سفید یا توت کرم ابریشم در چین بوده است و از آنجا به سایر نقاط ایران پراکنده شده است . در چین بیشتر براى خوراک کرم ابریشم درخت توت سفید را پرورش مى دادند. توت سفید وقتى به ایران آمد با آب هواى ایران سازگارى بسیار نشان داد و میوه آن پر آب و شهداگین شد. زیرا این درخت در جایى که آفتاب دارد و هوا نسبتا خشک است خوب رشد مى کند و میوه آبدار و شیرینى مى دهد و اگر شاخه هاى آن را قطع نکنند گاهى آن قدر بالا مى رود که ارتفاع آن به بیشتر از هجده متر مى رسد.
درخت توت سفید كه توت كرم ابریشم هم مى گویند در تمام ایران پراكنده است . اگر فصل توت باشد، توت سفید را در همه جا مى توانید پیدا کنید.
شاتوت هم گونهای از توت است که اصل آن از ایران است. بین خانواده توت، درخت شاتوت از همه کوچکتر است . این درخت طول عمر طولانیای دارد و میتواند برای چند صد سال زنده بماند .
میوه شاتوت بزرگتر از توت سفید است و رنگ آن قرمز تیره یا ارغوانی و مزهاش ترش و شیرین و مطبوع است. شاتوت را میتوان به شکلهای متفاوتی به صورت خام، پخته و یا به صورت مربا مورد استفاه قرار داد.
برزک کاشان قطب تولید پاتوت در کشور است. این شهر با تولید متوسط سالانه 200 تن شاتوت یکی از مهم ترین مراکز تولید این محصول در کشور است.
البته شاتوت از میوه ها تابستان است و برداشت آن از ابتدای تیرماه تا پایان مرداد ماه است.