گروه راهبرد خبرگزاری دانا- انتخابات پارلمانی عراق در حالی در دهمین روز اردیبهشت
(30 آوریل 2014) برگزار شد که پس از دو انتخابات پارلمانی (دی 1384 و فروردین
1389) و دو انتخابات شوراهای استانی و یک
رفراندوم درباره قانون اساسی، ششمین آزمون دموکراسی عراقیها بعد از سقوط صدام در سال 2003 میلادی
تاکنون بود و اولین انتخابات پارلمانی پس از خروج نیروهای اشغالگر آمریکایی در عراق به حساب
میآید.
این انتخابات که با استقبال گسترده احزاب و گروههای سیاسی روبهرو شد، زیر سایه تهدیدات تروریستی گروههای تکفیری از جمله داعش برگزار شد. البته استقبال 60 درصدی عراقیها از این انتخابات نشان داد که تهدیدها تاثیری بر اراده آنان برای تعیین سرنوشت کشورشان ندارد.
یکی از نکات قابل تامل در جریان برگزاری انتخابات پارلمانی در عراق، نوع رفتار سایر کشورها، از جمله کشورهای عربی منطقه با آن بود. بنابر اعلام کمیساریای عالی انتخابات عراق، تنها چهار کشور عربی اجازه دادند شعب اخذ رای برای عراقیها در این کشورها دایر شود.
به گزارش پایگاه خبری عراق القانون، مقداد الشریفی، کمیسر عالی انتخابات با اشاره به اینکه بسیاری از عراقیها در خارج از این کشور بهدلیل عدم موافقت برخی کشورهای عربی نمیتوانند رای خود را به صندوق بیندازند، گفت: تنها چهار کشور امارات، مصر، اردن و لبنان اجازه ایجاد شعب اخذ رای برای عراقیها در کشورشان را دادند. این رفتار کشورهای عربی که میتوان آن را نوعی موضع خصمانه نسبت به دولت و ملت عراق به حساب آورد، بدون تردید بیارتباط با تحولات جاری در منطقه از جمله تحولات سوریه نیست.
پیشتازی نوری مالکی و واکنش رقبا
براساس اعلام مقامات رسمی، نتایج قطعی این انتخابات، اوایل خردادماه اعلام می شود. البته با پایان یافتن رایگیری و آغاز شمارش آرا، بهتدریج برخی از اخبار غیررسمی منتشر شده، وضعیت احزاب و گروههای سیاسی را در کسب کردن آرا نشان میدهد. بر این اساس، در برخی از مناطق از جمله بصره، بابل و واسط، ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری مالکی نخستوزیر پیشتاز است و رقابت نزدیکی با ائتلاف حکیم و صدر دارد. این در حالی است که اتحادیه میهنی کردستان، حزب متبوع جلال طالبانی، رییسجمهوری نیز در منطقه کرکوک پیشتاز انتخابات است.
پیشتازی حزب مورد حمایت نوری مالکی در انتخابات، سبب شد تا برخی از سیاسیون عراقی نسبت به این موضوع واکنش نشان دهند. در همین زمینه، ایاد علاوی، رییس ائتلاف الوطنیه عراق اعلام کرد که با توجه به قراین موجود بار دیگر نوری مالکی نخستوزیر خواهد شد.
به گزارش پایگاه خبری الاخباریه علاوی پیشبینی کرد که نوری مالکی پس از پیروزی با متقاعد کردن سایر گروههای سیاسی پیروز، ائتلافهای جدیدی را ایجاد کند و بار دیگر پست نخستوزیری را از آن خود کند.
از سوی دیگر، برخی از احزاب و گروههای رقیب که نتایج احتمالی، خیلی به مذاقشان خوش نیامده، عکس العمل جالب توجهی داشتند. اسامه النجیفی، رییس پارلمان عراق تاکید کرد که به هیچ وجه با نوری مالکی، هم پیمان نخواهد شد. النجیفی که با حضور در هتل الرشید بغداد در انتخابات شرکت کرد، ادعا کرد که نیروهای امنیتی، خود مانع رسیدن شهروندان عراقی به مراکز رایگیری میشوند و به همین دلیل نیز خود او شخصا برای حل این مشکل وارد عمل خواهد شد. نجیفی همچنین تاکید کرد که به هیچوجه با نوری مالکی ائتلاف نخواهد کرد.
البته مرجعیت عالی عراق همچون گذشته بیطرفی خود را در انتخابات اعلام کرد. به گزارش فارس به نقل از المدیپرس، دفتر مرجعیت عالی شیعیان عراق بار دیگر بر بیطرفی خود در پارلمان عراق و عدم گرایش به گروه یا طیف سیاسی خاص تاکید کرد.
دفتر آیتالله سیدعلی سیستانی، مرجعیت عالی شیعیان در عراق با صدور بیانیهای در پاسخ به اینکه برخی از نمایندگانش در پایان نمازهای جمعه در حمایت از برخی گروههای سیاسی شرکتکننده در انتخابات سخن میگویند، اعلام کرد: این امر محکوم است و با نظر مرجعیت همسو نیست و به هیچوجه بیانگر موضع نیست.
ایران؛ پیروز واقعی انتخابات عراق
در این میان، تحلیل یکی از موسسات مطالعاتی آمریکایی در رابطه با انتخابات پارلمانی عراق بسیار جالب توجه بود. دیکستر فیلکنز، نویسنده و تحلیلگر سیاسی آمریکا گفت: تنها طرف پیروز در انتخابات پارلمانی اخیر عراق، ایران است که موفق شد نفوذ خود در این کشور را از طریق ائتلاف نوری مالکی افزایش دهد.
فیلکنز در مصاحبه با سی.ان.ان درباره سفر اخیرش به بغداد گفت: اگر کسی نداند که زمانی آمریکا به عراق حمله کرده است، به هیچوجه به ذهنش خطور نمیکند که زمانی آمریکاییها در آن بودهاند و سپس آن را بدون آنکه هیچ تاثیری در آن گذاشته باشند، ترک کرده باشند. در آنجا انتخابات و پارلمان وجود دارد اما شهر بغداد همچنان مانند یک دهه پیش، جنگ داخلی را به تجربه نشسته است. عراق هنوز یک کشور تکه تکه است و جنگ در آن ادامه دارد و این جنگ از هر زمان دیگری خشونت بارتر است. بار دیگر جنگ داخلی در عراق پدیدار شده است.
وی مدعی است: ایران به واسطه روابطی که با فراکسیون مالکی در عراق داشته، برنده انتخابات اخیر در این کشور است. زمانی که نیروهای ما در عراق بودند و مالکی در راس قدرت بود وی توانست با همه چیز بازی کند. نیروهای ما در کنارش بودند اما وی با ایرانیها توافق داشت. زیرا هم زمانی در ایران زندگی کرده بود و هم ایران همسایهاش بود. سپس ما از عراق عقبنشینی کردیم اما ایرانیها صرفنظر از خواست مالکی باقی ماندند و اکنون در عراق بسیار قوی هستند.
اتحاد دولت و معارضین برای مقابله با تروریسم
یکی از نکات مهم این انتخابات، تهدیدهای تروریستی گروههای تکفیری بهویژه داعش بود. دولت مالکی که تا پیش از این هم تدابیر ویژهای برای مقابله با تروریسم تکفیریها اتخاذ کرده بود، در اقدامی مهم و تاثیرگذار، توافقی با برخی از معارضین صورت داد که براساس این توافق، طرفین تصمیم گرفتند تا عرصه را برای حضور گروههای تروریستی در عراق تنگ کنند.
در همین رابطه هفته گذشته روزنامه فرامنطقهای الحیاه، گزارش داد که به موجب توافق صورت گرفته میان دولت عراق و شیخ علی الحاتم، امیر عشایر «الدلیم» از معارضان اصلی دولت نوری مالکی، با عقبنشینی ارتش به پایگاههای نظامیاش، عشایر مسلح نیز عرصه را بر داعش تنگتر و آنها را مجبور به ترک فلوجه کردهاند. در پی این توافق، گروههای مسلح در دو استان کرکوک و دیالi نیز اعلام کردند با داعش مبارزه میکنند.
منبع: هفته نامه پنجره
