به گزارش گروه ایرانشناسی خبرگزاری دانا(داناخبر) به نقل از chn،علوانیه یکی از سبک های حرفه ای موسیقی است که بنا به دلایل مختلفی سال ها مورد توجه عوام و مسوولان کشورهای همسایه قرار گرفته و در مقابل از سوی مسوولان محلی و ملی نیز مورد کم توجهی واقع شده است.
قاسم منصور آل کثیر، پژوهشگر در حوزه مردم نگاری گفت: پس از هشدارهایی که دوستداران میراث فرهنگی خوزستان درباره خطر تصاحب موسیقی «علوانیه» که خاستگاه ایرانی دارد و به استان خوزستان متعلق است به مسوولان داده شد اداره میراث‌فرهنگی استان خوزستان آمادگی خود را برای حفظ و ثبت جهانی این پرونده اعلام کرد.
این درحالی است که به‌تازگی یحیی جابری، پژوهشگر موسیقی محلی و کارشناس موسیقی ردیف عراق، در مجله الحیات که در سال 2011 منتشر شد، لحن - موسیقی علوانیه - را با بیاناتی به اهالی سوریه و عراق به‌عنوان موسیقی این مناطق معرفی کرد. در حالی که هنرمندان و ترانه‌سرایان این کشورها این سبک را با نام «علوان اهوازی» می‌شناسند. نام مبدع این سبک که آن را به شهرت رساند، «علوان الشویع» است. به‌طوری که گفته می‌شود او اهوازی بوده و در همین شهر به خاک سپرده شده است.
آل کثیر ادامه داد: هر از گاهی نیز شبکه های کشورهای همسایه در برنامه های درخواست موسیقی، اقدام به انتخاب موسیقی علوانیه اهوازی می کنند که رفته رفته در باور جمعی مردم آن کشورها چنین پنداشته می شود که این سبک مربوط به دیارشان است. در صورتی که اصل و ریشه علوانیه خواستگاه ایرانی و متعلق به عرب‌های خوزستان است.
وی افزود: علوانیه نیز یکی از سبک های حرفه ای موسیقی است که بنا به دلایل مختلفی سال ها مورد توجه عوام و مسوولان کشورهای همسایه قرار گرفته و در مقابل از سوی مسوولان محلی و ملی نیز مورد کم توجهی واقع شده است. این درحالی است که به دلیل موقعیت جغرافیایی و وجود فرهنگ مشترک خوزستان با کشورهای همسایه و تعاملات فرهنگی میان مردمان این پهنه، همواره این خطر وجود دارد که این سبک موسیقی در کشورهای عربی به ثبت جهانی برسد.
اما طی مذاکراتی که دوستداران میراث‌فرهنگی با مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خوزستان درخصوص میراث‌درخطر ثبت جهانی صورت گرفته این وعده از سوی افشین حیدری داده شد که پیش از آنکه موسیقی علوانیه به نام عراق ثبت جهانی شود به نام خوزستان ثبت شود تا به شکلی از ثبت جهانی علوانیه به نام عراق جلوگیری شود.
منصور آل کثیرگفت: با توجه به رویکرد مثبت مدیریت میراث فرهنگی استان خوزستان، مکاتبات اولیه برای جلوگیری از ثبت موسیقی علوانیه توسط کشورهای همسایه و عربی آغاز شده است.
این دوستدار میراث‌فرهنگی گفت:این اولین بار نیست کشورهای همسایه، پیش‌دستی کرده و میراث معنوی ایران را به نام کشورشان ثبت می‌کنند. آثاری مانند «مقامهای موسیقی آذربایجان» و همچنین «هنر موسیقی عاشیق‌ها» نمونه‌هایی از این دست بودند. ترکیه در سالهای اخیر در اقدامات مشابهی برای ثبت ملی مراسم و آیین‌های دیگری تلاش کرده است.
به گفته او، با توجه به شرایط پیش‌آمده برای میراث ناملموس مردم آذربایجان، این اتفاق باید زنگ خطری برای دیگر آیین‌های این خطه باشد تا مبادا مولفه‌های فرهنگی ما در جایی دیگر به ثبت برسند. دوستداران فرهنگ و هنر ایرانی می‌دانند که فرهنگ ما، رنگارنگ و آمیخته با تنوع هویتی است. بنابراین وظیفه خود می‌دانند تا آیین‌های دیگری را که در خطر تعرض هستند، ثبت ملی کنند.
محمدرضا درویشی، آهنگساز، پژوهشگر موسیقی و مولف دایرةالمعارف سازهای ایرانی درباره علوانیه گفته است، سبک علوانیه، پیوند میان فرهنگ‌های مختلف کشور ایران را نشان می‌دهد. او همچنین نوازندگی علوانیه را با ساز گَلن (سازی دست‌ساز) بسیار زیباتر از نوازندگی با ربابه می‌داند.
