به گزارش گروه سلامت خبرگزاری دانا(داناخبر)، سرطان پستان شایع ترین سرطان در بین جمعیت زنان است که تعداد زیادی از زنان را در سنین باروری مبتلا می کند. این موضوع بخصوص در کشور ما اهمیت فراوانی دارد. زیرا بر اساس مطالعات انجام شده، به نظر می رسد مبتلایان به این بیماری در ایران جوان تر از کشورهای غربی هستند. پایین بودن سن این بیماری در کشور ما از ابعاد مختلفی قابل بررسی است، از جمله اینکه بسیاری از بیماران ممکن است پس از ابتلا به سرطان پستان و طی مراحل درمانی، تمایل به حاملگی داشته باشند یا اینکه اصولا بیماری در دوران حاملگی بروز کند.
بر این اساس حاملگی و سرطان پستان از دو جنبه از قبیل سرطان پستان در طی حاملگی و حاملگی پس از سرطان پستان قابل بررسی است.
سرطان پستان هنگامی که در زمان حاملگی یا در اولین سال بعد از زایمان اتفاق بیفتد، به عنوان «سرطان پستان طی حاملگی» شناخته می شود. سرطان پستان وگردن رحم شایع ترین سرطان هایی هستند که طی حاملگی دیده می شوند که در مجموع حدود 50 درصد تمام سرطان های حین بارداری را شامل می شود.
برخی از مطالعات نشان داده اند که خانم هایی که در زمان حاملگی، مبتلا به سرطان پستان شده اند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان در پستان مقابل خواهد بود. اهمیت سرطان پستان در دوران بارداری این است که به علت تغییرات هورمونی بدن و به دنبال آن تغییرات پستان در زمان بارداری، هر گونه علایم یا تغییرات مربوط به سرطان ممکن است جلب توجه نکند و دیرتر کشف شود و بدین ترتیب تشخیص بیماری به تعویق بیافتد.
زنگ های خطر سرطان پستان
در دوران بارداری نیز مانند زمان غیربارداری، شایع ترین علامت بیماری وجود یک توده بدون درد در پستان است. بیش از 90 درصد موارد این توده توسط خود فرد کشف می شود. گاهی نیز امتناع نوزاد از شیرخوردن می تواند نشانه ای از ایجاد سرطان در پستان باشد. سایر علایم عبارتند از فرورفتگی نوک پستان، چسبیدگی تومور به پوست با یا بدون ضخیم شدن پوست پستان، فرورفتگی پوست یا چسبیدگی پوشت به قسمت های زیرین و بزرگ شدن غدد لنفاوی زیر بغل.
گفتنی است، هرگونه تغییر واضحی که در ناحیه پستان و قفسه سینه ایجاد شود که قبلا وجود نداشته است، باید مورد توجه و بررسی قرار گیرد.
کدام روش تشخیصی در دوران بارداری برای جنین بی خطر است؟
استفاده از روش های تشخیصی که در افراد معمولی به کار می روند، در دوران بارداری کمی دچار محدودیت می شود. ماموگرافی در این دوران ارزش تشخیصی ندارد زیرا افزای نسوج و غدد پستانی در زمان بارداری، نمای رادیولوژیک خاصی ایجاد می کند که تفسیر آن را با مشکل مواجه می سازد.
سونوگرافی در تفکیک تومورهای توپر.... از کیست ها مفید است و در مواردی که معاینه بالینی مشکوک و بیمار از درد یا جسایت پستان شاکی است، مفید واقع می شود. توده های پستانی که در زمان حاملگی لمس می شوند باید به دقت توسط پزشک بررسی شوند و مورد ارزیابی قرار بگیرند. در مواردی که پزشک مشکوک به سرطان است ممکن است پس از معاینه اقدام به انجام نمونه برداری یا بی حسی موضعی کند.
بارداری در زمان درمان سرطان در حین بارداری ادامه می یابد؟
هدف از درمان سرطان پستان در زمان بارداری، این است که ضمن درمان، حاملگی به سیر خود ادامه دهد و البته در این رابطه، استثنایی هم وجود دارد و در هر فرد باید به صورت جداگانه عمل شود. اعمال جراحی با حفظ پستان در سه ماهه اول و دوم حاملگی نباید انجام شوند زیرا پس از اینگونه اعمال، حتما باید پرتو درمانی انجام شود و تماس با اشعه برای جنین مضر است.
جراحان پستان در زمان حاملگی در اغلب موارد با موفقیت در کشور ما انجام می شود و حداقل خطر را برای مادر و جنین بخصوص در سه ماهه دوم و سوم دارد. در مقایسه با شیمی درمانی و پرتو درمانی، انجام جراحی کمترین اثرات مضر را در زمان حاملگی برجای می گذارد.
بنابراین درمان متداول برای سرطان های پستان قابل عمل در حاملگی، عمل برداشت کامل پستان تحت بیهوشی عمومی است ولی در سه ماهه سوم می توان پستان را حفظ کرد.
دکتر آسیه الفت بخش، مدیر گروه پژوهش، پژوهشکده سرطان پستان در گفت و گو با خبرنگار گروه سلامت خبرگزاری دانا(داناخبر) با توچه به ابتلا به سرطان پستان در طی بارداری و روش های تشیصی و درمانی آن در کشور گفت: زنان مبتلا به سرطان پستان در طی بارداری در کشور ما بسیار اندک هستند و آمار بسیاری را به خود اختصاص نداه اند ولی تشخیص این بیماری به علت تغییر بافت سینه و تغییر هورن ها طی بارداری بسیار حایز اهمیت است.
وی افزود: تا مدت ها باورها بر این اساس بود که بارداری موجب تاخیر در تشخیص سرطان می شده است اما امروزه این موضوع اثبات شده که تغییر بافت سینه که در دوران بارداری هر خانمی ایجاد می شود مرجله تشخیص را افزایش می دهد.
این جراح پستان با اشاره به تفاوت های درمان در بین زنان باردار مبتلا و افراد عادی گفت: درمان این بیماری در زنان باردار بر حسب زمان بارداری و برای حفظ سلامت جنین متفاوت بوده و بر اساس تصمیم جراح انجام می شود.
الفت بخش، عوض هیات علمی پژوهشکده سرطان پستان با بیان اینکه شیمی درمانی در زنان باردار که در سه ماهه اول بارداری هستند انجام نمی شود عنوان کرد: در این دسته از افراد جراجی انجام می شود اما شیمی درمانی تا ورود فرد به سه ماهه دوم به تعویق می افتد زیرا احتمال دارد سلامت جنین را با خطر مواجه سازد.
وی در ادامه با اشاره به مراحل درمان زنان مبتلا که در سه ماهه دوم بارداری به سر می برند یادآور شد: در این دوران هیچ محدودیت درمانی وجود ندارد اما ممکن است امکان حفظ پستان وجود نداشته باشد زیرا بعد از جراحی برای حفظ پستان باید برای بیمار پرتودرمانی انجام شود که احتمال دارد این موضوع خطراتی را برای جنین به همراه داشته باشد.
الفت بخش افزود: در سه ماهه سوم نیز هیچ گونه محدودیتی وجود ندارد و پرتو درمانی نیز پس از زایمان انجام می شود.
این عضو هیات علمی پژوهشکده سرطان پستان با بیان اینکه به این دسته از بیماران گفته می شود به هیچ عنوان نباید برای نوزادان خود شیردهی داشته باشند افزود: شیردهی موجب ترشح شیر از محل جراحی می شود که این مساله سلامت نوازاد را با خطر مواجه می کند.
وی از انجام تمام روش های درمانی سرطان پستان در زنان باردار در کشور خبر داد و گفت: تمام روش ها از قبیل حفظ پستان، انجام جراحی پلاستیک برای رفع بر شکلی ها، حفظ غدد لنفاوی زیر بغل، پرتودرمانی، شیمی درمانی، رادیوتراپی 3 بعدی و.... طبق استاندارد های دنیا و بر اساس گایدلاین های معتبر در کشور در حال انجام است.
رییس گروه پژوهش، پژوهشکده سرطان پستان در پاسخ به این سوال خبرنگار ما مبنی براینکه آیا استرس آگاه شدن فرد نسبت به ابتلا به سرطان پستان و تنش های دوران درمان موجب تداخل در دوران بارداری می شود یا خیر گفت: یک مادر نباید در دوران بارداری هیچ گونه استرسی داشته باشد برای همین در این دسته از بیماران و برای کاهش استرس انجام مشاوره، حمایت مراکز خصوصی و دولتی و به خصوص حمایت خانواده نقش بسیار اساسی دارد.
به گفته وی، بیشتر این دسته از مادران زایمان های موفقی داشته اند و هیچ گونه مشکلی بریا نوزادان آنها رخ نداده است.
وی در پایان با توجه به عود مجدد بیماری در این دسته از افراد گفت: به طور کلی عود بیماری در تمام بیماران از جمله مادران مبتلا شده در دوران بارداری وجود دارد بنابراین اگر فرد پس از درمان معاینات تعیین شده را انجام دهد می توان از بازگشت بیماری جلوگیری کرد و یا به محض وقوع در اسرع وقت درمان را مجدد انجام داد.
گفت و گو از: سارا امیری
